Couperus ' Komedianten' en het Rome van Domitianus - Tresoar

ARES
Wilde Ares, ik ben de vrede moe.
Zwemmen in beken in de lente, vrijen met
de liefste, mijn zonen leren hoe
bogen te spannen en te jagen, luisteren
naar de rhapsoden, de geest te scherpen
met vrienden aan een feestmaal en
gerust te slapen onder een mollig dek,
Ares, ik ben het moe.
Mijn arm wil slaan, niet strelen; dat oog wekt
in plaats van liefde haat. dat lichaam
in plaats van hartstocht lust tot doden op.
Voor we ’t beseffen dreunt de liorizon van trommen,
worden we opgezweept, een geest van vloek,
wraak, bloedgericht vaart over ons,
oorlog om oorlogs wil, een ordeloos gewemel
van lijven, zweet, bloed, ondergang. O wilde Ares,
niet een verweekte wellust van de vrede
haalt hij ons bronstig, zegevierend krijgsgeschreeuw!
DIONYSOS
Razende door razenden gevolgd
maar in de razenden raas jij, Dionysos,
in heel die werveling van zingende maenaden
optrekkend naar je bloesemfeest ben jij
de geest, het koord dat hen tesamen bindt.
Ik doe het kalmer aan, want ik bereid mij voor
hier met mijn koor je opstanding te dansen.
Pas als ik leeg ben kun je mij vervullen,
maar ik blijf speler met een masker voor.
Tot nu toe heb ik nog maar weinig proza gepubliceerd. In mijn roman ‘Demetrios’ (1976)
komen, vooral in het eerste gedeelte veel klassieke motieven voor. Zo breng ik in een
hoofdstukje Plato ten tonele, en geef ik een paar fragmenten uit ‘De avonturen van Chaireas en
Kallirhoë’ van Chariton van Aphrodisias. In het ingewikkelde patroon van dit boek kregen deze
scènes een tegenhanger in het laatste deel, waar een avontuur van de verteller met een
taxichauffeur in het hedendaagse Griekenland parallellen biedt.
De Griekse oudheid (veel sterker dan de Romeinse) is voor mij en mijn werk een voedingsbodem,
zo zeer dat het kennelijk ook dan te merken is als er in de tekst nergens een verwijzing
staat.
Vandaar wel dat de kritiek mijn werk van begin af als heidens en grieks heeft bestempeld,
mogelijk ook al omdat er nooit een spoortje christelijks in te vinden is geweest. Als de griekse
goden voor je leven, heb je aan het christendom niet de minste behoefte. Ik ga nu snel een stier
offeren.
Kloetinge, 30 september 1977
BRONNEN
C.A.G. Plantje en Jan Praas: ‘Verengde Kringen’, in
‘Parade der Profeten’ nr 7, oktober 1944
Ad den Besten: ‘Stroomgebied’, inleiding tot de
poëzie van de naoorlogse dichtergeneratie, 1954
Gerrit Komrij: Hans Warren en zijn Poëtische Mythologie,
PZC 22 dec. 1973
289
Hans Warren: Verzamelde Gedichten 1941-1971
(1972)
De Olympos, 1973
Herakles op de Tweesprong, 1974
Betreffende Vogels, 1974
Winter in Pompeï, 1975
Demetrios, 1976