24 S. MALGORZATA BORKOWSKA OSBkorzeni naszej chrzescijanskiej i europejskiej touamoSci, trzeba t~ myslmac i jako tako rozurniec, inaczej obraz b~dzie niepelny i niesp6jny.Szkoda wielka, ze zadna z ksi~k ojca lana, tlumaczonych jui: nawszystkie gl6wne j~zyki europejskie, nie jest jeszcze dost~na po pol sku; alemoze da si~ ten stan rzeczy zmienic. Rok temu, na krotko przed jegosmierci~, obiecalam mu przelozyc L'amaur des fettres i mam nadziej~ slowadotrzymac; pozostanie maleic wydaw~.lednemu ze swoich przyjaci61-historyk6w dal kiedys obrazek Maryi, naodwrocie kt6rego napisal krotki tekst, streszczaj~cy tak dobrze powolaniechrzeScijariskiego uczonego, ze wsp6lnota Clervaux po jego smierci rozeslalato jako rodzaj rekapitulacji jego iycia i dziela. Tekst brzmi:To Ona wydala Zbawiciela. Jest abecna przy tej pracy, ktora wyprawadzaz materii Praw~, ukrytq tam po to, ieby slf magla abjawie.Wiedza nie pawinna bye jednq wi(Jcej przeszkadq mlfdzy Bagiema ludimi. W tajemnicy, z daleka ad tlumow, przygatawuje ana dlaludzi, ktorzy nie wiedzq nic a jej istnieniu, czqsteczk(J tej prawdy, ktoraich wyzwali. Tatei nasza praca jest pasrod zaj(Je, asladzajqcych namaczekiwanie, pladnq paslugq. A kiedy swiat zastanie zwinifty jakksi(Jga zapisana recto i verso, Bog-Slawa da slf razpaznae w slawachwyrytych tam przez paszukiwaczy; przez tych, ktorzy napraw~ szukaIi Baga pod faktami alba znakami, ktorymi On si(J oslo nil. Odkrye Gotam, padniese t(J zaslan(J, to nasza funkcja w Kasciele. Obysmy tylkanie pagrzebali Go pod naszq wlasnq wiedzq! To dabrze, jeSii uczanychswiat nie zna i jesli krytyka pamlfdzy nimi akazuje slf tylka tawarzystwemwzajemnej pagardy: przynajmniej ich to ciqgfe pamniejsza wewlasnych aczach. Ba nie sq sami swiatlem; ale sq glasem, ktory napustyni daje swiadectwa a Swietle.S. Malgorzata Horkowska OSHMALGORZATA BORKOWSKA OSB, pisarka, historyk. Wydala m.in. Mniszki(1980), Dekrel w niebieskimferowany parlamencie (1984), Bozek lemplariuszy (1986).Mieszka w Zarnowcu na Pomorzu.
ANDRZEJ DRAWICZ BONHOEFFER WZAS I~GU R~KI 1. Wielcy mistrzowie mysli i czucia, etycznego bll,dz estetycznego, swiecll,swym blaskiem na wielkie obszary przestrzenne bll,dz czasowe. Mistrzowiemniejsi rzucajll, blask 0 mniejszym zasi~gu. Ale ostatecznie od nas zalei:y,w ktore tego swiatla kr~gi najch~tniej wchodzimy i gdzie si~ szczegolnielubimy grzac. Mnie osobiscie jest szczegolnie cieplo przy Dietrichu Bonhoefferze,ktory zaZywa slawy umiarkowanej, w kr~gu wtajemniczonym,choc przeciez bodaj niemalym. Odkrylem go dla siebie stosunkowo poino,poznalem blizej w stanie narzuconej izolacji, ktora, jak wiadomo, sprzyjagl~bszym lekturom. Tadeuszowi Mazowieckiemu zawdzi~czam podsuni~ciepodstawowego irodla, Bonhoefferowskiego Wyboru pism, opracowanegow Bibliotece "Wi~zi" przez Ann~ Morawskll, I oraz szkicu tej ostatniej,ktorego zlokalizowac juz dzis nie potrafi~, a chcialbym, zwlaszcza, Zew Wyborze ... wst~pu ani poslowianie rna, Sll, tylko kornentarze. Z tejostatniej racji jest tez tak, ze moja wiedza 0 