Couperus ' Komedianten' en het Rome van Domitianus - Tresoar

282
Antieke elementen in de poëzie
van Chr. D’haen
Het corpus waarover hier gesproken wordt
bestaat uit drie bundels, geschreven in de
periode 1946 - 76:
1 Gedichten 1946-58, Meulenhoff, 1958
2 Vanwaar zal ik u lof toezingen, Heideland,1966
3 Ick sluit van daegh een ring, Nijgh en van
Ditmar, 1975
Er wordt geen rekening gehouden met de
tijd van ontstaan: we richten ons uitsluitend
naar de paginale orde.
Bij het overlezen van die poëzie, door mij
geschreven in de loop van dertig jaar, denk ik
aan de inleiding van Francois Cheng tot de
Chinese T’ang-poëzie 1 : ‘Le poète est, plus
que celui qui parle, celui qui se laisse parler.
H apparait comme un déchiffreur en méme
temps qu’un ordonnateur des mythes accumulés
au cours des millénaires. Tuut se passé
comme si Ie poète ne pouvait accomplir son
propre mythe, qu’en ayant vécu tous les
autres mythes. En les ordonnant, il les transforme.
Ce passage souterrain à travers les
mythes est pour lui une initiation.’
Zo is het inderdaad gebeurd: ik had het
gevoel dat ik aan mijn echte leven, mijn
poëtisch-creatief leven, begon door de
mythes die mij toen nog levend, actief, werkzaam
en vitaal leken, te verwerken op mijn
manier.
De klassieke mythologie was niet de enige; er
was een onuitputtelijk fonds van verhalen,
beelden, figuren, situaties, die alles wat ik
ervaarde of zou ervaren bevatten. Het waren
krachtbronnen, magnetische velden, voedselbodems
voor het beginnend eigen beleven.
Er waren de Middeleeuwse verhalen (Abailard
en Heloys). de Christelijke mythologie
(Maria van Magdala), de symboliek van de
alchimie (De Alchemist)’, er zijn heel wat
gedichten waarin de historische mythes geen
rol spelen, wel een zuivere natuursymboliek;
en gedichten waarvan de referentiewereld
modern is (De Internationale Trein), of een
legpuzzie van velerlei origine (Hhorologio
Meo, Novgorod).
Maar toch vormt de klassieke mythologie
een constant geheel, dat een evolutie vertoont
naar aard en intensiteit.
In een der eerste teksten, Universiteit te Amsterdam,
worden Minerva en Diane geconfronteerd:
beide zijn connex en contra-dictorisch,
de studie en het zintuiglijke leven zijn
beide onvoltooibaar en noodzakelijk.
Dan zet de reeks der mythologische personificaties
in: Ganymedes, Leda, De Danaïde,
Endymion. Het zijn individuen, zij incarneren
de grote drangen en dwangen der adolescentie,
geven een objectiviteit en een universaliteit
aan het leven van het angstig onzeker
subject.
Was Ganymedes de onsterfelijkheid, gesteld
tegenover de vluchtigheid van het bestaan?
Of de idee van het zijn tegenover het contingente?
Of betekent het gedicht, dat de mens
maar zichzelf wordt door het goddelijke, en