PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Emre itaat edin. Bir şeyde anlaşamazsanız -Allah'a ve Ahiret gününeinanıyorsanız- onu, Allah'a ve Peygamber'e irca edin. Bu en iyi ve engüzel yorumdur 7 .Allah'a itaat et, Peygamber'e itaat et demek, Kur'an ve Sünneteuy demektir. Müslümanlara âmirlerine itaat ı emretmek, müetehitlerininbirle ştikleri hükme uyma ğa emirdir. Çünkü onlar müslümanlar ınte şri i şine sahiptirler. Tart ışılan olaylar ı Allah'a ve Peygamber'e götürmeyiemretmek, nass ve icman ın olmadığı yerlerde K ıyas'a uyulmas ımemirdir. Zira k ıyas tart ışılan meseleyi Allah'a ve Peygamber'e irca etmedir.Kıyas ise, hükmüne dair nass olmayan bir olay ı hükmüne dairnass bulunan bir olaya ilhak etmektir.Nass'ın getirdi ği hükmün nedeninde (illet) iki olay e şit olmalıdır.İşte ayet bu dört delile uymay ı gösterir.Delillerin bu s ıraya konarak delil olaca ğı, Bagavinin Muaz b.Cebel'-den nakletti ği bir hadis'e de dayan ır. Hz. Peygamber -Allah ona Salatve Selâm etsin-, Muaz ı Yemen'e gönderdi ği zaman ona şöyle demi şti:Hz. Peygamber: Bir olay karşına çıkt ığı zaman nasıl hükmedersin?Muaz: Allah' ın Kitab ı ile hükmederim.Hz. Peygamber: Allah' ın Kitab ı'nda bulamazsan?Muaz: Allah' ın Elçisinin Sünneti ile.Hz. Peygamber: Allah' ın Elçisinin sünnetinde de bulamazsan?Muaz: İctihad ederim ve özenmeyi ihmal etmem "Yani İetihaddaeksiklik yapmamağa çalışırım". Allah' ın elçisi göğsüne vurdu ve dedi ki:Allah'a hamd olsun, Allah' ın Elçisinin elçisini, Allah' ın elçisinin razıolacağı şeye muvaffak k ıldı."*Bagavi'nin Mihsano ğlu Meymundan nakletti ği hadiste şöyle der:20 "Has ımlar Ebu Bekir'e geldikleri zaman, Allah' ın Kitab ını incelerdi.Aralar ındakine hükmedecek bir şey bulursa onunla hükmeder. Kitaptabirşey yoksa bu mesele hakk ında Allah' ın elçisinden bir sünnet biliyorsa,onunla hükmederdi. Allah' ın elçisinin sünnetinde bir şey bulmaktan âeizkalırsa, insanlar ın iyilerini ve reislerini toplay ıp onlara dan ışır bir hükümdefikir birliği etmi şlerse onunla hükmederdi. Ömer de böyle yapard ı".Bu ikisinin bu yolunu, sahabenin büyükleri ve müslümanlar ın ilerigelenleri onaylard ı ve aralar ında bu s ıraya kar şı ç ıkanın bulundu ğu bilinmemektedir.7 Nisa, âyet 59.* Tertib Musned Ahmed b.11anbel, 15/208, Tirmizi, 6/69.162