Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Oznaczanie wrażliwości<br />
na antybiotyki<br />
Wprowadzenie<br />
W Genewie podczas spotkania z<strong>or</strong>ganizowanego w 1977 r. przez WHO 1<br />
wyrażono niepokój dotyczący obserwowanego na świecie narastania op<strong>or</strong>ności na<br />
antybiotyki, związanej z często nieograniczonym wzrostem stosowania antybiotyków<br />
zarówno u ludzi, jak i zwierząt. W ostatnich latach lekoop<strong>or</strong>ne bakterie<br />
były przyczyną kilku poważnych epidemii zakażeń o dużej śmiertelności.<br />
Doprowadziło to do potrzeby wprowadzenia krajowych i międzynarodowych<br />
programów kontroli monit<strong>or</strong>ujących antybiotykoop<strong>or</strong>ność bakterii na podstawie<br />
oceny lekowrażliwości z zastosowaniem wiarygodnych metod, które pozwoliłyby<br />
uzyskać p<strong>or</strong>ównywalne dane. Dostępność mikrobiologicznych i epidemiologicznych<br />
danych ułatwi klinicyście wybór możliwie najlepszego preparatu przeciwbakteryjnego<br />
w leczeniu zakażeń.<br />
Aby założenia te były skuteczne, należy odpowiednią, powtarzalną metodą<br />
przeprowadzić oznaczenia lekowrażliwości, której wyniki powinny mieć bezpośrednie<br />
zastosowanie kliniczne. Najwyższym kryterium wiarygodności każdej<br />
metody oznaczania wrażliwości jest k<strong>or</strong>elacja wyniku z odpowiedzią pacjenta na<br />
leczenie przeciwbakteryjne.<br />
Na spotkaniu WHO ustalono, że ze względu na prostotę i powtarzalność, zarówno<br />
dla celów klinicznych, jak i w monit<strong>or</strong>owaniu, zalecana jest zmodyfikowana<br />
metoda dyfuzyjno-krążkowa Kirby-Bauera 2 , dla której wymagania zostały ustalone<br />
przez WHO w 1976 r. Metoda jest szczególnie zalecana dla bakterii należących<br />
do rodziny Enterobacteriaceae, lecz może być stosowana również w przypadku<br />
wszystkich szybko rosnących patogenów. Metoda ta została także przystosowana<br />
dla najważniejszych klinicznie bakterii o wyższych wymaganiach odżywczych,<br />
z wyjątkiem ścisłych beztlenowców i mykobakterii. Jest rekomendowana,<br />
ponieważ poszczególne elementy testu są możliwe do wykonania przez pracowników<br />
lab<strong>or</strong>at<strong>or</strong>ium 3 .<br />
<strong>Podstawowe</strong> zasady oznaczania<br />
lekowrażliwości<br />
Testy wrażliwości na antybiotyki określają zdolność czynnika przeciwbakteryjnego<br />
do zahamowania wzrostu bakterii in vitro. Zdolność tę można oznaczyć<br />
zarówno metodą rozcieńczeń, jak i metodą dyfuzyjną.<br />
1<br />
Surveillance f<strong>or</strong> the prevention and control of health hazards due to antibiotic-resistant<br />
enterobacteria. Geneva, W<strong>or</strong>ld Health Organization, 1978 (WHO Technical Rep<strong>or</strong>t Series, No. 624).<br />
2<br />
WHO Expert Committee on Biological Standardization. Twenty-eighth rep<strong>or</strong>t. Geneva, W<strong>or</strong>ld<br />
Health Organization, 1977 (WHO Technical Rep<strong>or</strong>t Series, No. 610).<br />
3<br />
Metodą p<strong>or</strong>ównywalną do metody Kirby-Bauera, opartą na tych samych zasadach i wymaganiach<br />
kontroli jakości, jest metoda NEO-SENSITABS, produced ROSCO Diagnostica, Taastrup, Dania.<br />
W metodzie zamiast bibułowych krążków stosowane są 9-milimetrowe oznaczone kol<strong>or</strong>em tabletki<br />
przeciwbakteryjne. F<strong>or</strong>ma tabletek gwarantuje wyjątkową stabilność antybiotyku z okresem przechowywania<br />
do czterech lat, nawet w temperaturze pokojowej. Zwiększona stabilność jest bardzo ważna<br />
dla lab<strong>or</strong>at<strong>or</strong>iów w krajach tropikalnych.<br />
119
Change language