Yüklə - Azərbaycan Tarixi Portalı

səhifələrində işıq üzü görür, oxucuların marağına səbəb olurdu. "Övraqi-nəfisə"dəədəbiyyat tarixinə həsr olunan araşdırmalar da başlıca yer tuturdu. Burada MollaPənah Vaqif, Əbdülqasım Nəbati, Mirzə Fətəli Axundov, Əli bəy Hüseynzadə,Haşım bəy Vəzirov, Məhəmməd Hadi, Əliabbas Müznib, Xədicə xanım Ədvi,Əliağa Vahid və başqa şair və yazıçıların tərcümeyi-halı, əsərləri çap olunurdu.Topluda şərq musiqisi və musiqi alətlərinə dair maraqlı yazılara da rast gəlməkmümkündür. Ərəb yazıçısı Cürci Zeydanın əsəri, "Tac-Mahal"ın və Bakınınmemarlıq abidələri barədə yazı və rəsmlər maraq doğurur. "Övraqi-nəfisə"nin ilksayında qətlə yetirilmiş Hüseyn Ərəblinski barəsində məqalə dərc olunmuşdur.Jurnalın 6 sayı işıq üzü görmüşdür, kağız qıtlığı üzündən nəşridayandırılmışdı.İlk sayı 1920-ci ilin əvvəlində çıxmış "Qurtuluş" jurnalı da AzərbaycanXalq Cümhuriyyətinin ideyalarına xidmət edən nəşr idi. Bu jurnalda A.Şaiq,H.Cavid, S.Mümtaz və başqa ədiblər iştirak edirdilər. 1920-ci il aprel çevrilişindənsonra "Qurtuluş"un çapı dayandırılmışdı.Cümhuriyyət dövrünün satirik nəĢrləri. Cümhuriyyət ideyalarına sadiqqalan və baş verən proseslərə ciddi münasibət göstərib ictimai fikrimüəyyənləşdirən mətbu orqanlar kimi, 1918-ci ildən sonra satirik jurnallar da nəşrolunurdu. İlk sayı 1918-ci ilin 5 oktyabrında nəşr olunan "Şeypur"un naşiri SəmədMənsur, redaktor M.Ə.Sidqi idi. "Şeypur"un 1918-ci illərdə 11, 1919-cu ildə 3 sayıişıq üzü görür, fəaliyyətini 1949-cu ilin yanvarın 8-dən sonra dayandırmışdır."Şeypur" Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ideallarını təbliğ edir, dövlətquruculuğu prosesində qarşıya çıxan əngəlləri, çətinlikləri qələmə alır, bolşeviktəbliğatına qarşı mətbu mübarizə aparır, Bakı neftini ələ keçirmək istəyən dövlətlərarasındakı çəkişmələri ifşa edirdi. "Molla Nəsrəddin" ənənələrini davam etdirən"Şeypur" da müxtəlif üsullardan istifadə olunur, satirik şeirlər, felyetonlar dərcolunurdu."Şeypur"un başlıca gülüş hədəflərindən biri ermənilərin Qarabağdatörətdikləri vəhşiliklər idi. Jurnalın 1919-cu il 11 yanvar tarixli 13-cü sayında"Azərbaycanlı" imzalı müəllifin "Erməni yuxusu" adlı felyetonunda bu məsələyətoxunulurdu. "Şeypur"çular Azərbaycanın müstəqilliyini qəbul etməyənbolşevikləri də eyni cür gülüş hədəfinə çevirdi: "Kerenski hökumətindən sonraRusiyada baş qaldırıb dünyanı azad edəcəyini vəd edən füqəra tərəfdarı, bir nanfirqə adamı "bolşoy" (yəni böyük adam) peyda olub... Həmin firqə Bakıdarəhmətlik Şaumyandan ibarət idi. Bakıda yaşlı iranlılardan bəziləri bu firqəninməramnaməsini qəbul edib, bərbad halda olan İranı abad etmək istəyirdilər. Jurnalmüstəqilliyi, milli dövləti qorumağına vacibliyini öz oxucularına bu cürə çatdırırdı:"Mart hadisələrindən sonra suya batmış toyuq kimi suyun süzülə-süzülə, büzülmüşbir tərəfdə qalmışdım. Öz şəhərində, öz evində özgə yerdən gəlmişlərin əli altında129