gjuha shqipe dhe letersia 11 - Media Print

• Si do ta vlerësonit karakterin e Norës? Cili është individualiteti i saj njerëzor
dhe social? Komentoni dimensionet e saj.
Nora ka një karakter të hapur, shpreh optimizëm, rrezaton gëzim dhe është e
gatshme të bëjë çdo gjë në të mirë të lumturisë familjare. Në disa kuptime ajo
ka mendime të ndryshme nga shoqëria puritane, p.sh. ajo kërkon familje të
shëndoshë dhe jo thjesht një familje. Duke ndjerë mbytjen e shoqërisë ku
jeton, ajo kërkon të ketë një personalitet të sajin dhe këtu nis rebelimi i saj
ndaj shoqërisë. Pavarësisht sjelljeve të saj të errëta të cilat i burojnë nga
naiviteti femëror ajo vjen komplekse tek ne sepse nuk pranon të bëjë
kompromisin e robërimit por zgjedh rrugën e fillimit të jetës nga e para. Në
këtë kuadër ajo ka refuzuar të kalojë përmes procesit të tëhuajësimit.
• A ka novatorizëm dramatik figura e Nora Helmerit?
Figura e Nora Helmerit është gjatë gjithë kohës në një tension të
vazhdueshëm, pavarësisht se veprimi dramatik ruan një linearitet të qetë. Kjo
do të thotë se dramaciteti zhvillohet brenda shpirtit të Norës përmes
zhgënjimit nga jeta bashkëshortore dhe fillimit të jetës së re. Interesant është
fakti se Nora merr përsipër të shkojë drejt një rruge të panjohur në vend të
zgjedhë të jetë e përhershmja zonja Helmert dhe këtu shfaqet drama e
procesit të njohjes në jetë.
Ora IV
Objektiva;
a) Të analizohet personaliteti i Nora Helmerit mes personalitetit dhe
kukullës;
b) Të thellohet mbi dramën ekzistenciale të njeriut tek Ibseni;
c) Të diskutohet novatorizmi i dramës së Ibsenit;
d) Të vlerësohet koncepti i çlirimit tek figura e Nora Helmerit.
• Cilat janë aspektet realiste dhe tragjike të dramaturgjisë së Ibsenit?
Evidentojini.
Drama realiste e Ibsenit ka në thelb tragjedinë e jetës jo në kuptimin e
vdekjes por në kuptimin e humbjes së vetvetes. Ibseni mbahet ndër
shkrimtarët që paraqet deri në detaje gjendjet fizike të personazheve të vet,
nëpërmjet të cilave reflekton gjendjet psikologjike të tyre. Në momentin që
konflikti zgjidhet shpaloset dimensioni tragjik i dramës së tij dhe pikërisht në
faktin se jeta e gjithsecilit personazh qenka e varur nga vullneti dashamirës
apo dashakeqës i dikujt tjetër.
• Analizoni Nora Helmer nga pikëvështrimi psikologjik i gjendjes së saj.
Nora është një personazh i varur psikologjikisht që në lindje. Në fillim ndaj të
atit dhe më pas ndaj të shoqit. Kjo ka bërë që pavarësisht ndrydhjes ajo të
përjetojë një zhvillim evolutiv të fshehtë dhe të brendshëm duke kultivuar
kështu ndjenjën e dinjitetit të vendimmarrjes brenda vetes të cilën ajo e
dëshmon në momentin e marrjes së borxhit pa i thënë askujt. Gjithashtu dhe
fakti i falsifikimit të firmës së të atit dëshmon për një kurajë shumë të madhe
173