Yüklə - Azərbaycan Tarixi Portalı

ildə Özünün növbəti kitabı olan "Ümumi coğrafiya I hissə" dərs kitabını da nəşretdirməyə müvəffəq oldu."Məktəb" jurnalının ətrafında dövrün mütərəqqi pedoqoqları, ziyalılarıtoplaşmışdı. Süleyman Sani Axundov, Ağabəy İsrafilov, Şəfiqə Əfəndizadə, CəfərBünyadzadə, Rəşid bəy Əfəndizadə, Abdulla Şaiq, Əli Nəzmi, Əli Yusif, AbbasSəhhət, Əli Fəhmi kimi ziyalı və pedoqoqların bir-birindən fərqli məqalələri, təhsilsisteminə baxışları, şagirdləri maarifləndirən publisist yazıları maraqla qarşılanırdı.Jurnalın ilk sayında Nəriman Nərimanovun "Əziz balalara" başlığı ilə müraciətidərc olunmuşdur. Nərimanov uşaqlara yaxşı oxumağı, elmə yiyələnməyi tövsiyəedir, onlara çalışqan olmağı məsləhət görürdü.Jurnalın ayrı-ayrı saylarında maraqlı hekayələr, atalar sözləri, lətifələr, rusədiblərinin əsərlərindən tərcümələr işıq üzü görürdü. Bütün bu yazıların məzmunuuşaqların zövqünün formalaşmağına xidmət edirdi. Əli Ələvi "Çalışalım" şeirindəməktəb şagirdlərinə "çalışmaq yaşına girdiklərini" xatırladır, onları işgüzarlığasəsləyirdi:Ġrəlidə hər birimi,ĠĢ sahibi olmalıdır.Çanta kimi hər birimizSevinc ilə dolmalıdır.Həsən bəy Zərdabinin jurnalda dərc olunan "Heyvanların rəngi"məqaləsində mühitin heyvanların yaşayışına, onların rənginə belə təsir etdiyi sadədillə şagirdlərə çatdırılırdı.Abbas Səhhətin rus şairi Nikitindən tərcüməsi, Ə.Münzibinin "Mollanınpapağı" da ilk sayda nəşr olunmuşdu. Bütün bunlarla yanaşı, "Böyüklər sözü"başlığı altında dərc olunan atalar sözü və məsələlər ilk sayın məzmununu daha dazənginləşdirirdi.Qafur Rəşad "Məktəbi" 1916-cı ilə qədər Əbdürrəhman Əfəndizadə iləbirgə redaktə etmiş, çapa hazırlamışdır. Ə.Əfəndizadənin vəfatı bu işin Q.Rəşadtərəfindən təkbaşına aparılmasına gətirib çıxardı. Çapı 1918-ci ilə qədər davamedən "Məktəb" erməni və bolşevik hərbi birləşmələrinin mart ayının 31-dən aprelayının 1-dək Azərbaycan türklərinə qarşı apardıqları soyqırım günü fəaliyyətinəson verdi. M.B.Məmmədzadə bu barədə yazır: "1918-ci ilin mart hadisələrimünasibəti ilə "Məktəb" müvəqqəti tətil etmişdir".1920-ci ilin fevralında Q.Rəşad "Məktəb"in nəşrini bərpa etdi. Sonra isəölkədə baş verən gərgin siyasi proseslərin nəticəsində jurnal müntəzəm nəşr olunabilmədi və bağlandı.102