Yüklə - Azərbaycan Tarixi Portalı

demokratik mətbuatı 1918-ci ilin martın 31-dən, sentyabr ayının 15-dək özününiflic dövrünü yaşadı.Azərbaycan türklərinin qətlə yetirildiyi 31 mart tarixindən sonra tək milliyöndə olan mətbu orqanlar bağlanılmadı, o cümlədən bu soyqırım barəsində sırffaktoloji yazılar dərc etmiş bir neçə fərqli siyasi yönümlü qəzetlər də qapadıldı.Bakı Xalq Komissarları Sovetinin mətbuat bürosunun qərarı ilə "mart hadisələrinədüzgün qiymət vermədiyi, açıqdan-açığa qərəzli məqalələr çap etdirdiklərinə vəvahid sosialist cəbhəsində dayanmadıqlarına görə "Kaspi", "Baku", "Bakinets","Vesti Baku" və menĢeviklərin "NaĢ qolos" qəzetləri bağlanıldı, bəyanatların,əhaliyə müraciətlərin çapı qadağan olundu. Ermənilərin törətdikləri qətliamda dincvə silahsız əhalinin qurbanları sırasında Azərbaycanın qüdrətli qələm sahibləriMəhəmməd Hadi, Abbas Səhhət və Cəfər Bünyadzadənin də adları var."Azərbaycan" qəzetinin 13 noyabr 1918-ci il sayında M.Hadi və A.Səhhətin vəfatıilə bağlı yazıda qeyd edilir ki, A.Səhhət bolşeviklərin Şamaxıya hücumu zamanıGəncəyə getmək istəmiş, onu yolda erməni-bolşevik quldurları qarət etmişlər. Ağırsarsıntı keçirən şair Gəncəyə gələn zaman, aldığı xəsarətlərdən dünyasınıdəyişmişdi. M.Hadinin isə Gəncədə erməni-bolşevik birləşmələrinə qarşı aparılanhərbi əməliyyatlar zamanı dünyasını dəyişməsi də tarixi faktlardandır. Mətbuattariximizə bir sıra sol yönümlü qəzetlərin fəal əməkdaşı, həmçinin "Tuti" jurnalınınredaktoru olmuş Cəfər Bünyadzadə də martın 31-də Bakıda ermənilərin törətdiklərivəhşiliyin qurbanı olub. Bu barədə "Füqəra-kasibəsi" qəzetində C.Bünyadzadəninqardaşı Dadaş Bünyadzadə ona ünvanlanan baş sağlıqlarına etdiyi minnətdarlıqelanında bildirirdi: "Bir il bundan əqdəm "Tuti" məzhəkə jurnalının müdiri,bəradərim Cəfər Bünyadzadənin erməni daşnaksütyunları tərəfindən qətlolunduğunu eşidib-bilən yoldaşlarım Həştərxandan qayıdandan sonra təəssüfməktubları almaqdayam".Xalqımıza qarşı ermənilərin törətdikləri soyqırım cümhuriyyət dövrimətbuatında daim diqqətdə olan bir məsələ idi. Ü.Hacıbəyli "Azərbaycan"qəzetinin 31 mart 1919-cu il tarixli sayında dərc etdiyi "31 mart" məqaləsindədeyilir: "Mart hadisatı Azərbaycan tarixində mühüm bir səhifə işğal edib Azəritürklərinin istiqlal yolunda can verib qan tökdüklərini gələcək nəsləoxutduracaqdır. Bugünkü vəzifəmiz isə o qara günləri yaddan çıxartmamaq vəbuna görə də həmişə və hər an hazır olmaqdır. Böylə hazırlıq ki, bu hadisələr bir dətəkrar edərsə, müdafiəsinə hazır olalım, bunun üçün həm hökumətimizin, həm dəmillətimizin yaşaması lazımdır".119