Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..

CHOROBY PRZENOSZONE DROGA˛ KONTAKTÓW SEKSUALNYCH
w próbkach pochodzących z żeńskich i męskich dróg moczowo-płciowych.
Czynniki wirusowe i bakteryjne, takie jak: Ureaplasma urealyticum, Mycoplasma
hominis i Mobiluncus spp., nie zostaną tu omówione. W celu uzyskania
bardziej szczegółowych informacji, odsyłamy czytelnika do odnośnych publikacji
WHO 1 .
Zapalenie cewki moczowej u mężczyzn
Zapalenie cewki moczowej u mężczyzn klinicznie charakteryzuje się wydzieliną
z cewki i/lub zaburzeniami w oddawaniu moczu, często jednak występują
bezobjawowe infekcje wywołane przez Neisseria gonorrhoeae lub Chlamydia
trachomatis. Nieleczone gonokokowe lub chlamydialne zapalenie cewki moczowej
może rozwinąć się w zapalenie najądrzy. U homoseksualnych mężczyzn
mogą występować infekcje odbytu i jamy ustnej wywołane przez N. gonorrhoeae
i C. trachomatis.
W celu ustalenia postępowania z pacjentem zapalenia cewki moczowej powinny
być podzielone na gonokokowe i niegonokokowe (NGU). Blisko połowa
przypadków NGU wywołana jest przez C. trachomatis, jednak etiologia większości
nawracających zakażeń nie została wpełni wyjaśniona. Zgodnie z badaniami
przyczyną zapalenia cewki moczowej może być zakażenie Ureaplasma urealyticum,
aw1– 3% przypadków NGU Trichomonas vaginalis. Notowano również
infekcje wywołane przez ludzki Herpesvirus. Czynniki bakteryjne, takie jak:
gronkowce, pałeczki Enterobacteriaceae, Acinetobacter spp. i Pseudomonas spp.,
mogą być izolowane z cewki zdrowych mężczyzn, lecz nie udowodniono ich
udziału w zapaleniu cewki moczowej.
Badanie próbki w kierunku obecności C. trachomatis nie jest przedmiotem
niniejszego opracowania. Poza izolacją na hodowlach komórkowych bardziej
dostępne stały się ostatnio niehodowlane metody wykrywania chlamydii za
pomocą testów immunoenzymatycznych, immunofluorescencji i amplifikacji
kwasu nukleinowego (PCR). Powyższe metody nadal są zbyt drogie.
Pobieranie i transport próbek
W celu pobrania do badania wydzieliny z cewki moczowej należy wprowadzić do
cewki wymazówkę omałej średnicy lub sterylną ezę bakteryjną i przed jej
wyciągnięciem delikatnie przekręcić. Ropną wydzielinę można pobrać bezpośrednio
na wymazówkę lub ezę do posiewu. Ważny jest rodzaj użytej wymazówki.
Do hodowli N. gonorrhoeae zalecana jest wymazówka bawełniana z węglem
aktywnym lub z alginianem wapnia, a także wymazówka z dakronu. Jeśli do
pobierania materiału te specjalne, przygotowywane komercyjnie, wymazówki nie
są dostępne i użyto zwykłych wymazówek z waty, próbkę należy natychmiast
posiać. W przypadku zapalenia cewki moczowej masaż prostaty nie zwiększa
odstetka izolacji gonokoków lub chlamydii.
Wymazy odbytnicze należy pobrać wymazówką wprowadzając jądo kanału
odbytu na głębokość 4 – 5 cm. Próbki z tylnej ściany gardła i krypt migdałków
należy pobrać wymazówką i natychmiast posiać.
1
Van Dyck E., Meheus A.Z., Piot P.: Laboratory diagnosis of sexually transmitted diseases. Geneva,
World Health Organization, 1999.
90