Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..

PODSTAWOWE PROCEDURY LABORATORYJNE W BAKTERIOLOGII KLINICZNEJ
Rola referencyjnych laboratoriów
Poniższe rodzaje materiałów do badań powinny być przesyłane do regionalnych
lub centralnych laboratoriów referencyjnych:
– materiały badane w kierunku rzadko izolowanych drobnoustrojów lub wymagające
zastosowania wysoko specjalistycznych testów (np.: wirusologia,
diagnostyka serologiczna chorób pasożytniczych);
– pojedyncze duplikaty materiałów do badań, w celu kontroli wydawanych przez
laboratorium wyników;
– materiały wymagające w przyszłości badań potwierdzających, różnicujących,
oznaczania grup bądź typów patogenów o dużym znaczeniu dla zdrowia
publicznego (np.: Salmonella, Shigella, Vibrio cholerae, Brucella, meningokoki
i pneumokoki).
Referencyjne laboratoria powinny dostarczać zestawy szczepów kontrolnych
oraz, na potrzeby szkoleń, standardowe surowice i odczynniki używane w laboratorium
referencyjnym.
Jeśli laboratorium nie jest objęte programem zewnętrznej kontroli jakości,
referencyjne laboratorium jest zobowiązane do przygotowywania ślepych, kodowanych
próbek i hodowli, które służą do kontroli jakości pracy laboratorium
w zakresie izolacji i hodowli.
Zewnętrzna kontrola jakości
W części tej omówiono elementy podlegające ocenie w programie zewnętrznej
kontroli jakości (określanym jako ,,program testowania biegłości’’).
Cele
Celem programu kontroli jakości jest:
– zagwarantowanie lekarzom i społeczeństwu dobrej jakości diagnostyki laboratoryjnej;
– ocena i porównanie wiarygodności wyników laboratoryjnych w skali kraju;
– identyfikacja powszechnie popełnianych błędów;
– motywacja do przestrzegania ujednoliconych procedur;
– motywacja do używania standardowych odczynników;
– podjęcie czynności administracyjnych (łącznie z cofnięciem licencji) wobec
laboratoriów nie spełniających standardów;
– motywacja do wprowadzenia wewnętrznych programów jakości.
Zasady kontroli
Zewnętrzna kontrola jakości polega na wysyłaniu kodowanych próbek do
uczestniczących w niej laboratoriów. Powyższe próbki powinny być włączone do
badań rutynowych, traktowane i badane dokładnie w ten sam sposób, jak próbki
kliniczne.
Kontrolę należy prowadzić zgodnie z poniższymi zaleceniami:
– powinna być przeprowadzana co najmniej 4 razy w roku;
– powinna obejmować co najmniej 3 próbki;
– czas na przygotowanie sprawozdania powinien być krótki, np. 2 tygodnie od
otrzymania materiału do badań;
27