gjuha shqipe dhe letersia 11 - Media Print

ORA II
Objektiva:
a)Nxënësi të asimilojë koncepte mbi artin dhe të interpretojë shpjegimet e L.
Poradecit duke u mbështetur tek ato;
b)Të analizojë qëndrimet e autorit mbi piktoren Zengo;
c)Të zgjerojë njohuritë e tij mbi shkrimin e një eseje dhe gjithë hapave që e
ndjekin shkrimin e saj.
• Si vjen botëkuptimi artistik i Andhroniqi Zengos për shkrimtarin tonë?
Zgjerojeni konceptin e vërtetësisë në art, duke u nisur nga këndvështrimi etik
dhe ai estetik.
Dyke marë artin si shprehje esenciale të së vërtetës, realizimet e saj
përmbajnë vlerën e mendimit që i inspiron: një mendim, ku çfaqjet e jetës
dhe të botës përmblidhen në simbolin më të thjeshtë të tyre, e cila do të thotë
në aspektin e tyre më të natyrshëm, më afër principit krijonjës që i gjallëson.
Art domethënë për piktoren Zengo e vërtetë artistike, dhe e vërtetë artistike
domethënë simplicitet.
Aspekti etik: Ka të bëjë me parimin e pasqyrimit të së vërtetës në art,
mendimit të saj origjinal, thjeshtësisë etj.
Aspekti estetik ka të bëjë me përjetimin e kësaj të vërtetë nga autorja. Ajo e
përjeton atë si themelin e parimit të saj të krijimit artistik.
• Analizoni qëndrimin e Lasgushit mbi shpirtin artistik të piktores.
Përqendrohuni tek koncepti “simplicitet” në art.
Lasgushi: Art domethënë për piktoren Zengo e vërtetë artistike, dhe e vërtetë
artistike domethënë simplicitet… Ky, simplifikimi i naturës, prej së cilit del e
vërteta artistike, është parimi sipër-të-gjithash, që udhëzon Zengon me gjith
ato portrete, pamje dhe tablora, të cilat mbushin dëndur pranë njëratjatrit
muret e salonit të ekspozitës në bulevardin Zog.
Thelbi i këtij sempliciteti është thjeshtësia në art, çka në këtë rast do të thotë
e vërteta.
• Cili është qëndrimi i autorit të esesë, lidhur me teknikat artistike të
përdorura nga Zengo dhe qasja përkundrejt tyre?
Nga vijat e shumta, plot lëvizje dhe ngatërrim përbrënda tyre, shpirti artistik i
saj relevon vetëm karakteristikat zotëronjëse, vetëm pamjen qëndrore, për të
ngjizur me anën e tyre dhe përmjet etikës së vetëvetes veprën artistike të vërtetë.
• Po ju, a e gjeni me vend klasifikimin mes rrymave për nga teknika dhe
fryma artistike?
Dhe prandaj këtu është pa vënd klasifikimi i lehtë i veprës së saj nënë njërën
ose tjetrën nga formulat kalonjëse të modës ose të modave artistike, futja e
intuicionit artistik të lirë brënda kllapës së akademismit, klasicismit,
ekspresionismit dhe të shumë ismave të tjera që s’thonë gjë sepse nuk munt
të interpretojnë asgjë nga e vërteta e madhe: arti s’njeh kondita, shkollat
kondiciononjëse vdesin vetvetiu.
Në fakt, Lasgushi thotë se arti i saj është realist.
50