Pokaż treść!

Poza tym samo to, że we współczesnym języku polskim i innych językacheuropejskich, mogących swobodnie w różnorakich badaniach stanowić dla siebie tłoporównawcze i pewien punkt odniesienia, nie ma podobnych zjawisk, a przynajmniejnie w takiej skali się w literaturze ujawniających, nie powinno stanowić podstawy dokwalifikacji szeroko rozpowszechnionych w antyku technik instrumentacyjnych poezjijako zjawisk marginalnych, dzieła przypadku, braku umiejętności poety czy swegorodzaju „tyranii” metrum albo gramatyki, która „zmuszała” twórcę w jakikolwieksposób do podejmowania skrajnie heroicznych wyborów. Nie taka przecież byłatechnika poetycka starożytnych Rzymian, praca chce rozbudzić zaufanie do wysokiegopoziomu artystycznego, upatrywanego jak dotąd w polskim piśmiennictwie (z jednymchlubnym wyjątkiem) konsekwentnie tylko i wyłącznie w doborze słów, zręcznejnarracji, dramatyzmie opisu, stosowanych metaforach i płynności wiersza.Ważne jest to, że instrumentacja dźwiękowa czy też aliteracja sensu largo nieogranicza się – tak jak to ma miejsce w powszechnym rozumowaniu – do ciągłegopowtarzania jednej wybranej głoski, z którego nic poza jednostajnością nie wynika.Poeta nie zmusza nikogo do słuchania tekstu na kształt hinduskiej mantry aniprzyjmowania bezwarunkowo np. pojawiającej się w tekście od czasu do czasuonomatopei. Aliteracja prezentuje całe bogactwo figur, sytuując kilka blisko siebie,celem uzyskania satysfakcjonującego brzmienia, w klauzuli np. raz jest homofoniasylabiczna, raz silnie zarysowana zgodność głoskowa, innym razem aliteracja inicjalna,i to nie jest tak, że wszystko naraz „buczy i brzęczy” i zagłusza samo opowiadanie,rozmaitość i wtedy cieszyła, była poszukiwana i na wiele sposobów osiągana.Wszystkie te zabiegi poetyckie mają swój sens, występują bardzo często, ale w sposóbbardzo subtelny, absolutnie nie męcząc słuchacza, bo jeśli w ogóle kogoś męczą, tojedynie czytelnika współczesnego, nie nawykłego do zagęszczenia wielu rozmaitychodmian instrumentacyjnych i pozbawionego ich pragnienia, oczekiwania, dlatego, żeucho nasze nie jest przyzwyczajone do melodii martwego już języka i nie czują tychniuansów (nie słyszy się też przecież tonu wypowiedzi), a umysł się na to nie nastawia,oczekując informacji a nie współbrzmiących z nimi subtelnych dźwiękowych sygnałów.Z pewnością można stwierdzić natomiast, że wyróżniając dźwiękowo danyfragment dzieła poprzez strukturę formalną jaką jest wielopostaciowa aliteracja, poetarzymski wywierał pewien nacisk i działo się tak niezależnie od opisywanej sytuacji,poeta w ten sposób wskazywał, że taka dźwiękonaśladowcza interpretacyjna wersjaistnieje. Według mnie widać w wielu miejscach badanych poematów, że do tego218