PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

şeriat demek icab etmi şti. Zira şeriat Kur'an ve hadisteki hükümler ise, f ıkıhda onlara ve onlar ın sebeb ve nedenleri göz önünde tutularak verilen hükümlerdenibarettir. Kur'an ve hadis as ıl olduğuna göre onlara dayand ırılan hükümlerde onlar ın tasvibine mazhar olmu ş ve art ık dini otoriteye sahib k ılınmışlardı.Be şeri ve insani anlay ışlarm ve temayüllerin neticesi olan fıkıh hükümlerininböylece infaz edilmesini gerekli k ılan bir otoriteye daha ba ğlanmalarısağlanmışt ı .Fıkıh ile şeriat (din) aras ında eskiden konan farkı ortaya koyma ğa çalışmamızınbirkaç faydas ını burada zikretmeyi uygun buluyoruz. Zira bu meseleüzerine bu kadar e ğilmemizin sebebi zaten budur.a) Son asırlarda ve bilhassa günümüzde fıkhın, âniden geli şen olaylaracevap veremedi ği, zaten as ırlarca donduruldu ğundan bu durumda vermeimkanı da görülmedi ği için Osmanlı Imparatorlu ğunun son devrinde ve onaparalel olarak M ısır'da Avrupa kanunlar ından istianeye gidilmeye ba şlanmıştı.Fıkhın şeriat oldu ğunu kabul edenlere göre bu, dinden uzakla şma olarak damgalanmıştı. Avrupa kanunlar ını alan ve alanlar ı destekleyen taraf da din( şeriat) ile fıkh ı birbirinden ayıracak durumda olmad ıklarından aldıkları kanunlardafıkhı tenkit ederken dini tenkit etme durumuna dü şmüşlerdi. Böyleceyeni hukukçular aras ında şeriat sevimsiz bir kelime oluvermi şti Fıkhıntenkitlerinden din de zarar gördü Dinin kutsall ığını tenkitten masun tutmakiçin fıkıh ile şeriat ı (din) birbirinden ay ırmak gereklidir. Bu, şimdiki durumkarşısında zorunluluk arzediyorsa da, asl ında yukarda gösterildi ği gibi ihtiyaçolunmayan devirlerde de ay ırımına gidildiğini gösterdik.b) Fıkhın şeriat oldu ğuna inanan ve onu bugüne uygulamak emelindeolanlara veya fıkhın uygulanmamas ından ötürü kalblerinde bir suçluluk veeziklik bulunan kimselere eskilerin dillerinden f ıkıh ile şeriat aras ındaki farkıortaya koyarak dine olan samimiyetlerine devam etmelerine, f ıkhın değişenşartlara göre de ği şmesi gerekmesinden dinin de ği şmeye tâbi tutulam ıyacağındanemin olmalar ına ışık tutmak istedik.c) Fıkhın aleyhinde olup dindar kalmaya veya olmaya devam etmek isteyenlerinfıkhı tenkit ederken onu dinle birle ştirmemeleri gerekti ğinin ve herikisi aras ında fark oldu ğunun bilinmesini temin etmek suretiyle onlara yard ımcıolmak istedik.d) Yukarda temas etti ğimiz gibi birçok Islam memleketleri fıkıh hükümlerindenuzakla şmışlard ır Bunun için bugün, mezheplerin ictihadlar ına dayananfıkıh hükümlerini yerine getirmeyen kimsenin dinsizlikle itham edilmesinindoğru olmayaca ğının anla şılmasını sağlamaya çalıştık.e) Islam dinine inanmayanlar ın, fıkhı ve her hangi bir müctehidin ictihadınıtenkit ederken -ki bunu inananlar da yapar- f ıkhı dinden arrmalar ı ve55