MEKTÛBÂT TERCEMESİ

Tesavvuf yolunda ilerlemeden önce, beş latîfe birbirleri ile birleşmiş idi.Rûh, sır, hafî ve ahfâ latîfeleri, kalbden ayrı değillerdi. Seyr ve sülûk denileno yolculukda, beş latîfe birbirinden ayrıldı. Herbiri, kendi yerinevarıp yerleşdi. Böylece, hangisinin islâmiyyete uymakla vazîfeli olduğu, hangilerininvazîfeli olmadıkları anlaşıldı.Süâl: O makâmda, ârif, bedenini ve kalbini de, islâmiyyetin dışındabuluyor. Bunun sebebi nedir?Cevâb: Böyle bulmak, doğru bir buluş değildir. Böyle sanmakdadır.Kalbini ve bedenini, çok latîf olan, başka latîfeleri gibi görmekdedir. Bunlarıda, onlar gibi, islâmiyyetin dışında sanmakdadır.Süâl: Beden ve kalb, islâmiyyetin görünüşüne uymakla vazîfeli olduklarıgibi, islâmiyyetin özü, kalbin dışına da yayılmakdadır. Böyle olunca, islâmiyyetdendışarı çıkmak, ne demek oluyor?Cevâb: İslâmiyyetin özü, rûh ve sır latîfelerini aşamaz. Hafî ve ahfâyaeremez. İslâmiyyetden dışarda kalanlar da bu ikisidir. Herşeyin doğrusunuancak Allahü teâlâ bilir.Allahü teâlâ bizi ve bütün müslimânları Peygamberlerin en üstününe uymaklaşereflendirsin “aleyhi ve aleyhim ve alâ âlihim salevâtü vetteslîmâtüetemmühâ ve ekmelühâ”!173YÜZYETMİŞÜÇÜNCÜ MEKTÛBBu mektûb, seyyid mîr Muhammed Nu’mân “kaddesallahü sirrehül’azîz”hazretlerine yazılmışdır. Bir sorusuna cevâbdır:Önce, Allahü teâlâya hamd ve Resûlüne “sallallahü aleyhi ve sellem”selâm ederim.Yüksek seyyid hazretleri! Soruyorsunuz ki:Kelime-i tevhîd söylerken, (Lâ) deyince, görülen ve bilinen herşeyiyok bilmek lâzımdır. Çünki, Allahü teâlâ istenilmekdedir. O da, görülen vebilinen şeylerden başkadır. Hiçbirine benzemez. Böyle olunca Muhammedaleyhisselâmın gördüğünü de yok bilmek lâzım gelecekdir. Allahü teâlâ,Onun gördüğünden de başka olacakdır.Cevâb: Ey kardeşim! Muhammed “aleyhisselâm” o kadar çok yüksek olmaklabirlikde, yine insan idi. Yok iken yaratılmış bir mahlûk idi. İnsan, insanlarınyaratanını nasıl kavrıyabilir? Mahlûk olan, hep var olandan ne anlıyabilir?Yoklukdan gelen, yok olmıyandan ne elde edebilir? Tâhâ sûresininyüzonuncu âyetinde meâlen, (Onu anlıyamazlar, kavrıyamazlar) buyuruldu.Şeyh Ferîdeddîn-i Attâr “rahmetullahi aleyh” buyuruyor ki:Görmezmisin ki, Peygamber gibi bir sultân,o fakr ile eremedi, uğraşma, hemân!Ey kıymetli kardeşim! Burayı biraz açıklamak gerekiyor. Dikkatle okuyunuz!(Lâ ilâhe illallah) kelimesinin iki makâmı vardır. Biri yok etmek-– 214 –