Yüklə - Azərbaycan Tarixi Portalı

"Molla Nəsrəddin"in cəsarətli çıxışları onunla nəticələndi ki, 1907-ci iliniyunun 8-də Tiflis general-qubernatoru jurnalın bağlanması haqqında əmr verdi vəbu xəbər xalq arasında böyük narazılıqlara səbəb oldu. Bakıdan, Şəkidən,Zaqafqaziyanın bir çox yerlərindən Tiflisə etiraz məktubları gəldi. Bu məktublardajurnalın çapının bərpası məsələsi qoyulurdu. Dövrün bir çox mətbu orqanları da özhəmkarları ilə həmrəylik nümayiş etdirərək jurnalın bağlanmasına etiraz olaraq özsəhifələrində məqalələr çap edirdi. "İrşad" qəzeti "belə düz məsləkli cəridəninmeydandan çıxarılmasına" münasibətini bildirir, jurnalın çapının bərpasınınvacibliyini yazırdı. Bu gün bu etirazların nəticəsi olaraq qısa fasilədən sonra"Molla Nəsrəddin"in 23-cü sayı 1907-ci ilin iyulun 25-də işıq üzü gördü.Nəşri müddətində bir neçə dəfə "Molla Nəsrəddin"in bağlanmasınatəşəbbüs göstərilmişdir. Jurnalın yaradıcı heyətini açıq fikir bildirməkdənyayındırmaq, demokratik mövqedən geri çəkmək üçün müxtəlif vasitələrdən, həttaölüm təhdidindən istifadə olunurdu.Belə ki, "Molla Nəsrəddin"in əsas sütunlarından hesab olunan Ömər FaiqNemanzadə 9 gün həbsdə saxlanılmış, 1908-ci ildə Mirzə Cəlilin öldürülməsibarədə şayiələr yayılmışdır. Bu azad, demokratik mətbuatı sıradan çıxarmaqistəyənlərə "İrşad" qəzeti tutarlı cavab verərək yazırdı: "Bir-iki nəfərMəmmədquluzadələrin, Nemanzadələrin ölümü ilə elə bilirsiniz ki, "MollaNəsrəddin"i öldürəcəksiniz? Bunu biliniz ki, "Molla Nəsrəddin"i öldürməkmümkün olsa da, mollanəsrəddinçiliyi öldürmək olmaz". "İrşad"ın bu mövqeyindənanlaşılır ki, çapından çox vaxt keçməmiş artıq "Molla Nəsrəddin" öz məktəbiniyaratmışdır.1909-cu ildə C.Məmmədquluzadənin qardaşı Ələkbər Təbrizdə başlayanazadlıq hərəkatında iştirakına görə həbs olunur. Bir neçə mətbu orqan, o cümlədən"Tərəqqi" Ələkbərin Təbriz inqilabındakı fəaliyyətini yüksək qiymətləndirirdi.R.Nəcəfov bu barədə xatirələrində yazır: "Mirzə Ələkbər Təbriz inqilabında iştiraketdiyi üçün çar hökuməti tərəfindən tutulub İrəvan həbsxanasına göndərilmişdir.Edam cəzası və ya ədəbi katorqa təhdid altında bulunurdu ki, bu hadisə Mirzənisarsıtmış və əhval-ruhiyyəsini pərişan etmişdi. O, idarəni buraxıb, maddi vəsaitaramaq və gedib qardaşını qurtarmağa çalışmaq məcburiyyətində idi"."Molla Nəsrəddin"i idarə etmək üçün onu əvəzləyəcək şəxsin NaxçıvandaMəmmədəli Sidqi olacağını düşünən C.Məmmədquluzadə 1910-cu ildə M.Sidqiyəbelə bir məktub yollayır: "Əzizim Məmmədəli! Mən bu ovqat kəndə getməliyəmvə burada bir adam lazımdır ki, "Molla Nəsrəddin"i idarə eləsin. Əgər yaz fəsligəlib Tiflisdə qala bilsəniz, tez gəlin... Əgər mərhum Sidqi Bəradərinin oğlu iləgələcəkdə dostluğum baş tutsa, özümü xoşbəxt hesab edərəm".85