Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..

KAŁ
W większości regionów świata Campylobacter jejuni i C. coli okazały się
głównymi patogenami jelitowymi, które są izolowane równie często jak Salmonella
i Shigella spp. Badania przeprowadzone wśród dzieci w Afryce i Azji
wykazały, że częstość zakażeń wynosi od 19 do 38%, a bezobjawowe nosicielstwo
dotyczy od 9 do 40% badanych. Choroba może mieć różny przebieg, od
samoograniczającego się, krótkotrwałego zapalenia jelita cienkiego po piorunujące
zapalenie jelita cienkiego i okrężnicy, z ciężką biegunką, kolką brzuszną,
gorączką i bólami mięśniowymi. Stolce są początkowo śluzowe i płynne,
a następnie mogą zmienić się w chlustające, wodniste, zawierające krew i ropę.
Objawy wycofują się zwykle po tygodniu.
U około 25% pacjentów dochodzi do nawrotu, który zwykle ma łagodniejszy
przebieg. Infekcja ustępuje zazwyczaj samoistnie, bez antybiotykoterapii, stąd
określanie lekowrażliwości izolowanych szczepów nie jest konieczne.
Arcobacter butzleri, traktowane dotychczas jako rosnące w niskiej temperaturze
Campylobacter, zostały ostatnio uznane za przyczynę biegunek występujących
u dzieci w krajach rozwijających się.
Występowanie u ludzi infekcji wywołanych Yersinia enterocolitica obserwowano
głównie w północnej Europie, Japonii i Stanach Zjednoczonych. Większość
izolowanych patogenów pochodziła od dzieci ze sporadycznie występującą
biegunką.
Clostridium difficile jest główną przyczyną biegunki poantybiotykowej. Może
wywołać różne postacie choroby, od średnio nasilonej biegunki do potencjalnie
śmiertelnego pseudobłoniastego zapalenia okrężnicy. Rozpoznanie rzekomo
błoniastego colitis jest możliwe na podstawie badania kolonoskopowego, a potwierdzenie
laboratoryjne w tym przypadku nie jest konieczne. W diagnostyce
laboratoryjnej dostępne są komercyjne testy, w tym hodowla, test aglutynacji
lateksowej wykrywający białka komórkowe, testy ELISA wykrywające cytotoksyny
i/lub enterotoksyny, hodowle komórkowe do oceny toksyczności cytotoksyn.
Wielu pacjentów szpitalnych, zwłaszcza leczonych antybiotykami o szerokim
spektrum działania, wydala bakterie z kałem przy braku objawów. Dlatego też
hodowla bez wykazania obecności toksyn ma ograniczoną wartość diagnostyczną.
Rotawirusy są jedynym niebakteryjnym czynnikiem opisanym w tym miejscu.
Inne wirusy mogą także być przyczyną biegunek, ale rotawirus występuje
podobnie często zarówno w krajach rozwijających się, jak i w krajach rozwiniętych.
Infekcje zwykle pojawiają się u dzieci między 6. a 18. miesiącem
życia, częściej w chłodnych miesiącach roku. Rozpoznanie może być potwierdzone
laboratoryjnie na podstawie testu immunoenzymatycznego (ELISA) lub
prostszego i bardziej praktycznego testu aglutynacji lateksowej. Odczynniki
potrzebne do wykonania powyższych badań są komercyjnie dostępne, lecz drogie.
Właściwe ukierunkowanie diagnostyki
laboratoryjnej
Laboratorium ściśle współpracujące ze szpitalem lub kliniką w krajach rozwijających
się może szybko zostać obciążone nadmierną liczbą próbek do badań.
W większości przypadków czerwonki bakteryjnej i biegunek wykonanie posiewu
nie jest konieczne do podjęcia efektywnego leczenia, ponieważ pacjenci wymagają
jedynie nawodnienia, a nie antybiotykoterapii. W niektórych przypadkach (np.
50