Nr 611, kwiecień 2006 - Znak

78
KALONYMOS SZAPIRA
waj! – ochłodzenia czyjejś wiary, żywiołu Ziemi nie można już wciągnąć
do walki z grzechem, gdyż rodzi on jedynie obojętność względem
kultu i spełniania świątobliwych powinności. Z chwilą, gdy wiara
jakiejś osoby zostaje nadwątlona, a jej namiętność umiera, nie jest
już ona w stanie twórczo wykorzystywać obojętności czy bierności,
ani też nie potrafi wykorzystać namiętności, przekształcając ją w żarliwe
przebudzenie.
Można by spytać, w jaki to sposób lenistwo i żywioł Ziemi szkodzą
wierze, i jak zła skłonność, którą rządzi Amalek, wykorzystuje czyjś
żywioł Ziemi, aby zrujnować jego wiarę? Odpowiedź jest taka: Wcześniej
pisaliśmy już, w jaki sposób u Żyda wiara wypływa z ducha
świętości mieszkającego w każdym Żydzie i uzdalniającego go do wiary,
która daleko wykracza poza jego rozumienie czy inne intelektualne
przymioty. Kiedy jednak Żyd popada w przygnębienie i apatię,
jego serce, umysł i wszystkie części ciała podległe złej skłonności coś
ściąga w dół i słabną one, coraz bardziej bezradne wobec przygnębienia.
W ten sposób jego wiara, nie mogąc przylgnąć do świętości,
zostaje – Boże uchowaj! – nadwątlona. To tłumaczy, dlaczego klęski
i kryzysy, spadające – Boże uchowaj! – na człowieka, łamiące go bądź
przygniatające, mogą również nadwątlić jego wiarę. Zrazu, nawet
jeśli nie ma on, Boże broń, heretyckich myśli, to nie ma on także
myśli wzniosłych i uduchowionych, pełnych wiary, bo tak bardzo
jest otępiały, odrętwiały, niewrażliwy, bo serce i mózg ma stłamszone.
Później powolutku mogą się weń wkradać – Boże broń! – bezbożne
i bezczelne myśli.
Oto dlaczego właśnie w Świątyni, gdzie lud żydowski składał ofiary
na świętym ołtarzu, nie pragnąc niczego, jak tylko w ogniu świętości
słać wszystko Bogu na wysokościach, popioły – żywioł Ziemi –
pozostawały na ołtarzu. Żywioł Ziemi nie mógł być wyniesiony do
świętości, toteż popioły musiały być uświęcone w codziennym obrzędzie
terumat ha-deszen, usuwania popiołów. Jak go można wykonywać?
– Jedynie przy muzyce magrefy przedstawiającej simcha (radość)
i ocalenie Izraela, albowiem poprzez simcha i wyrażenie ocalenia wszystko
może być uwznioślone, a ciemność – przemieniona w światło.
Z tych powodów terumat ha-deszen nie wykonywano podczas
wielkich świąt pielgrzymkowych. W takich okresach nic na ołtarzach