Yüklə - Azərbaycan Tarixi Portalı

edilmiş hüquqdan çıxmamağa məcbur edərlər, qələmlərini təyin olunmuş qaydadankənara çıxmağa qoymazlar.Buna görə də onlar xalqın təlim-tərbiyəsi ilə bağlı heç nə edə bilməzlər.Maarifin və inkişafın qabağını kəsmək, mətbuat azadlığını əldən almaq senzuraişçilərinin əsas məqsədidir. Onların fəlsəfəsinə görə, əsl həqiqət nə qədər gizliqalsa, insanlar nə qədər savadsız olsa, dövlət o qədər də rahat hökm sürər, dövlətbaşçılarının istəkləri xoşluqla həyata keçər.Senzura olan ölkələrdə maarifin tərəqqisinin qarşısını almaq üçün ayrımaneələr də vardır. Bu qaydanın siyasi nəticəsi çox əhəmiyyətlidir. Heç kəs inkaredə bilməz ki, mətbuat azadlığının olmaması zülmün, sitəmin, təcavüzün və qarətinyayılmasına səbəb olar. Keçən məqalədə senzuranın ədaləti məhv etdiyini şərhetdik. Göstərdik ki, istibdadçı mütləqiyyət senzuradan öz siyasi məqsədlərinəçatmaq üçün necə istifadə edirdi. Məlumdur ki, milli amalların qarşısını almaqda,eyiblərin üstünü örtməkdə, dövlətin qəbahətli və çürümüş siyasətini müdafiəetməkdə senzura nə qədər iş gördü.Azadlıqla siyasi əsarətin fərqi belə bir şəraitdə özünü göstərir. Gizlilik vəaçıqlığın fərqi də budur. Zülüm, istibdad və mütləqiyyətin davamı həqiqətlərigizlətməklə bağlıdır. Mütləqiyyət üsulunun davamı, sirlərin gizli qalması,həqiqətin ört-basdır edilməsi bilavasitə senzuranın işidir. Senzura şübhələryaranmasının, mühüm məsələlərin gizlədilməsinin, siyasi zülmün icra olunmasınınəsas amilidir. Mümkün olan bütün əyriliklər, oğurluqlar, fırıldaqlar, zülmlər həminpərdənin arxasında öz işini görür.Mətbuatın əsarəti zəhmətkeşlərin və zülüm altında əzilənlərin səsininboğulması, onların dərdlərinin xalqa çatmasına mane olmaqdır, bu da əksəriyyətinistədiklərinin qarşısını almaqdır.Siyasi baxışdan əlavə, bir əxlaqi heysiyyət də vardır. Mətbuatın əsarətiəxlaq pozğunluğu törədir, əxlaq gözəlliyi və yaxşı xüsusiyyətləri aradan çıxarır,yalan danışmağı, oğurluğu, əyrilik və casusluğu yayır, ədəbi və qələm pozğunluğumeydana çıxarır. Bunun nəticəsində bir dəstə yazar ortaya çıxır ki, onlar öz şərəf,fikir və əqidələrini saxta rütbə qazanmaq üçün nəcis qiymətinə satmağa hazırolurlar, zülmü və sitəmi müdafiə edirlər, biçarə milləti avara və sərgərdan qoyurlar.Bu da bir sıra qələm fahişələrinin cəmiyyət içinə girməsinə səbəb olur. Keçmişdə,necə ki, demişik, əxlaqsız qadınlar kimi bəzi jurnalistlər də namuslarını satır, pakəməllərini murdarlayır, vicdan və namuslarını, abırlarını həyasızlıq bazarınaçıxarıb, kələfin ucunu əldən verirlər."Ġrani-nov"№ 228, 34, 40, 46, 50, 5328 aprel, 6, 11, 20, 24.28 may 1911-ci il.168