Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Płyn mózgowo-rdzeniowy<br />
Wprowadzenie<br />
Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego jest ważne w diagnostyce bakteryjnego<br />
i grzybiczego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych i musi być traktowane jako<br />
badanie nadrzędne, wymagające właściwej uwagi personelu <strong>lab<strong>or</strong>at<strong>or</strong>yjne</strong>go.<br />
Prawidłowy płyn mózgowo-rdzeniowy jest jałowy i przejrzysty, zwykle zawiera<br />
trzy lub mniej leukocytów w1mm 3 , nie zawiera erytrocytów. Jego chemiczny<br />
i cytologiczny skład zmienia się w stanach zapalnych opon mózgowo-rdzeniowych<br />
i mózgu, np. w zapaleniu mózgu (encephalitis) lub opon mózgowo-<br />
-rdzeniowych (meningitis). W rozdziale omówione zostanie jedynie badanie<br />
mikrobiologiczne, choć ocena liczby białych krwinek w płynie mózgowo-<br />
-rdzeniowym ma także istotne znaczenie.<br />
Najczęstsze, zależnie od wieku pacjenta, przyczyny zapalenia opon mózgowo-<br />
-rdzeniowych, zostały wymienione w tabeli 6, należy jednak pamiętać, że<br />
czynniki te mogą współistnieć.<br />
Pobieranie i transp<strong>or</strong>t próbek<br />
Podczas wykonywania przez lekarza punkcji lędźwiowej lub kom<strong>or</strong>owej do<br />
dwóch sterylnych probówek należy pobrać około 5– 10 ml płynu mózgowo-<br />
-rdzeniowego. Ze względu na niebezpieczeństwo jatrogennego bakteryjnego<br />
zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, konieczna jest dokładna dezynfekcja<br />
skóry. Część próbki płynu mózgowo-rdzeniowego jest przeznaczona do przeprowadzenia<br />
badań biochemicznych i cytologicznych, pozostałą objętość płynu<br />
wyk<strong>or</strong>zystuje się do badań mikrobiologicznych. Ponieważ komórki szybko<br />
ulegają rozpadowi, próbka powinna zostać niezwłocznie dostarczona do lab<strong>or</strong>at<strong>or</strong>ium<br />
i opracowana. Każde opóźnienie może być przyczyną nieprawidłowej oceny<br />
liczby komórek, nie odzwierciedlającej klinicznego stanu pacjenta.<br />
Tabela 6. Częste przyczyny bakteryjnego i grzybiczego zapalenia opon mózgowo-<br />
-rdzeniowych<br />
U niemowla˛t (do 2 miesia˛ca życia)<br />
Escherichia coli<br />
Inne Enterobacteriaceae: Salmonella spp., Citrobacter spp.<br />
Listeria monocytogenes<br />
Streptococcus agalactiae (grupa B)<br />
W innych grupach wiekowych<br />
Haemophilus influenzae (otoczkowy typ b) a<br />
Neisseria meningitidis<br />
Streptococcus pneumoniae<br />
Mycobacterium tuberculosis<br />
Listeria monocytogenes b<br />
Cryptococcus neof<strong>or</strong>mans b<br />
Staphylococcus spp. c<br />
a<br />
Rzadko powyżej 5. roku życia.<br />
b<br />
U pacjentów z niedob<strong>or</strong>em odp<strong>or</strong>ności (ła˛cznie z pacjentami z zespołem nabytego<br />
niedob<strong>or</strong>u odp<strong>or</strong>ności — AIDS).<br />
c<br />
Zwia˛zane z zabiegami neurochirurgicznymi i drenami pooperacyjnymi.<br />
36
Change language