Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..

CZE˛ŚĆ I
selektywnych do hodowli bakterii jelitowych, np. agar MacConkeya. Po całonocnej
inkubacji kolonie na agarze z krwią są małe, niehemolizujące, półprzezroczyste
i śluzowe (dzięki obecności otoczki w formie wirulentnej).
Biochemiczna identyfikacja oparta jest na następujących cechach:
– fermentacja glukozy bez gazu; P. multocida rośnie na agarze Kliglera
z zakwaszeniem słupka;
– test oksydazowy jest słabo dodatni;
– test na wytwarzanie katalazy dodatni;
– redukcja azotanu do azotynu (0,1% azotan potasu w bulionie odżywczym);
– test na wytwarzanie ureazy ujemny;
– wytwarzanie indolu — test w bulionie tryptozowo-sojowym (TSB) lub MIU po
48 godzinach inkubacji;
– wysoka wrażliwość na benzylopenicylinę w krążkowym teście wrażliwości.
Bacillus anthracis
Do rodzaju Bacillus należą liczne gatunki tlenowych, tworzących spory, Gram-
-dodatnich laseczek, powszechnie występujących w glebie. Gatunek B. anthracis
wywołuje ważne dla zdrowia publicznego zakażenia skóry. Inne gatunki
izolowane z ran lub ropy są zwykle zanieczyszczeniem lub w większości
mikroorganizmami oportunistycznymi.
B. anthracis jest znaczącym patogenem bydła, owiec, kóz i innych domowych
zwierząt. Zakażenie występuje także u dzikich zwierząt. Wąglik może zakażać
człowieka, a przypadki infekcji występują zwłaszcza w Afryce i Azji u osób
pracujących i żyjących w bliskim kontakcie z żywym inwentarzem. Do zakażenia
ludzi może dojść również przez produkty odzwierzęce, zawierające spory
wąglika, takie jak: wełna, skóry, futro i kości.
Najczęstszą postacią zakażenia ludzi jest wąglik skórny, z którego może rozwinąć
się sepsa i zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Spory przechodzą przez
uszkodzoną skórę i wytwarzają zmianę pęcherzykową z martwiczym centrum,
otoczoną przez rozległy obrzęk (,,czarna krosta’’). W preparatach sporządzonych
zpłynu pęcherzykowego widoczne są duże Gram-dodatnie, kwadratowo zakończone,
otoczkowe pałeczki bez spor.
B. anthracis rośnie w warunkach tlenowych. Na agarze z krwią wytwarza duże,
płaskie, szarawe kolonie, do 5 mm średnicy, o nieregularnych brzegach i szorstkiej,
przypominającej kłębowisko nici strukturze powierzchni (głowa Meduzy).
Na tym etapie ważne jest różnicowanie wysoce patogennych B. anthracis od
ogólnie niechorobotwórczych gatunków saprofitycznych.
Wstępne różnicowanie powinno być oparte na takich cechach, jak: brak hemolizy,
wrażliwość na benzylopenicylinę oraz brak ruchu u B. anthracis. Saprofityczne
gatunki Bacillus wykazują ruch i są silnie hemolityczne. Powyższe
trzy cechy mogą stanowić podstawę wstępnej identyfikacji. W celu przeprowadzenia
ostatecznej identyfikacji czyste hodowle izolatów należy przesłać
niezwłocznie do centralnego laboratorium weterynaryjnego lub innego referencyjnego
ośrodka.
B. anthracis jest wysoce zakaźnym drobnoustrojem, z tego względu próbki
i hodowle powinny być przesyłane ze szczególnym zachowaniem zasad ostrożności,
aby uniknąć skażenia środowiska i zakażeń personelu laboratoryjnego.
111