gjuha shqipe dhe letersia 11 - Media Print

• Renditni dhe sqaroni karakteristikat e poezisë së Azem Shkrelit.
Gdhendja mjeshtërore e vargut dhe e frazës poetike është një ndër
karakteristikat e poezisë. Në karakterin e saj poeti ka arritur të vendosë ritëm
dhe harmoni të natyrshme të ndërthurura me njëra-tjetrën. Saktësia e
imazhit imagjinativ dhe figurativ, saktësia dhe tërësia e perspektivës dhe e
filozofisë poetike gjithashtu qëndrojnë në thelbin e poezisë së Azem Shkrelit.
Poeti ka një vizion konciz mbi poezinë, duke e shteruar imazhin në përputhje
të saktë me idioma e efekte gjuhësore, në të mirë të atmosferës dhe afeksionit
krejt ngjyrime origjinale.
• Përshkruani parafytyrimet që krijohen gjatë leximit të poezisë së Azem
Shkrelit.
Parapërfytyrimet e krijuara nga poezia “Lirikë me shi”.
Është një veçori, mbase e rrallë përgjithësisht që gjendet nga leximi jo i thellë i
veprës, ku “mendimi dhe emocioni robërojnë strukturat tërësore të vargut, strofës,
frazës. Motivi i poezisë është krejt i zakonshëm, një peizazh, një qytet në kohë me
shi", Peizazhi është i përjetshëm, plazmon gjaku dhe psikika emocionale në
përputhje me përmasat e fizikës dhe shpirtërores së trevave shqiptare.
• Në ç’raporte qëndrojnë ndjenjat estetike me strukturën e vargjeve në
poetikën e Shkrelit.
Poema “Lirikë me Shi” ka një strukturë të thellë estetike, në të cilën vargu,
strofa dhe fraza derdhen lirshëm dhe arrijnë një elegancë të përsosur ritmi
dhe mendimi poetik. Vargjet e kësaj poezie janë 11-rrokeshe. Në të janë të
shkrira një mori figurash letrare. Estetika dhe strukturimi i vargjeve në këtë
vepër janë në harmoni të plotë me njëra-tjetrën. Vargu i Shkrelit është
jotradicional, poezia nuk ka forma të ngurta organizmi, ai hap shtigje të reja
metaforike, në përputhje me natyrën emocionale e meditative të malësorit
shqiptar të veriut, konstruktit të tij shpirtëror e mental, me lakonizmin,
thellësinë, por edhe me misticizmin e besëtytnitë e tij.
• Përsëritni edhe një herë tiparet e poetikës së Shkrelit.
Poetika e Shkrelit vjen në forma sa të ndryshme aq edhe të ngjashme. Në të
shkrihen shumë natyrshëm ngjyrosjet emocionale, ngarkesa dhe tendosja e
tyre, nuanca mendimesh, imagjinate, dendësie, ndjeshmëria ndaj fjalës etj.
Fjala, figura dhe fraza ndërthuren bashkë në një vepër të vetme. Organizimi i
poezisë bëhet jo qëllim më vete. Zotërojnë vargjet e lira me rima spontane,
ritmi i rregullt e i lirë, në përputhje edhe me strukturën grafike (strofa,
monokolona, distiku etj). Mbisundon përsiatja dhe elegjia, tabloja lirike dhe
etydi poetik. Shpesh herë poezitë marrin ngjyresë epigrafike, sentenciale,
këshillimore ("Katër këshilla vetes").
Ora II
Objektivat:
a) Të komentohet aspekti lirik i poezisë;
b) Të nxirren vlerësimet stilistike për poezinë “Lirikë në shi”;
c) Të zgjerohen njohuritë për onomatopenë dhe aliteracionin.
196