PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Buna sebeb de Hz. Muhammed'le beraber be ş büyük peygambere üğütlenen,vahyedilen dinden ve şeriattan bahsedilmesidir. Bunlar, ancak de ğişmeyen itikadi,ahlaki ve din ilkelerinde birle şirler. Yoksa dinin ameli ve fer'i hükümlerindeayrılırlar. Zira bu sonrakiler zamana göre de ğişirler. Bu de ğişmeyen itikadiesaslar Allah'a, ahirete, peygamberlere, meleklere iman etmek, ahlaki esaslarda doğruluk, ande veya emanete sadakat, s ılaı rahim; insanlara eziyet etmenin,zina etmenin haram k ılınması gibi esaslar ve Allah'a ibadeti halis k ılmaktır 74 .Üçüncüsü Maide süresinin 48 inci âyetidir. "Her birinize bir yol ve biryöntem verdik" Kur'an'da "yol" olarak kullan ılan kelime " Şir'at" kelimesiolup bu " şeriat" anlam ında ve ayn ı kökten türemi ştir. Yöntemin kar şılığındaKur'an'da "Minhaç" kelimesi vard ır ki bu metod, yöntem demektir. Alimleringene ittifakla bu âyetten anlad ıkları mana her peygamberin getirmi şolduğu ameli ve fer'i hükümlerin her birinin zaman ına ve mekanına göre değişikolmasıdır.Bu ikinci ve üçüncü âyetlere göre " şeriat" kelimesinin terim manas ıortaya çıkmaktadır ve bunun için Tehanuvi, şeriat' ı şu şekilde tarif etmi ştir:Şeriat, her hangi bir peygamberin Allah taraf ından insanlara getirdi ği hükümlerdir.Bunlar pratikle ilgili ise bunlara fer'i ve ameli denir ve bunlar için f ıkıhilmi yaz ılmıştır. E ğer bu hükümler itikadla ilgili ise bunlara itikadi ve aslidenir ve bunlar için de Kelâm ilmi yaz ılmıştır".islâm Hukuk Tarihi adlı eserinde Muhammed Ali Sayis da Fakihlere göreşeriat, insanların inandıkları ve yaptıkları takdirde dünya ve ahirette mesutolmalarını sağlamak üzere Allah' ın koyduğu hükümlere dendi ğini söyliyerekşeriat denmesinin sebebini de şöyle açıklar: Bu hükümlerin, do ğru, düz caddegibi gayelerinden sapmaz, nizamlar ında inhiraf bulunmayacak suretle do ğruve sağlam temelleri vard ır'''. Prof. Dr. M. Yusuf Musa, M ıs ır Üniversitelerinde"İslam Şeriat ı"na " İslam Fıkhı" denmekte ve hatta ona e ş anlamda tutulmaktadırdemektedir. Oysa, şeriat fıkıhtan daha umumidir. Çünkü o, itikadada şamildir. Bazan şeriat mecazi olarak fıkha da söylenir".Şeriat kökünden gelen te şri, şeriat koymak, yapmak, hükümleri aç ıklamakve kanun koymak oldu ğuna göre, İslâm'da şeriat koymak sadece Hz.Peygamberin hayat ında olmu ştur. Zira Yüce Allah, şeriat koyma salâhiyetiniHz. Peygamberden ba şka kimseye vermemi ştir. Sahabenin içtihad ve74 Taberi Tefsiri, 25 /14-15; Tefsir Fahreddin Razi 7 /397; Ebus-Suud tefsiri, ayn ı eild 393; Tefsirel-Merag ı 25/24-25; Refsir Beydavi 2 /395.75 M. Yusuf Musa, el-Emval ve Nazariyyet el-Akd, 10.76 Tarih et-Ta şrt el- İslami, M. Ali Sayis ve Arkada şları, 4.77 M. Yusuf Musa, Aym eser, 10-11.46