Yüklə - Azərbaycan Tarixi Portalı

"Həyat"ın yaradıcı heyəti"Həyat" nəşr olunduğu qısa müddətdə Azərbaycan ziyalılarının, ədəbiictimaivə siyasi fikir tariximizdə məxsusi yeri olan şəxsiyyətlərin mübarizətribunasına çevrildi. Qəzetin 36 nəfər daimi yazar-müəllifi vardı. Ə.Hüseynzadə,Ə.Ağaoğlu, Həsən bəy Zərdabi, A.Səhhət, M.Hadi, H.S.Ayvazov, Ü.Hacıbəyov,Ə.Haqverdiyev, M.Ə.Sabir, N.Nərimanov, M.Hacınski, M.Ə.Şeyxzadə,S.M.Qənizadə Axund Əbuturaboğlu “Həyat”ın daimi yazarları idi.M.Ə.Sabirin məşhur "Müsəlman və erməni vətəndaşlarımıza" şeiri və "Birməclisdə on iki kişinin söhbəti" satirası və başqa əsərləri "Həyat" qəzetində çapolunmuşdur. Sabirin redaksiyaya gönədərdiyi məktubunda deyilirdi ki, şair bu şeiriMəhəmməd Həsən Tahirovun qəzetdə çıxan məqaləsindəki "Hər birimiz buqəzetəni oxuyub, istiqbalımız üçün iş görməliyik" şüarından ruhlanaraq yazmışdır.Azərbaycan romantik ədəbiyyatının banilərindən olan Məhəmməd Hadiilk mətbu əsərlərini “Həyat”da dərc etdirmişdi. Şairin "Bəyani-həqiqət" adlıməqaləsi qəzetin 1905-ci il 24 iyul tarixli sayında çap olunmuşdu. 1906-cı ildəKürdəmirdə və sonra Həştərxanda ikən Hadi bir-birinin ardınca “Həyat”a məqaləvə şeirlər göndərmişdi. Bu yazılarında şair maarif və mədəniyyəti təbliğ edir,"elmi-əbda"nın inkişafından danışır, Azərbaycan mahallarının, əhalinin mədəniiqtisadivəziyyətini təsvir etməyə çalışırdı.“Həyat”da çap olunmuş "Tələbəlik xatiratımdan" (1906-cı il aprel) şairintərcümeyi-halını, xüsusilə uşaqlıq və gənclik illərini öyrənmək mümkündür. 1906-cı ildən etibarən isə Hadi "Fyuzat" dərgisində çalışmağa başlamışdı.Azərbaycan xalqının görkəmli ədibi Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevhekayələrini “Həyat”da dərc etdirmişdi. "Ayın şahidliyi", "Ata və oğul" hekayələrimüxtəlif vaxtlarda bu qəzetin səhifələrində oxuculara ərməğan edilmişdi.XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanın mədəni həyatında, ictimai-siyasi,bədii-estetik fikrin inkişafında şərəfli yer tutmuş Üzeyir Hacıbəyli də öz publisistikyazıları ilə “Həyat”da oxucularla təmas qurub. 1905-ci ildə Bakıya köçən Üzeyirbəy Hacıbəyli "Həyat"ın 17 sentyabr 1905-ci il tarixli sayında "Bir xanıməfəndinin bizlərə hüsni-təvəccahi" başlıqlı məqaləsi nəşr olunmuşdur. Bu məqaləəvvəl Peterburqda çıxan "Novoya vremya", sonra isə Bakıdakı rusca nəşr olunan"Baku" qəzetində Maqda Neyman adlı jurnalistin erməni-müsəlman davasına həsretdiyi yazıya cavab idi. M.Neyman yazısında azərbaycanlılar barəsində böhtanyazmışdı. Məsələn, o göstərmişdi ki, Teymurləng ordusu nəslini (yəniazərbaycanlıları) Şimali Amerikanın "qırmızı dəri" vəhşilərini mədəniləşdirməknamümkündür... Bu yırtıcıların təbiəti-cinsiyyətinə mədəniyyətin bir təsiri olarmı?"Heyranedici cəhət budur ki, Üzeyir bəy hələ 20 yaşı tamam olmamışM.Neyman kimi "jurnalistlərə" kəskin və tutarlı cavab vermiş, Azərbaycan67