24.10.2014 Views

Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..

Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..

Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Zakażenia dolnych dróg<br />

oddechowych<br />

Wprowadzenie<br />

Zakażenia dolnych dróg oddechowych występują poniżej poziomu krtani, np.<br />

w tchawicy, oskrzelach lub tkance płucnej (zapalenie tchawicy, zapalenie<br />

oskrzeli, ropień płuca, zapalenie płuc). Czasami w zapaleniu płuc zakażeniem<br />

objęta jest przyległa błona pokrywająca płuca, w konsekwencji pojawia się<br />

zgrubienie opłucnej (zapalenie opłucnej) i płyn w jamie opłucnej (wysięk<br />

opłucnej).<br />

Specyficzną f<strong>or</strong>mą zakażenia dolnych dróg oddechowych jest gruźlica płucna,<br />

która występuje powszechnie w wielu krajach. Pacjent kaszląc może uwalniać<br />

aerozol zawierający prątki gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis), które mogą<br />

zostać zainhalowane przez innych ludzi. Taka f<strong>or</strong>ma ch<strong>or</strong>oby (,,czynna’’ gruźlica)<br />

szybko szerzy się z osoby na osobę i dlatego zaliczana jest do niebezpiecznych<br />

ch<strong>or</strong>ób zakaźnych.<br />

Wielu pacjentów z zakażeniem dolnych dróg oddechowych odkrztusza ropną<br />

(zawierającą ropę) wydzielinę, która zwykle ma zielony lub żółtawy kol<strong>or</strong>; taka<br />

plwocina może być posiewana, badana makroskopowo i mikroskopowo.<br />

W niektórych zakażeniach plwociny jest bardzo niewiele lub nie obserwuje się jej<br />

wcale: ch<strong>or</strong>oba legionistów (wywołana przez Legionella pneumophila), zapalenie<br />

płuc wywołane przez Mycoplasma pneumoniae (,,pierwotne atypowe zapalenie<br />

płuc’’) i zapalenie płuc wywołane przez chlamydie. Ch<strong>or</strong>oby te wymagają<br />

specjalnych metod diagnostycznych (serologia, izolacja na specjalnych podłożach)<br />

i nie będą omawiane w niniejszym opracowaniu. Poza gruźlicą płuc (patrz<br />

poniżej) większość badań mikrobiologicznych plwociny dotyczy pacjentów<br />

z infekcjami dróg oddechowych, u których występuje ropna plwocina.<br />

Najczęstsze postacie kliniczne zakażeń<br />

Ostre i przewlekłe zapalenie oskrzeli<br />

U pacjentów z ostrym zapaleniem oskrzeli (rozwijającym się najczęściej po ostrej<br />

infekcji wirusowej, takiej jak typowe przeziębienie czy grypa) zwykle nie<br />

wykonuje się posiewu plwociny, chyba że stan kliniczny pacjenta się nie<br />

poprawia.<br />

Przewlekłe zapalenie oskrzeli jest długotrwającą ch<strong>or</strong>obą upośledzającą funkcję<br />

układu oddechowego, która przebiega z okresowymi zaostrzeniami. Większość<br />

pacjentów codziennie wykrztusza szarą, śluzową plwocinę; w trakcie ch<strong>or</strong>oby<br />

występują epizody pog<strong>or</strong>szenia stanu pacjenta i wykrztuszania wyraźnie ropnej<br />

plwociny. Jest to tak zwane zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli.<br />

W próbkach plwociny często obecne są typowe patogeny układu oddechowego<br />

(Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae lub — rzadziej — M<strong>or</strong>axella<br />

(Branhamella) catarrhalis).<br />

79

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!