Nr 474, listopad 1994 - Znak

14 EWA BIENKOWSKAjest wypelniony swiatlem medytacji nad losem smiertelnych, czulosci~ dlaprzegranych , swiadomoSci~ ludzkiej wspolnoty, gdzie ostatecznie nie mazwyci~c6w i pokonanych, ale rowna dla wszystkich kruchose istnienia.Uniwersalizm grecki wydaje' si~ jej wlaSciwszym wst~pem do chrzescijatistwaniz zasciankowa historia ludu wybranego. To jeszcze jedna sprzecznosedotykaj~a, bye moZe, jej wlasnych dylematow zwi~zanych z poczuciemtoZsamosci. Jest w tym jakby odmowa "naturalizacji" religii, danejrzekomo juz przez sam fakt etnicznej przynalemosci.Prawdziwe spotkanie to spotkanie z Ewangeli~ i przeZycie absolutnejoczywistosci, odpowiedzi na wszystkie oczekiwania, na wszystkie niemozliwosciswiata. W liscie do ojca Perrin Simone Weil opowiada 0 wydarzeniu,ktore przychodzi w nienaruszonej ci~gloSci Zycia, jak cos od dawnaniezb¢nego. Bez w~tpienia spotkanie to przyblizylo j~ do KoSciola katolickiego,rozpoznala si~ w wersetach Symbolu Nicejskiego, w dogmatach,symbolach liturgii, w misterium Eucharystii. Zycie duchowe Kosciolaodpowiada jej odczuciu Zycia jako daru z siebie dla jedynego celu, ktoryjest rzeczywistosci~: miloSci niemozliwej w porz~ku naturalnym, a jednakprawdziwej. Simone Weil wie, Ze jest w Kosciele, Zyje jego Zyciem, napelniasi~ jego wiar~ - i nie chce przekroczye progu. Tlumaczy w liscie: to caleogromne dziedzictwo jest jej nie tylko bliskie, ale jest w niej, przyswojonemoCll olsniewaj~cej pewnosci, lecz aby uczynie krok, ktory rna rowniezci~zar materialny, wi~Ze jednostk~ wi~ziami instytucji, aby widzialniepokonae prog, przeszkadza jej Oak pisze) jedno male zdanie: "anathemasit". ParaliZuje j~ Kosciol, ktory pot~ia, kontroluje myslenie, niszczyniepodporz~dkowanych, KoSciol inkwizycji i stosow. Ktory glosz~c Ewangeli~, nie waha si~ pomnaZaC sumy cierpien, czyli przyjmuje na siebie rol~Lewiatana, gdzie materia triumfuje nad miloSci~.Jak pogodzic ten podw6jny spadek? Niejeden chrzeScijanin czystegoserca i wysokich wymagan rozbil si~ 0 t~ raf~ . Simone Weil stwierdzaistnienie nieuchronnej c~sci zla, wlaSciwej wszystkim rzeczom ludzkim.Nie chce w tym zlu uczestniczye, nawet gdy przedstawia si~ one jako cienprawdy nadprzyrodzonej, lecz jednak lepionej ludzkirni r~kami. Zatrzymujesi~ na progu. Czy oznacza to szalon~ decyzj~ "odtworzenia" Kosciolaw sobie, wchloni~a w siebie i odbudowania bez ziemskich przymieszek?Pokora skladaj~ca ofiar~ z osobistych zabezpieczeti, z rozdawanych hojniegwarancji, aby trwac przy tym, co najmniej gratyfikuj~ce: przy milosci,kt6ra zaprzecza naturze i uniewaznia podstawy ladu spolecznego? Pycha,kt6ra chce obye si~ bez innych, bo kazda zbiorowose jest dla niej podejrzana,i ktora czuje si~ zdolna do zast~pienia duchowym mikrokosmosemogromnego kosmosu historii, zdolna do bezustannej osmozy mi¢zy c~sci~i caloSci~?Simone Weil odmawia przyj~a chrztu z jeszcze jednego powodu: niemoZe tego zrobic, gdy Zydzi s~ przesladowani, ci, ktorych oddziela barierachrztu (nawet gdy furia zniszczenia uderza bez roZnicy w nawroconychi wieroych przodkom). Cierpienie swiata skupilo si~ na narodzie Zydow­