PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Dikkat edilmesi gereken, peygamberin dinde (te şri) ictihad ınınesas ı, Kur'an ın ve te şri' ilkelerinin ona verdi ği ruhtur. O, hüküm koymada,Kur'an'daki hükümlere k ıyas etme ğe veya Kur'an' ın şeriat koymahususunda ön gördü ğü genel ilkelerini uygulama ğa dayan ırdı. Bununiçin sünnetin hükümlerinin kayna ğı Kur'an' ın hükümleri olur.Yukarıda anlatt ıklarımız ın Özeti;Sünnette bulunan hükümler, ya Kur'an' ın hükümlerini destekleyenhükümlerdir, ya da onlar ı açıklayan hüküm veya Kur'an' ın de ğinmedi ğiama onda bulunana k ıyaslayarak, veya genel ilke ve kaidelerini uygulalayarakvar ılan hükümlerdir. Bundan da anla şılır ki, Kur'an hükümleriile sünnet aras ında çat ışma ve çeli şiğin bulunmas ı mümkün değildir.4— Sünnetin Senedine göre k ısımları":Sünnet, Peygamberden rivayetine göre üç k ısma ayrılır.a— Miitevatir Sünnet,42 b— Me şhur Sünnet,e— Birerler (ahad) Sünneti.a) Mütevatir sünnet, bir toplulu ğun Peygamberden nakletti ğisünnettir. Bunlar ın fertleri, çokluklar ı, do ğrulukları, cemiyetlerinin vegörü şlerinin de ği şik olmas ından ötürü, normal olarak (adeten) yalanüzere birle şmeleri imkâns ızdır. Bu topluluktan, benzeri bir topluluk veondan da benzer bir topluluk rivayet etmi ş olup bize kadar gelen hertabakan ın senedi Peygamberden al ısın ın ba şından bize ula şan ucunakadar rivayet eden topluluk yalan üzerine birle şmezler. Namaz ın edas ında,oruç, hac, ezan ve di ğer dini fenomenler ( şeair) hakk ında müslümanların,Peygamberden görerek veya i şiterek hiç bir as ırda ve hiç bir bölgedehiyeti vermi ştir, demiştir. b) Kimi de koyduğu sünnetin kitabda mutlaka bir asl ı olduğunu söylemi ştir.Nitekim namazm asi ı farzedilmi şken sayısını ve yap ılışını açıklamas ına dair sünnetleri vard ır. Aynışekilde alışveri ş ve şeriat ın diğer hususlar ında sünnetler koydu. Zira Allah (Nisa 29): "Malların ız ı aranızda ',ataya yemeyin" buyurdu ve (Bakana 275) "Allah, al ışveri şi helal, ribayt haram kılm ıştır" dedi.Peygamberin haram ve helal k ıldığı hususlar, namaz ı açıklamas ı gibi, Allah 'tamına, yapmış olduğuaçıklamalard ır.c) Kimi de, bunu ortaya koyan Allah' ın elçi göndermesidir. Peygamberin sünneti Allah' ın farzkılmasıyla sabittir.d) Kimi, sünnet koydu ğu her nesneni ıı onun kalbine ilham edildi ğini söylemi ştir. Sünnet, Allahtarafından kalbine at ılan hikmettir. Böylece kalbine at ılan onun sünneti olmu ştur." (Çeviren).57 Sünnetin senedinden maksat Peygamberden onu bize kadar nakleden ravilerin zinciri olupsünnetin metninden murad da nakledilen hadisin kendisidir.186