MEKTÛBÂT TERCEMESİ

elim varmadı. Kalbimi soğukluk o kadar kapladı ki, hiçbirşeyle kızışamıyor.Tenbeller gibi hiçbir iş yapamıyorum. Fârisî beyt tercemesi:Ben hiçim, hiçden de aşağı,Hiçden bir iş hâsıl olur mu?Sözümüze gelelim. Şimdi (Hakk-ul-yakîn) ile şereflendirdiler. Buradailm ve ayn, ya’nî bilmek ve görmek birbirine perde değildirler. Fenâ ile bekâbir aradadır. Hayret, şaşkınlık içinde ilm ve şü’ûr vardır. Gayb etmiş ikenkavuşmuşdur. İlm ve ma’rifet varken cehl ve dalgınlık içindedir. Fârisî mısra’tercemesi:Çok şaşılır. Hem kavuşdum, hem şaşkın oldum.Allahü teâlâ yalnız kendi sonsuz merhametiyle yüksek derecelerdeilerletiyor. (Vilâyet makâmı)nın üstünde (Şehâdet makâmı) var. Vilâyetin,şehâdet makâmı yanındaki yeri, sûretlerin tecellîsinin zâtın tecellîsi yanındakiyeri gibidir. Hattâ, bu ikisi arasındaki uzaklık, o ikisi arasındakiuzaklıkdan kat kat çokdur. Bunu önceden de bildirmişdim. Şehâdet makâmınınüstünde (Sıddîklık makâmı) var. Bu iki makâm arasındaki uzaklık,kelime ile anlatılabilenden dahâ çok ve işâret olunabilenden dahâ büyükdür.Sıddîklık makâmının üstünde, yalnız (Peygamberlik makâmı)vardır “alâ ehlihessalâtü vesselâm”. Sıddîklık makâmı ile peygamberlik makâmıarasında başka makâm yokdur ve olamaz. Başka makâm olamıyacağı,açık ve doğru olan keşfle anlaşılmakdadır. Ehlüllahdan, ya’nî Evliyâdanbirçoğu, bu iki makâm arasında bir makâm dahâ bulunduğunu söylemişlerve buna (Kurbet) makâmı demişlerdir. Buraya ulaşdırmakla da şereflendirdiler.Bu makâmın ne olduğunu bildirdiler. Çok uğraşdıkdan vepek yalvardıkdan sonra, önce o büyüklerin söyledikleri gibi gösterdiler. Sonraiç yüzünü bildirdiler. Evet, yükselirken Sıddîklık makâmı hâsıl oldukdansonra bu makâm hâsıl olmakdadır. Fekat iki makâmın arasında bulunması,üzerinde durulacak birşeydir. Yüksek kapınıza kavuşduğum zemân,inşâallahü teâlâ, işin iç yüzünü geniş olarak sunacağım. Bu makâm çok yüksekdir.Yükselirken, geçilen konaklar içinde bundan dahâ üstünü bilinmiyor.Allahü teâlânın vücûdünün, ya’nî varlığının, zâtından, ya’nî kendisindenbaşka olduğu, bu makâmda anlaşılıyor. Doğru yolun âlimleri de “Allahüteâlâ onların çalışmalarına iyi karşılıklar versin” böyle olduğunu bildirmişlerdir.Burada, vücûd da yolda kalıyor. Ondan dahâ yukarı çıkılıyor.Ebül-Mekârim-i Rükneddîn Şeyh Alâüddevle, kitâblarının bir kaçında(Vücûd âleminin üstünde, Melik-il-vedûd âlemi vardır) buyuruyor.Sıddîklık makâmı, Bekâ makâmlarındandır. Çünki, yüzü mahlûklara karşıdır.Bundan dahâ aşağıda, ya’nî iniş makâmlarının en ilerisinde peygamberlikmakâmı vardır. Bu makâm sıddîklık makâmından dahâ yüksekdir.Sahv ve bekâ burada dahâ çokdur. Kurbet makâmı, bu iki makâmın arasınagiremez. Çünki bunun yüzü, tam tenzîhe doğrudur ve çıkış makâmlarınıntemâmıdır. Nerede onlar, nerede bu? Fârisî beyt tercemesi:Ayna arkasındaki papağan gibiyim,Ezelî üstâd ne derse onu söylerim.Düşünerek, işiterek anlaşılan ahkâm-ı islâmiyye bilgileri, şimdi keşf ile– 32 –