PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Ali İbni Ebi Talib de: "Ak ıl sahiplerine göre gerçek, mukayese ilebilinir." dedi.İbni Abbas'a, Peygamberin yiyecek nesnelerin kabzedilmesindenönce sat ılmas ını yasakladığı anlat ılınca, İbni Abbas: "Herşeyin böyleolduğunu sanıyorum" dedi.İbnul-Kayy ım, I'lamul-Muvakkıin'in ikinci cildinin 244 üncü sayfasından sonra Peygamberin sahabesinin k ıyas ve içtihatla verdikleri birsürü fetva nakletmi ştir.62 Peygamber sa ğlığında içtihad eden sahabesini azarlamad ı. Sahabede birbirini içtihad etmek ve benzerleri benzerlere k ıyaslamakta paylamadı.Öyle ise k ıyas ı inkâr etmek, sahabenin içtihadlar ında uyduklarınesnelerin, söz ve i şleri ile verdikleri kararlar ın yanlışhğını iddia etmektir.d) Akhn üç aç ık delili vardır:Birincisi, Allah Tealâ, maslahats ız bir esas koymam ıştır. İnsanlarınmaslahatları (yararlar ı) hüküm koymada gözetlenen bir gayedir.Hakkında aç ık söz bulunmayan bir olay, yararl ı olduğu zannedilen hükmünnedeninde, hakk ında aç ık söz bulunan olaya e şit ise, adalet ve hikmet,şeriat koyucunun hüküm koymaktaki maksad ı olan yararl ılıkı gerçekleştirmek için, hükümde ona e şit olmasını gerçekle ştirir.Allah'ın adaleti ve hikmeti insanlar ın akıllarını korumak için, sarhoş edici niteli ğinden dolayı şarap içmesini haram kılmas ı ile şarab ınsarho ş etme özelli ği kendinde bulunan ba şka bir içkiyi mübah b ırakmas ıbağdaşamaz. Bunun varaca ğı şu olur:Akılları bir sarho ş edenden koruyup ba şka bir sarho ş edenle yokolmayla kar şı karşıya b ırakmak.İkincisi:Kur'an ve sünnetin sözleri (Nass) s ınırlı ve sonludur. İnsanlarınolayları ve hükümleri s ınırs ız ve sonsuzdur. Sonlu olan sözler, sonsuzolanlar için yaln ız ba şına te şri kayna ğı olamaz K ıyas i şte yeniden yeniyevukubulacak olaylarla yürüyecek ve olacak hadiseler hakk ında şeriatınhükmünü aç ıklayacak ve te şri ile yararl ıkların (mesalih) aras ını birle ş -tirecek şeriat koyma (te şri) kayna ğıdır.Üçüncüsü:Kıyas, insanın bozulmamış (sâlim) tabiat ının ve do ğru mant ık'ınteyid etti ği bir delildir. Zira zehirli oldu ğu için yasak edilen bir içecek205