Pokaż treść!

Z sygmatyzmem wiąże się kwestia onomatopei. Z punktu widzenia przeciętnegoużytkownika języka, zrozumienie zjawiska onomatopei jest o wiele prostsze niżzagadnienia instrumentacji dźwiękowej. Ktoś nieobeznany z teorią i nie obciążonybalastem interpretacji i nadinterpretacji szybko wyczuwa, w czym rzecz i odbieraw efekcie różne bodźce, nie zawsze z tekstem związane, ale w większości przypadkówgo cieszące. Dzięki tym ludzkim możliwościom nadbudowywania za pomocąwerbalnych przekazów rozmaitych treści, odnoszących się do rzeczywistościpozajęzykowej, powstały metafory mające powszechną aprobatę, przyjęte przez językogółu, takie jak: barwa dźwięku, głoska ciemna lub jasna, wysoka lub niska. A odtychże metafor do widzenia dźwięków i słyszenia w tekście barw, nie jest wcaledaleko. Zjawisko to nosi nazwę synestezji – nie przynależy bynajmniej wyłącznie dodziedziny języka, bierze początek z psychologii, gdzie oznacza kojarzenie ze sobąwrażeń odbieranych przez różne zmysły, np. zapachów ze smakami - słodki zapach,dźwięków z kolorami - jasny głos. W literaturze podobnie jako syn-aisthesis -równoczesne poznawanie przez zmysły oznacza środek stylistyczny polegający naprzypisywaniu jakiemuś zmysłowi wrażeń odbieranych innym zmysłem i, jak sądzę,cechuje jednostki o dużym potencjale wyobraźni, nie będące jednocześnie w tympotencjale przesadnie „patologiczne”.Instrumentacja jako bardziej wysublimowana forma, szczególnie w wersjiwewnątrzwyrazowej, jest o wiele mniej „realistyczna” od bliskiej, bo odwołującej siędo natury i naturalnych doświadczeń ludzkich onomatopei. Ta naturalność doznańi doświadczeń wywoływała w historii literatury wiele kontrowersji, bo nie wszystkobyło równie oczywiste i naturalne dla wszystkich. Niemal wszyscy językoznawcyzgodnie nazywają język narzędziem myśli, niemal wszyscy również zgodniestwierdzają, że nie logika jest siłą napędową języka. A więc w języku, tworzonym przezludzi i używanym przez ludzi, ale także w językoznawstwie, które nie powinno byćwyłącznie nauką o jakiejś abstrakcyjnej, zamkniętej i skończonej formie języka, niemoże zabraknąć ludzkiego punktu widzenia i ludzkich emocji, które są powiązane zeszczególnym, bo wyłącznie człowiekowi danym atrybutem mówienia, jedną z jegopodstawowych życiowych funkcji, nie można oderwać człowieka z jego sposobemmyślenia od języka, którym się posługuje. Bez człowieka nie byłoby ani languew ogólności ani parole w szczególności. Jak pisze polski językoznawca, A. Heinz:„W języku istnieją przecież częściowo i elementy (wyrazy) naturalne w postaciwykrzykników oznaczających najprostsze stany (emocjonalne i woluntalne),75