Yüklə - Azərbaycan Tarixi Portalı

Qubernski Pravleniyanın basmaxanası üçün satın aldı. Kağız və qeyri-ehtiyachazırlayıb "Əkinçi" qəzetəsini çıxarmağa 1875-ci sənənin iyul ayının 2-dəbaşladım.İyul ayına qəzetənin açılmasını salmaqdan muradım o idi ki, zikr olanMinasovdan başqa, türk hürufatı düzən tapılmadı. O da bircə bacısı oğlunu gətirib,yanında şagird saxladı. Belə də labüd qalıb mən özüm də ona gərək köməkedəydim. Basmaxana hər nömrəni bir küçük vərəq üstə hər 1000 vərəq basmaqdanötrü məndən 15 manat həqq istədi.Hesab çəkib gördüm ki, qəzetəni hər iki həftədə bir dəfədən artıq çıxarabilmərəm. Qəzetə çıxarmaq elannaməsini Novruzda paylamışdım və Qafqazıntamam şəhərlərinə və böyük kəndlərinə də göndərmişdim. İyul ayınacan 100müştərim var idi ki, hərəsindən 3 manat, cümlətan 3000 manat vüsul olmuşdu.Qubernator naçalniklərə hökm yazdı ki, hər bir kəndin yüzbaşısı qəzetə alsın. Butövr ilə 300 də müştərim artdı ki, cümlətan 1200 manata qədər qəzetə satılmaqdanvüsul oldu. Qəzetə əldə satdırmaq və elamnamə basdırmaq da ki, ol vəqtdə yox idi,qəzetəni 8-9 yüzə qədər basdırırdım. Onun 400-nü müştəri olanlara və artığınıBakının küçə və bazarlarında paylatmaqdan savayı, qeyri-şəhərlərə də müftəgöndərirdim ki, qəzetə oxumağa adət eləsinlər.Əvvəlinci nömrələri çıxarmağın zəhməti çox artıq oldu. Yaydaşagirdlərim Bakıdan evlərinə getmişdilər. Mən tək qalmışdım və bir də Minasovömründə qəzetə işi görməmişdi və çox ağır işləyirdi. Ona görə özüm yazırdım,hürufatı düzməyinə kömək edirdim, qələtlərini düzəldirdim. Əvvəlinci yarım ili,yəni yanvarın birinəcən 500 manata qədər zərər elədim. Amma müştəriləriminqədəri yüzdən üç yüzə qədər artdı. O ki yüzbaşılardı, naçalniklər onlara qəzetəvəqtində göndərmədiyinə görə onların qədəri azaldı.Yanvarın 1-dən 400-ə qədər müştərim var idi. Novruzdan sonra qəzetəninvərəqlərini böyüklətdirdim və o ilin payızında qəzetəni həftədə bir dəfə çıxartdım.Çünki yazıçı yoldaşlarım gün-gündən artırdı və Minasov öz bacısı oğlu ilə işə artıqöyrənmişdi. İl qurtaranda hesabını çəkib gördüm ki, 1000 manata qədər zərərimvar. Üçüncü, sənə - 1877 sənədə yüzbaşılardan savay 400-ə qədər müştərim var idi.Mənim əvvəlinci köməkçilərim şagirdlərim idi. Onlar yazmaqdan savayı qəzetənimüftə paylamağa, poçta verməyə də kömək edirdilər. Onların hamısı qəzetəoxumaq ilə yazıb oxumağı öyrənmiş idilər və öz vətən dilində qəzetə görəndə çoxşad olurdular. O günü onlar üçün bir böyük bayram olurdu"Əkinçi"nin əvvəlinci bədbəxtliyi qubernator Staroselskinin Bakıdangetməyi oldu. Ondan sonra vitse-qubernator bir yoğun senzor oldu. (AleksandrYulianoviç Fonderbryugen nəzərdə tutulur, ləqəbi "yoğun" - kök olmuşdur,Ukrayna almanı idi - red.). İkinci və böyük bədbəxtliyi Osmanlı davasınınbaşlanmağı oldu. Nə qədər Osmanlı davası başlamamışdı, bir tövr bu yoğun ilə137