Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Zakażenia dolnych dróg<br />
oddechowych<br />
Wprowadzenie<br />
Zakażenia dolnych dróg oddechowych występują poniżej poziomu krtani, np.<br />
w tchawicy, oskrzelach lub tkance płucnej (zapalenie tchawicy, zapalenie<br />
oskrzeli, ropień płuca, zapalenie płuc). Czasami w zapaleniu płuc zakażeniem<br />
objęta jest przyległa błona pokrywająca płuca, w konsekwencji pojawia się<br />
zgrubienie opłucnej (zapalenie opłucnej) i płyn w jamie opłucnej (wysięk<br />
opłucnej).<br />
Specyficzną f<strong>or</strong>mą zakażenia dolnych dróg oddechowych jest gruźlica płucna,<br />
która występuje powszechnie w wielu krajach. Pacjent kaszląc może uwalniać<br />
aerozol zawierający prątki gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis), które mogą<br />
zostać zainhalowane przez innych ludzi. Taka f<strong>or</strong>ma ch<strong>or</strong>oby (,,czynna’’ gruźlica)<br />
szybko szerzy się z osoby na osobę i dlatego zaliczana jest do niebezpiecznych<br />
ch<strong>or</strong>ób zakaźnych.<br />
Wielu pacjentów z zakażeniem dolnych dróg oddechowych odkrztusza ropną<br />
(zawierającą ropę) wydzielinę, która zwykle ma zielony lub żółtawy kol<strong>or</strong>; taka<br />
plwocina może być posiewana, badana makroskopowo i mikroskopowo.<br />
W niektórych zakażeniach plwociny jest bardzo niewiele lub nie obserwuje się jej<br />
wcale: ch<strong>or</strong>oba legionistów (wywołana przez Legionella pneumophila), zapalenie<br />
płuc wywołane przez Mycoplasma pneumoniae (,,pierwotne atypowe zapalenie<br />
płuc’’) i zapalenie płuc wywołane przez chlamydie. Ch<strong>or</strong>oby te wymagają<br />
specjalnych metod diagnostycznych (serologia, izolacja na specjalnych podłożach)<br />
i nie będą omawiane w niniejszym opracowaniu. Poza gruźlicą płuc (patrz<br />
poniżej) większość badań mikrobiologicznych plwociny dotyczy pacjentów<br />
z infekcjami dróg oddechowych, u których występuje ropna plwocina.<br />
Najczęstsze postacie kliniczne zakażeń<br />
Ostre i przewlekłe zapalenie oskrzeli<br />
U pacjentów z ostrym zapaleniem oskrzeli (rozwijającym się najczęściej po ostrej<br />
infekcji wirusowej, takiej jak typowe przeziębienie czy grypa) zwykle nie<br />
wykonuje się posiewu plwociny, chyba że stan kliniczny pacjenta się nie<br />
poprawia.<br />
Przewlekłe zapalenie oskrzeli jest długotrwającą ch<strong>or</strong>obą upośledzającą funkcję<br />
układu oddechowego, która przebiega z okresowymi zaostrzeniami. Większość<br />
pacjentów codziennie wykrztusza szarą, śluzową plwocinę; w trakcie ch<strong>or</strong>oby<br />
występują epizody pog<strong>or</strong>szenia stanu pacjenta i wykrztuszania wyraźnie ropnej<br />
plwociny. Jest to tak zwane zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli.<br />
W próbkach plwociny często obecne są typowe patogeny układu oddechowego<br />
(Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae lub — rzadziej — M<strong>or</strong>axella<br />
(Branhamella) catarrhalis).<br />
79