Pokaż treść!

Laudabor poenas ** animumque explesse iuvabitAen. I 85-6: una Eurusque Notusque ruunt ** creberque procellisAfricus, et vastos volvunt ** ad litora fluctus.Met. I 63-4: vesper et occiduo ** quae litora sole tepescuntProxima sunt Zephyro; ** Scythiam Septemque trionesMet. I 96-7: nullaque mortales ** praeter sua litora norantNondum praecipites ** cingebant oppida fossaeOstatni zaprezentowany typ rymu to zjawisko stosunkowo często spotykanew poezji elegijnej, tam rymowaniu podlegały w pentametrze ostatnia sylaba przez cezurąi ostatnia w wersie, i tendencję tego rodzaju można zaobserwować u Owidiusza,,najpewniej w związku z pewnymi przyzwyczajeniami warsztatowymi z czasów twórczościelegijnej. W tym miejscu dodam, że w ostatnim czasie ukazały się dwa artykuły naukowepodejmujące temat rymu, w tym jeden dotyczył właśnie elegii. Autor, austriacki badaczKarl Zelzer 213 , zachęcony lekturą krótkiej pracy O. Skutscha, autora wcześniejopublikowanego artykułu o rymach u Horacego 214 , postawił sobie za cel zbadanie, w jakiejczęści rymy stosowane w poezji elegijnej (głównie u Tibullusa i Propercjusza) są rymamiczysto atrybutywnymi – takiej terminologii użył wcześniej Skutsch – a w jakiej łącząwyrazy nie związane związkiem zgody. Zelzer podaje dużo przykładów, w którychodnośnie pentametru wszystko się zgadza, ale kiedy pokazuje działanie rymuw heksametrze zaczyna mieszać pojęcie rymu i homoteleutu, np.: Prop. XVII 1: „Et merito,quoniam potui fugisse puellam”, zaznaczając kursywą dwie końcowe sylaby –am, jako dosiebie przynależne, pomimo tego, że druga z nich jako nie akcentowana metrycznie niebyła wyraźnie wyodrębniona słuchowo i stanowi jedynie swego rodzaju rymowe echopierwszej. Idzie tu wyraźnie za myślą i przykładem Skutscha, który w tytule swojegoartykułu użył słowa „rym”, a potem wielokrotnie w tekście korzystał z określenia„homoteleuton”, bez precyzowania, co jest czym, jak gdyby automatycznie utożsamiając tedwa pojęcia. Punktem wyjścia dla rozważań Skutscha było stwierdzenie J. Samuelssona 215 ,że homoteleuton pomiędzy dwoma sąsiadującymi słowami w wersie jest bardzo rzadkimzjawiskiem, autor artykułu zaobserwował jednak występowanie w dość regularnychukładach rymowych rymów atrybutywnych, czyli obejmujących wyrazy syntaktyczniepowiązane związkiem zgody. Niestety, kiedy podaje przykłady, miesza rym213 K. Zelzer, Zum Reim in der roemischen Elegie, “Wiener Studien” 66, 1979, 465-477.214 Por. O. Skutsch, Rhymes in Horace, “Bullettin of Institute of Classical Studies” 11, 1964, 73-78.215 Por. J. Samuelsson, Homoeoteleuta hos Horatius, “Strena Philologica Upsaliensis” Festkrift…P.Persson, Uppsala 1922, 110-118.144