Yüklə - Azərbaycan Tarixi Portalı

aşladı. "Prizıv" gündəlik axşam qəzeti kimi buraxılırdı. Bakıda fəaliyyət göstərən"Trud" qəzetində çap olunan elanda "Prizıv" qəzetində V.İ.Leninin,A.V.Lunaçarskinin, S.M.Əfəndiyevin, F.Y.Maxaradzenin, Musa və MustafaMirqasımovların və başqa müəlliflərin iştirak edəcəkləri xəbər verilirdi.Əldə olunan arxiv materiallarına, xatirələrə əsasən söyləmək olar ki,"Prizıv" qəzeti inqilabda Leninin taktikasını müdafiə etmiş, əsasən sosialdemokratiyaideyasını əsgərlər arasında yaymaqla məşğul olmuşdur.Azərbaycan sosial-demokratları "Dəvət-Qoç"dan sonra Azərbaycandilində yeni bir qəzet açmaq təşəbbüsü göstərdilər. Lakin müəyyən müddət buistəklərinə nail ola bilmədilər. S.M.Əfəndiyev bu münasibətlə yazır: "Dəvət-Qoç"senzor tərəfindən bağlandıqdan sonra biz yeni bir mətbuat orqanı üçün icazə alabilmədik.Hümmətçilər bolşeviklərin sınanmış üsullarına əl atmalı oldular. Tanınmışziyalı, jurnalist Mehdibəy Hacınskinin qəzet nəşr etmək üçün "əlində hazıricazənamə"nin olmasından yararlanıb, bu istəklərini həyata keçirmək istədilər.Həm də ona görə ki, M.Hacınskinin qəzeti nəşr etməyə imkanı yox idi.Hümmətçilər M.Hacınski ilə danışıq aparıb, saziş bağladılar ki, onun rəsmiorqanlardan icazəsi olan "Təkamül"ünü nəşr etsinlər. "Təkamül" rəsmi dairələrdəqəzet kimi deyil, jurnal kimi qeydiyyata alındığından şübhələrə də yer qalmırdı.S.M.Əfəndiyev bu barədə yazır: "Təkamül" adı bizim məqsədlərimiz üçün münasibdeyildisə də, buna baxmayaraq təşkilat Hacınskinin yaradıcılıq işlərinəqarışmamağı şərt qoyub, "Təkamül"ü nəşr etməyə başladı. "Təkamül" ərəb mənşəlisöz olub, mənası "inkişaf”, "kamil olmaq", "yetişmək" deməkdir.Qəzetin nömrələrində dərc olunmuş yazıların təhlili, tarixi sənədlər,xatirələr əsasında təxmini müəyyən etmək olar ki, "Təkamül”ün redaksiya heyətinəgizli "Hümmət" və leqal "Dəvət-Qoç" qəzetlərinin aparıcı qələm insanları,publisistləri, partiya fəalları daxil idi. Onlardan S.M.Əfəndiyevi, Ə.Axundovu,M.Əzizbəyovu, S.Musəvini, Z.Zeynalovu və sosial-demokratiya ideyasından millimövqeyə keçmiş M.Ə.Rəsulzadəni və qardaşı Məhəmmədəli Rəsulzadənigöstərmək Redaksiyada təşkilati və yaradıcılıq işinin əsas ağırlığını birincinövbədə S.M.Əfəndiyev öz üzərinə götürmüşdü. "Təkamül" Azərbaycanbolşeviklərinin nəşr etdikləri 9-cu mətbuat orqanı, milli dildə çıxan üçüncübolşevik qəzeti idi. Onun nəşri ərəfəsində bolşeviklərin ana dilində 4 jurnal və 1qəzeti çıxırdı. Bu qəzet "Hümmət" təşkilatının nəşri, onun qəzeti idi. Qəzetin 14nömrəsində 500-dən artıq müxtəlif janrlı, müxtəlif istiqamətli, həcmli yazılar çapolunmuşdu.Firqələr və cəmiyyətlər, məktublar, həmkarlar ittifaqı, fəhlə məişətindən,felyeton və xəbərlər, elanlar şöbələri və bu rubrikalar adı ilə məqalələr çap edilirdi.Qəzetin materiallarında əsas yeri Rusiya və Azərbaycanın ictimai-siyasi, iqtisadi və50