PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

liği ve şaşmazlığı anlaşılmağa başlamış ve böylece tabiata bu kanunlar ın hakimolduğu görü şü yerle şmi ştir. Tabiatta hâkim olan bu kanunlar ın tabiat ınher varh ğına Şamil olduğu genellemesi yap ılınca, insanın da tabiat varl ıklarındanbir varlık olmas ı bakımından onun da bu tabiat kanunlarma tabiolduğu görüşü doğmuştur. Burada insan, tabiat varl ıklarından biri olmas ındandolayı, tabiat kanunlarma di ğer maddi varl ıklar gibi uyma mecburiyetindeolduğu gibi diğer varl ıklardan ayr ıldığı iradi ve ihtiyari i şler ve davran ışlarındada gene tabiat kanunlar ı gibi hakim ve hareketlerini düzenleyen sosyalkanunlar vard ır ve bu kanunlara da uymakla mükelleftir. Görülüyor ki, tabiat ıve onun kanunla= her şeyin üstünde tutan tabiat felsefesi burada iki i şyapmaktad ır. Biri tabiat ı kainat ın düzenleyicisi durumuna yükseltmek,diğeri de insan ı bu düzenleyicinin kanunlar ına ba ğlamak. Böylece tabiatç ılarıninsanı kendilerinden a şkın ve üstün (transcendent) bir varl ığın nüfuzunasokmak çabalar ı ortaya ç ıkıyor ve bir varh ğm kanunlar ına insanın içtenlikleboyun eğmesi sa ğlanmak isteniyor. Tabii hukukun ilk ça ğdaki otoritesive meriyeti bundan do ğuyor. Tabii hukukun birinci devresi, bu ilk ça ğdevresidir.İkinci devresi ortaça ğ devresidir. Ancak bu ça ğda H ıristiyan diniortaya ç ıkmış ve Roma Imparatorlu ğunun hakim olduğu yerlerde oldukçayayılmış ve o zamanın resmi dini ve münevverinin ço ğunluğunun dini olmuştu.Böylece eski ça ğda tabiata verilen Tanr ısal nitelikler, bu sefer do ğrudan do ğ-ruya tanr ıya veriliyor ve tabii hukuk kanunlar ı yerine ilahi emirler ve vahy,hukukun kanunlar ı ve kuralları oluyor. Nas ıl tabiat kanunlar ı bütün kâinatahâkim idiyse, Tanrının emirleri ve vahyi bütün insanl ığa ve hatta kâinattakitabii kanunlara da hakimdir. Ortaça ğa damgas ını vuran ilahi kanun vedini otorite karakter itibariyle ilk ça ğdaki tabii hukukla birle ştiği için ilahikanun tabii hukukun bir tezahür şekli ve onun bir devresi say ılmıştır. Yeniçağlarda ortaya at ılan tabii hukukun yeni bir anlay ışı vard ır. Bu, akla önemverildiği aydınlanma devrinin hukuk anlay ışıdır. Gene bu devrede de tabiihukukun temelindeki karakter ba şka bir tezahür alt ında kendini göstermektedir.Ayd ınlanma devrinde h ıristiyanlık âleminde hüküm sürmekte olan dinitaassub ve bask ıya kar şı gelinerek dini otorite ve ilahi kanunlar sars ılmıştır.Ancak, bunu yapabilmek için de ayn ı şekilde tabii hukukun ezelilik ve ebedilikkarakterinden hareket edilmi ş ve bu sefer bunlar ı ke şfetmek, aç ıklamak ortaçağda oldu ğu gibi dini otoriteden ahn ıp akla verilmi ştir. İşte bunun için tabiihukukun bu devresine akli tabii hukuk devresi ad ı verilmi ştir ".38 Bak. Prof. Dr. Erdo ğan Göger, Hukuk Ba şlangıcı, 35, 1972, Ankara; Prof. Dr. R. Honig, HukukFelsefesi, 85, 86, İstanbul 1935, Hukukun Ba şlangıcı ve Tarihi, 57, 58, 59, 60, İstanbul 1935; Prof. Dr.Yavuz Abadan, Hukuk Felsefesi Dersleri, 118, 119, Ankara 1954; Prof. Dr. Orhan Münir Ça ğıl, HukukBa şlangıc ı Dersleri, 247 vd. İstanbul 1961; Ord. Prof. Abdulhak Kemal Yörük, Hukuk Felsefesi Dersleri,79 vd. İstanbul 1958.27