Pokaż treść!

z prawem Zipfa, o którym będzie mowa za chwilę. Ja jednak sądzę, że w sytuacjibadanych w tej pracy poematów, w których wersy zawierające aliterację stanowią niemniejszość, ale znaczną większość wszystkich trzech tekstów, nie stanowią tym samymopisanej wyżej „doraźnej” formy zjawiska, nie jest więc pozbawione sensu zestawieniecałościowe, ukazujące proporcje ilościowe poszczególnych głosek, które wrazz zestawieniem liczbowym poszczególnych aliterowanych głosek, pozwala wskazaćpreferencje aliteracyjne poetów, możliwe do wychwycenia w poszczególnych utworach.Tym bardziej, że jak się okazuje, nie są tak do końca wszędzie identycznei przewidywalne, a wręcz przeciwnie, wykazują znaczne roszady na osi generalnejfrekwencji w systemie (ogólnie dość wyrównanej) a frekwencji aliteracyjnejw poszczególnych tekstach, wskazując na różną nośność informacyjną poszczególnychznaków językowych.Matematyka i lingwistyka w początkach XX wieku zbliżały się do siebie corazbardziej i trzeba zaznaczyć, że z pożytkiem dla obu tych dziedzin. Już w 1913 r.rosyjski uczony, A. A. Markow, stwierdził, że istnieją pewne prawidłowościw następstwie samogłosek i spółgłosek w badanych tekstach rosyjskich i dowiódł, żemożna przewidzieć kierunki tych następstw 137 . Oznaczało to przyspieszony rozwójteorii prawdopodobieństwa. Same zaś badania ściśle statystyczne zapoczątkowanezostały – co jest niezmiernie ciekawe – przez stenografów, z których jeden szczególniedociekliwy i o zacięciu badawczym, Francuz H. Estoup, jako pierwszy zaobserwowałokreślone prawidłowości rządzące dystrybucją wyrazów i głosek w tekście i uznał, żemożna by wysunąć na ten temat pewne prawa statystyczne, aby rozkład ten ująćw normy reguł 138 .Językoznawstwo strukturalne ustaliło w niewiele późniejszym czasie istnieniesystemu języka, zdefiniowanego przez swą strukturę, równowagę i sprawność.W mowie i języku pisanym, których używanie opiera się na trzech funkcjach systemu:diakrytycznej, informacyjnej i semantycznej, fonemy powtarzają się ze stałą częstościąi tworzą schematy liczbowe pozwalające mówić o systemach częstości. Tak czy inaczejsystem może być mniej lub więcej symetryczny i w mniejszej lub większejrównowadze. Główne zaś typy fonemów, które M. Trubiecki nazwał fonemamipodstawowymi, są wspólne większości języków i wykazują w nich częstości bardzo137 Opisał to swojej pracy Premier statiticzeskogo issledowanija nad tekstom ‘Jewgienija Oniegina’.138 Wydał swoje uwagi w formie pracy Gammes stenographiques, Paris 1916 (wyd. 4).99