13.07.2015 Views

Pokaż treść!

Pokaż treść!

Pokaż treść!

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

wywiódł aliterację jako termin ogólny Giovanni Pontano, była i jest nadal podstawąrozmaitych odmian gry słownej, bywa źródłem żartów językowych. Szczególną jejodmianą jest znana również w starożytności parecheza (grec. parechesis), polegająca nazestawieniu słów różniących się jedną głoską (zmienioną lub usuniętą z jednegoz wyrazów) lub zmienionym porządkiem identycznych sylab. Obydwie te odmianyaliteracji podpadają pod szerszą funkcjonalnie kategorię, jaką jest gra słów, polegającana wykorzystywaniu brzmieniowego podobieństwa między słowami do uwydatnieniaich znaczeniowej wartości lub wielowartościowości, wzajemnej obcości lub spajającychje więzów pokrewieństwa, analogii czy kontrastu, stanowi w swej istocie zabiegsemantyczny realizowany w tekstach na wiele sposobów. Najczęstszym poza wyżejwymienionymi jest anagram oraz figura etymologiczna.Anagram, częsty w badanych poematach, wyraźnie ulubiony przez poetówłacińskich antyku (jak i średniowiecza), a stosowany głównie w celachinstrumentacyjnych, to rodzaj gry słów polegający na takim doborze wyrazów, że jednez nich można uznać za przekształcenia innych w wyniku przestawienia liter lub sylab.Przyjmuje się również, że powinno być spełnione pewne minimum liczbowe, abymożna było mówić o anagramie (czy też jego podtypie, jakim jest palindrom), dlategoteż najmniejsza figura anagramatyczna powinna obejmować trzy głoski. Figuraetymologiczna z kolei to jeden z tropów chętnie podejmowany w retoryce, odmianaparonomazji, której cechą charakterystyczną jest zestawienie w jednym zdaniu lubwyrażeniu (w sąsiedztwie bezpośrednim lub niekoniecznie), słów spokrewnionychetymologicznie, o tym samym rdzeniu, będących w zdecydowanej większościprzypadków równocześnie różnymi częściami mowy (vitam vivere). Z punktu widzeniawartości brzmieniowych pokrywa się w zasadzie z aliteracją inicjalną pogłębioną dopoziomu jednej lub dwóch sylab. Na tym chciałabym zakończyć przegląd pojęćpodstawowych.69

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!