Nr 474, listopad 1994 - Znak

32 BRONISLAW GEREMEKmanifest geograficznego myslenia 0 historii, a cal~ problematyk~ dlugiegotrwania i struktur rozwojowych potraktowano jako element wtomy. Glownymproblemem byl geografizm tej orientacji historiograficznej. Szukanojej uzasadnienia w niemieckiej szkole determinizmu geograficznego. Jednaknic bardziej obce~o mysli Braudela ni:i ten geograficzny determinizm.Kiedy na Morze Sr6dziemne i swiat sr6dziemnomorski w czasach Filipa IIspogl~a si~ z punktu widzenia metodologicznego przeslania, zapoznaje si~nieco to, co stanowi niezwykle wamy element zarowno tworczoSci Braudela,jak i francuskiej szkoly historycznej: tutaj literacka jakosc pisarstwa rnaswoje znaczenie. Jest to po prostu bardzo pi~kna ksi~:ika, bardzo pi~knienapisana, ktora w gruncie rzeczy zmieniala sposob mySlenia 0 historii,sposob myslenia 0 przeszlosci.Femand Braudel zajmowal si~ prac~ dydaktyczn~, osi~gn~l najwy:iszestanowiska uniwersyteckie we Francji, kontynuowal dzielo swojego rnistrzaLucien Febvre'a w Szkole Nauk Spolecznych (Ecole des Hautes Etudes enSciences Sociales), ktora powstala najpierw jako VI Sekcja Szkoly NaukPraktycznych na Sorbonie. Byla to naukowa organizacja tego nowegoprogramu myslenia 0 przeszlosci i 0 wspolczesnosci. Braudel zaj~l si~ naszerok~ skal~ histori~ gospodarcz~ . Mowil mi nieraz, :ie do historiigospodarczej doprowadzila go znajomose matematyki, ktor~ musial wladacjako oficer artylerii. Nie mial za sob~ naukowego treningu gospodarczego,ale wlasnie w historii gospodarczej odnajdowal ten horyzont czasowy,ktory opisal w pracy 0 Morzu Sr6dziemnym.Bardzo wolno powstawalo dzielo, ktore odegralo nie rnniejsz~ rol~ ni:iksi~Zka 0 Morzu Srodziemnym - ksi