MEKTÛBÂT TERCEMESİ

ilmişdir. Yollarının başında, sonu karışmış olunca, sonunun da, bu başlangıcauygun olması lâzım olur. Bu da, yalnız bu fakîrin bildirmekle şereflendiğibir sondur. Fârisî beyt tercemesi:Pâdişâh, koca-karı kapısına,gelirse, ey yeğit, sen buna şaşma!Bundan dolayı, Allahü teâlâya sonsuz hamd ve şükrler olsun!Kardeşim! Yâ bu yoldan veyâ başka yollardan, bu son mertebeye erişenpekazdır. Eğer sayıları bildirilirse, bize yakın olanlar belki dağılmağa başlarlar.Uzak olanların inanmamalarına hiç şaşılır mı? Bütün bu ilerlemelerve en son kavuşmalar, Allahü teâlânın sevgilisinin “aleyhi ve alâ âlihissalevâtüvetteslîmât etemmühâ ve ekmelühâ” sadakası olarak ihsân olunmakdadır.Bu yüksek yola mahsûs olan şeylerden biri:1- (SEFER DER VATAN)dır. Vatanda ilerlemekdir. (Seyr-i enfüsî) dedenir. Seyr-i enfüsî bütün tarîkatlerde de var ise de, bu seyr, ya’nî ilerlemek,yolun sonunda olur. Seyr-i âfâkînin konaklarını geçdikden sonra, bu seyrebaşlarlar. Bu yolda ise, işe seyr-i enfüsî ile başlanır. Bu seyr ile, seyr-i âfâkîde, birlikde gidilir. İşte, bu seyrin başlangıçda yapılması, nihâyetin başlangıcayerleşdirilmesidir. Bu yola mahsûs olanlardan başka biri de:2- (HALVET DER ENCÜMEN)dir. Başkaları arasında, yalnız imiş gibiolmak demekdir. Sefer der vatandan hâsıl olur. Sefer der vatan nasîbolunca, başkaları arasında düşüncenin dağılması da, vatan gibi olan yalnızlığasefer eder, gider. Dışardaki zihn dağınıklığı, kalbe sızamaz. Bu yalnızlık,başka tarîkatlerde, sona varanlarda da hâsıl olur. Fekat, bu yolda başlangıcdahâsıl olduğundan, bu tarîka mahsûs sayılmışdır. Halvet der encümendemek, vatan gibi olan yalnızlığın kapılarını kapamak, pencereleriniörtmek demekdir. Ya’nî, herkesin arasında, hiçbirini düşünmemek, kimseile konuşmamakdır. Yoksa gözleri yummak, kıpırdamamak değildir. Buyolda, bunlar yokdur. Kardeşim! Kendini bunları yapmağa zorlamak, yolunbaşında ve ortasındadır. Sona varanların, bunlar için kendini zorlamasıgerekmez. Herkesin arasında iken kalbini toparlamış, gaflet arasında iken,huzûrdadır. Bunu yanlış anlamamalı. Sona varanlar için, herkesin arasındaolmakla, yalnız olmak birdir sanmamalıdır. Doğrusu şöyledir ki, kalbininhuzûrda olmasında yalnızlık ve galabalık birdir. Böyle olmakla berâber,zâhirini de, kalbi gibi yaparak, zâhirini de tefrikadan, galabalıkdan kurtarırsa,elbet, dahâ iyi olur. Allahü teâlâ, Müzzemmil sûresinin sekizinci âyetinde,sevgili Peygamberine “aleyhi ve alâ âlihissalevâtü vetteslîmât” meâlen,(Rabbinin esmâ-i hüsnâsını söyle ve insanlardan ayrıl, Onunla ol! Ondanbaşka hiçbir şeyi kalbinde bulundurma!) buyurdu.Çok zemân olur ki, insanların arasında bulunmak lâzım olur. Çünki, insanlarakarşı olan haklar, vazîfeler vardır. Bunları yapmak lâzımdır. Bunlarıyapmak için, insan arasına karışmak iyi olur. Fekat, kalbin Allahdan başkaşeyleri düşünmesi hiçbir zemân câiz değildir. Çünki kalb, yalnız Allahüteâlâ için yaratılmışdır. İnsanın kalbini ve zâhirini ikişer kısma ayırırsak,bu dört parçadan üçü, Allah içindir. Ya’nî kalbin iki kısmı da ve zâhirin bir– 271 –