Couperus ' Komedianten' en het Rome van Domitianus - Tresoar

144
te wekken dan te bevredigen en bovendien geeft mevrouw Cram een goede samenvatting van
een aantal belangrijke punten van de gedachtengang. 6
Maar het zal duidelijk zijn dat zijn proefschrift ver afstaat van onderwerpen die anderen hebben
behandeld zoals Gorter (over de metaforen bij Aischylos) 7 , Leopold (Studia Peerlkampiana) of
Boutens (over schollen op Aristophanes), die veel dichter bij de filologische traditie bleven of
althans schenen te blijven, al was dat in het geval van Gorter dan ook noodgedwongen geweest.
3 Maar ook in Adwaita, de Brahmandichter, herkennen wij de classicus, ik zei het al. Dit blijkt
m.i. uit zijn taalgebruik 8 , het blijkt uit diverse reminiscenties, het blijkt soms regelrecht uit het
onderwerp. Dit laatste het meest uitvoerig in het grootse Sleetocht. 9 In dit lange gedicht
verhaalt de ik hoe hij met een geliefde vrouw een sleetocht maakt in Zwitserland tot zij boven
op de top van de Alpen zijn aangekomen. Hij voelt zich vergoddelijkt; deze sleetocht vertoont
duidelijk mystieke trekken, hetgeen met de Brahmangedachte in overeenstemming is. Boven
aangekomen, vraagt de ik zich af hoe hij het beste zijn geliefde kan eren:
Maar wat kan ik voor haar, mijn liefde, doen?
O, voor haar al de weerlden te verov’ren,
Of mij in de eene wereld om te toov’ren,
Zooals zij mij ziet in haar liefst vizioen! (V.W. II p. 98)
De eerste opwelling is een heroïsche daad te stellen als Hannibal. die zijn vader had beloofd
wraak te nemen op de Romeinen voor de aangedane smaad in de eerste Punische oorlog:
’K wou, groot door laatgeboren heroïsme,
En trouw als hij, wiens trouw aan jongenseed
Over de gletschers in Italië smeet
Afrika’shaat, Italië’s kataklysme,
Mijn vuurdienst haar, vol fosfren van de pool,
Mijn noorderlicht, in ’t bleeke zonlicht wijden,
Haar smart voor mij, mijn blijdschap voor ons beiden,
Voor haar de wereld, ik haar Capitool. –
(V.W. II p. 98) 10
Maar in plaats van de heroïsche daad dringt zich het alternatief van het heroïsche woord op:
Of zou’k in verzen, dreunend als Homeros,
Voor oog en oor kleurenrijk klankenfeest,
Een wereld voor haar winnen van de geest
Met woordenlegers, ieder woord een heros?
Ja, Ja! Ik hoor ze al stappen in de pas,
Mijn ernstige soldaten: ’k hoor, hoe schommelt