02.01.2015 Views

El legado de la verdad: La justicia penal en la transición peruana

El legado de la verdad: La justicia penal en la transición peruana

El legado de la verdad: La justicia penal en la transición peruana

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Luis E. Francia Sánchez<br />

ral (hasta 120 días prorrogables), <strong>de</strong>bi<strong>en</strong>do ser fundam<strong>en</strong>tada <strong>de</strong>bidam<strong>en</strong>te.<br />

En dicho contexto <strong>la</strong> Comisión <strong>de</strong> Justicia <strong>de</strong>l Congreso <strong>de</strong> <strong>la</strong> República<br />

e<strong>la</strong>boró un predictam<strong>en</strong> <strong>de</strong> un texto único or<strong>de</strong>nado <strong>de</strong> <strong>la</strong> legis<strong>la</strong>ción<br />

antiterrorista que se hal<strong>la</strong>ba p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>te <strong>de</strong> <strong>de</strong>bate y aprobación al<br />

dictarse <strong>la</strong> s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l Tribunal Constitucional (el Tribunal) ante una<br />

<strong>de</strong>manda <strong>de</strong> inconstitucionalidad pres<strong>en</strong>tada por un conjunto <strong>de</strong> ciudadanos.<br />

En este período resaltó el nuevo juzgami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong> ciudadana norteamericana<br />

Lori Ber<strong>en</strong>son, luego <strong>de</strong> que <strong>la</strong> <strong>justicia</strong> militar anu<strong>la</strong>ra el proceso<br />

que <strong>la</strong> con<strong>de</strong>nó a ca<strong>de</strong>na perpetua y <strong>de</strong>rivó el caso a <strong>la</strong> <strong>justicia</strong> ordinaria.<br />

11 Luego <strong>de</strong> su juzgami<strong>en</strong>to por <strong>la</strong> Sa<strong>la</strong> Nacional <strong>de</strong> Terrorismo, el<br />

20 <strong>de</strong> junio <strong>de</strong> 2001, Lori Ber<strong>en</strong>son fue s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>ciada por <strong>de</strong>lito <strong>de</strong> terrorismo<br />

(<strong>en</strong> su forma <strong>de</strong> co<strong>la</strong>boración con el terrorismo) a veinte años <strong>de</strong><br />

p<strong>en</strong>a privativa <strong>de</strong> libertad, si<strong>en</strong>do <strong>la</strong> s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>cia confirmada por <strong>la</strong> Corte<br />

Suprema (13 <strong>de</strong> febrero <strong>de</strong> 2002).<br />

<strong>El</strong> <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> este nuevo proceso fue observado con sumo interés<br />

por ser consi<strong>de</strong>rado como un caso paradigmático respecto a <strong>la</strong> forma<br />

como <strong>de</strong>berían <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>rse los nuevos procesos por terrorismo, ya que<br />

si bi<strong>en</strong> aún no se dictaba <strong>la</strong> s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l Tribunal Constitucional, existía<br />

<strong>la</strong> percepción <strong>de</strong> que los vicios eran <strong>de</strong> tal magnitud que el Estado peruano<br />

<strong>en</strong> algún mom<strong>en</strong>to <strong>de</strong>bería iniciar un nuevo proceso <strong>de</strong> juzgami<strong>en</strong>to.<br />

2. <strong>La</strong> s<strong>en</strong>t<strong>en</strong>cia <strong>de</strong>l Tribunal Constitucional<br />

<strong>El</strong> 15 <strong>de</strong> julio <strong>de</strong> 2002 más <strong>de</strong> 5.000 ciudadanos pres<strong>en</strong>taron una <strong>de</strong>manda<br />

<strong>de</strong> inconstitucionalidad contra <strong>la</strong> legis<strong>la</strong>ción antiterrorista ante el Tribunal<br />

Constitucional, 12 que fue admitida el 17 <strong>de</strong> julio. 13 <strong>El</strong> 3 <strong>de</strong> <strong>en</strong>ero<br />

11<br />

A inicios <strong>de</strong> 1996, Ber<strong>en</strong>son fue inicialm<strong>en</strong>te con<strong>de</strong>nada a ca<strong>de</strong>na perpetua por <strong>de</strong>lito <strong>de</strong> traición<br />

a <strong>la</strong> patria por <strong>la</strong> <strong>justicia</strong> militar. No obstante, <strong>en</strong> el 2000 el Tribunal Supremo Militar anuló el proceso<br />

al evaluar nuevos elem<strong>en</strong>tos probatorios que indicaban que Lori Ber<strong>en</strong>son no era una dirig<strong>en</strong>te<br />

<strong>de</strong>l MRTA.<br />

12<br />

Específicam<strong>en</strong>te los <strong>de</strong>cretos leyes 25475, 25659, 25880, 25708 y 25744.<br />

13<br />

En virtud a <strong>la</strong> ampliación <strong>de</strong>l p<strong>la</strong>zo para interponer <strong>la</strong> acción <strong>de</strong> inconstitucionalidad a seis años,<br />

dispuesta por <strong>la</strong> ley 27780, según <strong>la</strong> cual <strong>de</strong>bía contarse «a partir <strong>de</strong> <strong>la</strong> fecha <strong>de</strong> constitución <strong>de</strong>l Tribunal<br />

Constitucional; esto es <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el 24 <strong>de</strong> junio <strong>de</strong> 1996, y sin computar el <strong>la</strong>pso <strong>en</strong> que asumie-<br />

140

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!