Couperus ' Komedianten' en het Rome van Domitianus - Tresoar

In deze ijlte is hij het enige bewustzijn 11 , de enige bewuste wil. De investigatie van déze wil
naar de omwereld verloopt via een geleidelijk stijgend bewustzijnsniveau: iets dat waakt?,
vervolgens de zindering, dan de aarzelende nijverigbeid, om uit te monden op de droom, de
vraag.
Te vergeefs. Met antwoord blijft uit. Er is niets.
In de oorspronkelijke roerloosheid brengt Apolloon de beweging. Hij scheidt zich af van deze
‘slappre rust’. Uit deze afwezigheid 12 , door zijn dalen geschapen, verwekt hij ‘zoolt’. Hij verlaat
de ‘rust’ en schept het licht.
Hij daalt: van zijn gedaalde afwezigheid
wordt klaarder thans de lucht, en hij wordt klaart,
Apolloon aan de donkerheid der kling. 13
Hierop volgt dan de paroxistische, epische vergelijking die de god beschrijft Zo wordt ons hier
een eerste aanduiding geleverd van de goddelijke uitstraling, die de wereld beroert, en verduidelijkt
wat reeds in zang 1 kon vermoed worden.
Zang vier brengt ons nog een stap verder, maar ook een stap achteruit De omwereld ervaart nu
de uitgestraalde warmte. Apolloon nadert het doel van zijn reis. Hoe dieper hij zich in het dal
gewaagt, hoe heviger de scheppende bedrijvigheid (Apolloons invloed) wordt. Zijn adem
verwijdt, wordt medegedeeld aan zijn omgeving. Hij schept het ritme en de ‘vree’.
In het fragment van zang 5, dat wij bezitten, schijnt Apolloon zich van zijn aardsheid bewust te
zijn geworden, want hij smeekt zijn moeder hem te ontvangen. De genealogie van Leto is al te
zeer bekende stof opdat wij er nog over zouden spreken.
Apolloon vraagt ee*i teken van de hemel, dat hem zou tonen dat hij niet meer genegeerd wordt.
Als antwoord hierop bloeit plots de Herders-Ster. Een nieuwe dag, een nieuwe tijd begint. Zijn
boete vangt aan. Zijn aanvaarding schenkt hem weer de gunst van Zeus. Apolloons straf zal zijn
loon worden. 14
NOTEN
1 P. Minderaa maakt geen verschil tussen cornet
en agenda. Hij bezigt de term zakboekje. Dit
kan at’ en toe verwarring stichten daar er soms
voor hetzelfde jaar én één agenda én één carnet
voorhanden zijn. Agenda is hier gebruikt in de
zin van een zakboekje met de dag- en/of maandtelling,
kortom met een kalender. Niet-agenda’s
zijn dus carnets. M. Ruttcn maakt het verschil
in zijn Interludiën van Karel van de Woestijne.
2 Carnet 1893, blz. 26, 27. V.W., I, Keus uit de
niet gebundelde en nagelaten jeugd-poëzie,
Schemering, blz. 788.
197
3 V.W., IV, Kunst en Geest in Vlaanderen, blz.
227.
4 V.W., III, loc. cit., blz. 351.
5 Fr. van Elmbt, Godsbeeld en Godservaring in de
Lyriek van Karel van de Woestijne, hst. Een
Grondslag, ook blz. 298, 303.
6 V.W., II. Interludiën I. De Paarden van Diomedes,
blz. 32, 66, 79: Diomedes was Ares’ zoon.
Ibid., De Stieren-dief, blz. 261-2, 280. Ibid., De
Zon in den Rug. Het Gelag bij Pholos, blz.
349-50, 371. V.W., I, God aan Zee, IV. Geboorte
van den Honig, blz. 572; Carnet 1926, blz.
52-3.
7 Wij onderstrepen.