Couperus ' Komedianten' en het Rome van Domitianus - Tresoar

tie. Het meisje danst dan bij de muziek van
een herdersfluit (het instrument van Pan) op
de Akropolis: ‘dan weer beeldde ze een
bacchante uit die het hoofd achterover en de
lange haren omlaaghangend met woest geweld
een onzichtbare Orpheus achteraan zat
om hem de ledematen van het lijf te rukken’
(p. 426) en ‘ze begon opnieuw wild te dansen,
ze was weer een woeste, uitgelaten
maenade.’ (p. 427).
Wanneer hij teruggekeerd is in zijn woonplaats
en besloten heeft tot een huwelijk met
de rijke weduwe Brussers, sluit hij het verhaal
af op een wijze, die elk misverstand
omtrent zijn identiteit uitsluit, maar tevens
zo cynisch, dat de eerstegenoemde verwijzing
(hondensnuit) weer in de herinnering
NOTEN
1 Joos Florquin, Ten huize van Marnix Gijsen I,
iiitgeg. door het Davidsfonds Leuven en Orion-
Desclée De Brouwer N. V., tweede gewijzigde
druk, 1972, t.v.-opname van 11 december
1959, p. 82.
2 Zó alleen kan dat nu ook weer niet geweest zijn
als we Gijsen mogen geloven in zijn De leerjaren
van Jan-Albert Goris, waarbij vooral de curieuze
didaktische methode aandacht verdient: ‘Al wie
toen een klassieke vorming had gekregen een
vorming die ik met kunst en vliegwerk (zie de
brief van Goris in dit nummer, H.B.) trachtte te
veroveren – was voor mij een meester en een
voorbeeld. Een ex-jezuiet, die toch als burger
leraar gebleven was op St.-Ignatius, had zich
over mij ontfermd en had me privé-lessen in
Grieks en I.atiin gegeven. Hi| woonde bij een
familie, die een eonfiseriezaak dreven en had
steeds een stevige voorraad pralines ter beschikking.
Telkens wanneer ik erin slaagde een volzin
van de eerste Catalina-rede van Cicero ongeveer
fatsoenlijk te vertalen, wierp lul mij een likeurbonbon
toe. Ik maakte zulke vorderingen dat ik
245
opduikt: ‘Wanneer Rita Brussers, echtgenote
van Hoboken, mij ertoe noopt mijn huwelijksplicht
te vervullen, dan gebeurt het dat
haar dubbele kin verdwijnt en dat haar ogen
fel oplichten en het is ook wel eens voorgekomen
– maar toen had ik teveel gedronken
– dat ik tijdens mijn orgasme mompelde: ‘ik
ben de grote god Pan.’ (p. 427).
* Veel dank ben ik verschuldigd aan de classici K.
Bekkering en R.Th. van der Paardt, die een
eerdere versie van dit artikel van kritisch commentaar
voorzagen.
Een verkorte en aangepaste versie van dit
artikel verscheen in Ons Erfdeel jrg. 21/2,
maart/april 1978, p. 219-231.
soms, na een uur, halt bedronken naar huis
liep.’ (uitgave Manteau. l 970, p. 70).
3 Marnix Gijsen, Zelfportret, gevleid natuurlijk,
Orion-Desclée de Brouwer, tweede vermeerderde
uitgave 1972, p. 13.
4 Ibidem, p. 13.
5 Ibidem, p. 13.
6 Lidy van Marissing, 28 interviews, Meulenhoff,
Amsterdam, 1971, p. 43. Ook bij J. de Ceulaer,
Dat zei Claes, dit zegt Claus, Nijgh en van
Ditinar, ’s-Gravenhage/Rotterdam, z.j., p. 39
een dergelijke opmerking: ‘Homerus lees ik 20
maal per jaar.
7 Marnix Gijsen, Zelfportret .., p. 14.
8 Lucinda en de Lotoseter, Meulenhoff, Amsterdam,
derde druk, 1968, p. 9.
9 Ibidem, p. 22/23.
10 René Goris en Jan Greshoff, Marnix Gijsen,
A.A.M. Stols, ’s-Gravenhage, 1955, p. 64/65;
uitspraak uit Marnix Gijsen, Odysseus achterna,
Heideland, Hasselt 1960, p. 14/15. Opvallend in
dit citaat is de schrijfwijze van Alcestis en
Iphigeneia, Gijsen staat kennelijk de Franse
schrijfwijze voor ogen.
11 Een slordig citaat uit Seneca Troades