protestanckim teologu opierasi~ na przeslankach rnocno niepelnych. Uwiera mnie to niekiedy, zwlaszczagdy czytarn tu i owdzie potoczne notki infonnacyjne na ternat Bonhoeffera;wydajll, rni si~ cz~sto wyrywkowe i mylll,ce. Ale rna to i strony dobre.Zerkajll,c ku tomikowi "Wi~zi", stojll,cemu zawsze na polce najblizszejbiurku, wsrod ksill,Zek pierwszej potrzeby, mam uczucie sll,siadowaniaz dzielern otwartym, w ktore dopiero zajrzalern, z zaproszeniem dopodroi:y w glll,b tekstow i i:yciorysu, ktorll, jeszcze odb~~, jesli zd;p:~ .To, co wiem 0 Bonhoefferze, wiem zatem na razie. W zapleczu tejwiedzy midci si~ swiadornosc, Ze moj mistrz byl teologiern i protestanckimmyslicielem religijnym; ze rna tu istotne dokonania, 0 charakterze ktorychnie rnog~ jednak kompetentnie sll,dzic. We wspornnianych notkach infor1 D. Bonhoeffer, Wy bor pism, wybOr, opracowanie, noty Anna Morawska, tlwnacze r6:ini ,Biblioteka " Wi~zi", tom 27, Warszawa 1970 (wszystkie cytaty, z wyj!ltkiem spe'
- Page 1 and 2: ROK XLVII ESI~C ZNIKKRAKOWLISTOPAD
- Page 3 and 4: ZNAKLISTOPADMIESIF;CZNIKIKRAK6WROKX
- Page 5 and 6: OD REDAKCJILekcja wielkich mistrzow
- Page 7 and 8: CZAS MARNYCH MISTRzOW15Takie doSwia
- Page 9 and 10: CZAS MARNYCH MISTRZOW17smutku, kann
- Page 11 and 12: MOJA MISTR2YNI9Innym razem, rowniez
- Page 13 and 14: EWA BIENKOWSKA SMIERC SIMONE WElL S
- Page 15 and 16: SMIERC SIMONE WElL13niezwykla mloda
- Page 17 and 18: SMIERC SIMONE WElL15skim, jest wi~
- Page 19 and 20: SMIERC SIMONE WElL17Simone Wei!: od
- Page 21 and 22: KORZENm MONASTYCZNEJ TOZsAMOSCI19du
- Page 23 and 24: KORZENm MONASTYCZNEJ TOZsAMOSCI21ki
- Page 25: KORZENm MONASTYCZNEJ T02:SAMOSCI23K
- Page 29 and 30: BONHOEFFER W ZASI~GU R~KI17epicentr
- Page 31 and 32: BONHOEFFER W ZASI~GU R~KI29i przygo
- Page 33 and 34: FERNAND BRAUDEL - WIZJONER HISTORII
- Page 35 and 36: FBRNAND BRAUDBL - WIZJONBR HISTORII
- Page 37 and 38: nej; w marksizmie dostrzegal on sil
- Page 39 and 40: GRZEGORZ PRZEBINDA ALEKSANDER SOLZE
- Page 41 and 42: ALEKSANDER SOLZENlCYN - LEKCJA M~ST
- Page 43 and 44: ALEKSANDER SOLZENICYN - LEKCJA MijS
- Page 45 and 46: ALEKSANDER SOLZENICYN - LEKCJA Mll;
- Page 47 and 48: ALEKSANDBR SOLZENICYN - LEKCJA ~STW
- Page 49 and 50: ALEKSANDER SOLZENICYN - LEKCIA MijS
- Page 51 and 52: ALEKSANDHR SOLZENICYN - LEKCJA ~STW
- Page 53 and 54: ANDRZEJ OS~KACZAPSKI ZAGADKA POCZCI
- Page 55 and 56: CZAPSKI - ZAGADKA POCZCIWOSCI 531ud
- Page 57 and 58: CZAPSKI - ZAGADKA POCZCIWOSCI 55na
- Page 59 and 60: TADEUSZ NYCZEK JERZYK Nie pami~tam,
- Page 61 and 62: JERZYKS9debiutant Z okolic 1957, po
- Page 63 and 64: JERZYK 61nie byli to zadomowicni pr
- Page 65 and 66: JERZ¥K 63Wspaniale zreszt'l pokole
- Page 67 and 68: JERZYK 65gdyby nie kotara farfoclow
- Page 69 and 70: MATEJKO, MALCZEWSKI, KANTOR ... Z J
- Page 71 and 72: la na niklej samoswiadomosci artyst
- Page 73 and 74: MATEJKa, MALCZEWSKI, KANTOR ...71Cz
- Page 75 and 76: MATEJKa, MALCZEWSKI, KANTOR ...73Al
- Page 77 and 78:
MARTA WYK.A ezy MIELISMY MISTRZ6w?
