Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
CZE˛ŚĆ I<br />
Antybiogram jako narzędzie badań<br />
epidemiologicznych<br />
Rutynowe określanie wrażliwości większości patogenów (S. typhi, pałeczki<br />
Shigella) jest istotnym elementem programu kontroli zakażeń układu pokarmowego.<br />
Badania te dostarczają lekarzowi inf<strong>or</strong>macji o pojawieniu się op<strong>or</strong>nych<br />
szczepów (S. typhi op<strong>or</strong>na na chl<strong>or</strong>amfenikol, pałeczki Shigella op<strong>or</strong>ne na<br />
kotrimoksazol i ampicylinę) <strong>or</strong>az o ewentualnej potrzebie modyfikacji schematu<br />
standardowego leczenia. Mimo że antybiogramy dla niedurowych serotypów<br />
pałeczek Salmonella, odpowiedzialnych za zakażenia jelitowe, nie mają znaczenia<br />
w leczeniu pacjenta, pojawienie się wielolekoop<strong>or</strong>nych szczepów jest<br />
ostrzeżeniem dla lekarzy przed nadmiernym lub niewłaściwym stosowaniem<br />
leków przeciwbakteryjnych. Stała kontrola i analiza antybiogramów jest doskonałym<br />
źródłem inf<strong>or</strong>macji o występowaniu op<strong>or</strong>nych gronkowców i Gram-<br />
-ujemnych pałeczek, które mogą być odpowiedzialne za krzyżowe zakażenia<br />
szpitalne. Okresowe rap<strong>or</strong>towanie wz<strong>or</strong>ów op<strong>or</strong>ności izolowanych szczepów<br />
stanowi nieocenioną pomoc w prowadzeniu właściwej polityki antybiotykowej<br />
w szpitalu, opartej na ograniczeniu i/lub rotacji ratujących życie leków, takich jak<br />
aminoglikozydy i cefalosp<strong>or</strong>yny.<br />
Wybór leków do oznaczania lekowrażliwości<br />
w lab<strong>or</strong>at<strong>or</strong>iach klinicznych<br />
Wybór leków używanych w rutynowym antybiogramie dokonywany jest na<br />
podstawie spektrum przeciwbakteryjnego leku, jego właściwości farmakokinetycznych,<br />
toksyczności, skuteczności i dostępności, a także kosztów zarówno dla<br />
pacjenta, jak i dla społeczeństwa. Spośród wielu preparatów przeciwbakteryjnych<br />
stosowanych w leczeniu jedynie niewielka część starannie dobranych leków<br />
powinna być wyk<strong>or</strong>zystywana w oznaczaniu wrażliwości.<br />
W tabeli 23 wymienione zostały antybiotyki stosowane w różnych sytuacjach<br />
klinicznych. Leki podzielono na dwie grupy. Grupa pierwsza to leki dostępne<br />
w większości szpitali, które powinny być uwzględnione w antybiogramie dla<br />
Tabela 23. <strong>Podstawowe</strong> zestawy antybiotyków do rutynowego oznaczania wrażliwości a<br />
Grupa 1<br />
Leki pierwszego rzutu<br />
Grupa 2<br />
Leki uzupełniaja˛ce<br />
Staphylococcus<br />
Układ<br />
pokarmowy<br />
Enterobacteriaceae<br />
Mocz<br />
Krew i tkanki<br />
Pseudomonas<br />
aeruginosa<br />
Benzylopenicylina Ampicylina Sulfonamid Ampicylina Piperacylina<br />
Oksacylina Chl<strong>or</strong>amfenikol Trimetoprim Chl<strong>or</strong>amfenikol Gentamycyna<br />
Erytromycyna Kotrimoksazol Kotrimoksazol Kotrimoksazol Tobramycyna<br />
Tetracyklina Kwas nalidyksowy Ampicylina Tetracyklina<br />
Chl<strong>or</strong>amfenikol Tetracyklina Nitrofurantoina Cefalotyna<br />
Kwas nalidyksowy Gentamycyna<br />
Tetracyklina Amoksycylina/<br />
/kwas klawulanowy<br />
b<br />
Gentamycyna N<strong>or</strong>floksacyna N<strong>or</strong>floksacyna Cefuroksym Amikacyna<br />
Amikacyna Chl<strong>or</strong>amfenikol Ceftriakson Ciprofloksacyna<br />
Kotrimoksazol Gentamycyna Ciprofloksacyna Ceftazydym<br />
Klindamycyna<br />
Amoksycylina/ Piperacylina<br />
Nitrofurantoina<br />
/kwas klawulanowy<br />
Amikacyna<br />
b<br />
a<br />
b<br />
Inf<strong>or</strong>macje o poszczególnych antybiotykach sa˛ umieszczone w tekście.<br />
Amoksycylina z kwasem klawulanowym (inhibit<strong>or</strong> β-laktamaz).<br />
123