- Page 79 and 80:
CZY MIEUSMY MISTRzOW 777Zagadnlller
- Page 81 and 82:
MALGORZATA KITOWSKA-LYSIAK GOMBROWI
- Page 83 and 84:
GOMBROWlCZ KULTOWY81powidci daje si
- Page 85 and 86:
GOMBROWICZ KULTOWY83bezdennym, jak
- Page 87 and 88:
ANDRZEJ ZAWADA ZASWIADCZENIE DLA KA
- Page 89 and 90:
w 1956 roku od ubogiej utopii do rz
- Page 91 and 92:
ZMiWIADCZENIE DLA KAZIMIERZA WYKI89
- Page 93 and 94:
ARKADIUSZ BAGLAJEWSKI LEKCJA ESEISr
- Page 95 and 96:
LEKCIA ESEIST6w93Jakie jest znaczen
- Page 97 and 98:
LEKCIA ESEIsr6w95Wprawdzie wielokro
- Page 99 and 100:
LISTY PRZEORA Z TAIzE97po raz pierw
- Page 101 and 102:
DIALOG ZPAPIEZEM STEFAN WILKANOWICZ
- Page 103 and 104:
PAPIE:2: W DIALOGU101Czlowiek przez
- Page 105 and 106:
PAPIEZ W DIALOGU103w tym Kosciele s
- Page 107 and 108:
MILUJESZ MNIE7 PANIE. TY WSZYSTKO W
- Page 109 and 110:
MILUJESZ MNIE1 PANIE, TY W5ZYSTKO W
- Page 111 and 112:
MILUJESZ MNIE1 PANIE, TY WSZYSTKO W
- Page 113 and 114:
PRZECIW DUCHOW! NOWYCH CZAs6w111ety
- Page 115 and 116:
TEMATY I REFLEKSJE NICOLA CHIAROMON
- Page 117 and 118:
,,lLIADA" SIMONE WElL115niemal uzna
- Page 119 and 120:
,,ILIADA" SIMONE WElL117rodzaje w s
- Page 121 and 122:
ZDARZENlA - KSL\ZKI - LUDZIEsplotem
- Page 123 and 124:
ZDARZENIA - KSIAZKl - LUDZIE121Supe
- Page 125 and 126:
ZDARZENIA - KSI~ZKl - LUDZIE 123ESS
- Page 127 and 128:
ZDARZENIA - KSU\ZK.I - LUDZIE125Ska
- Page 129 and 130:
ZDARZENIA - KSII\OO - LUDZIE127nicz
- Page 131 and 132:
ZDARZENIA - KSV\ZKI - LUDZlE129wodn
- Page 133 and 134:
ZDARZENlA - KSIJ\ZKl - LUDZIE131- t
- Page 135 and 136:
ZDARZENIA - KSIAZKI - LUDZIE133tu o
- Page 137 and 138:
W Strefze ograniczonego postoju (19
- Page 139 and 140:
ZDARZENIA - KSlJ\ZKI - LUDZIE137skl
- Page 141 and 142:
ZDARZENIA - KSIJ\OO - LUDZIEPOKR~TN
- Page 143 and 144:
ZDARZENIA - KSIAZKI - LUDZIE141inny
- Page 145 and 146:
ZDARZENIA - KSL\ZKl - LUDZIE 143oka
- Page 147 and 148:
ZDARZENIA - KSli\ZKI - LUDZIE145z j
- Page 149 and 150:
ZDARZENIA - KSIJ\ZK:r - LUDZIE147ka
- Page 151 and 152:
ZDARZENIA - KSU\ZKI - LUDZIE 149ast
- Page 153 and 154:
ZDARZENIA - KSlJ\iK.I - LUDZIElSIra
- Page 155 and 156:
ZDARZENIA - KSU\ZKl - LUDZIE153z tr
- Page 157 and 158:
ZDARZENlA - KSII\ZKl - LUDZIE 155"S
- Page 159 and 160:
ZDARZENIA - KSlJ\ZKI - LUDZIE157sta
- Page 161 and 162:
ISUMMARY I- It is times of meager m
- Page 163 and 164:
ZEsp6L _ SfEFAN SWIEZAWSKI, STANISL