24.10.2014 Views

Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..

Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..

Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

CZE˛ŚĆ I<br />

Każdy opis <strong>procedury</strong> odnosi się do badań wykonywanych z użyciem komercyjnych<br />

zestawów do przeprowadzania testów. Gotowe zestawy są wytwarzane przez<br />

wielu producentów, zawierają w opakowaniu szczegółowe instrukcje, które przed<br />

użyciem należy uważnie przeczytać.<br />

Reakcje serologiczne<br />

Odczyn kłaczkuja˛cy i precypitacji<br />

W odczynie kłaczkującym, w wyniku reakcji rozpuszczonego antygenu z przeciwciałami,<br />

powstaje precypitat, który można oglądać zarówno pod mikroskopem,<br />

jak i gołym okiem. Po zmieszaniu odczynników prawie natychmiast<br />

pojawia się wstępne wiązanie antygenu przez przeciwciała. Dalsze f<strong>or</strong>mowanie<br />

większych, widocznych kłaczków wymaga godziny lub dłuższego czasu i jest<br />

zależne od temperatury. Reakcja zachodzi szybciej w strefie ,,równoważnej’’,<br />

optymalnego stosunku antygen-przeciwciało. Probówka z najszybciej tw<strong>or</strong>zącym<br />

się precypitatem jest dobrym wskaźnikiem równoważności. Najszerzej stosowanymi<br />

odczynami kłaczkującymi są testy VDRL i RPR. Obydwa wyk<strong>or</strong>zystywane<br />

w diagnostyce kiły (wywołanej przez Treponema pallidum) i innych zakażeń<br />

krętkowych.<br />

Odczyn kłaczkujący dostarcza jakościowego dowodu reakcji antygen-przeciwciało,<br />

ale nie wskazuje, czy obecna jest jedna, czy kilka reakcji antygen-<br />

-przeciwciało. Jeśli jednak test przeprowadzany jest na półpłynnym żelu, ze<br />

względu na różną zdolność do dyfuzji i współczynniki migracji antygenów,<br />

można reakcje te rozróżnić.<br />

Odczyn aglutynacji<br />

W odczynie aglutynacji reagent, którym może być antygen lub przeciwciało,<br />

jest osadzony lub zaabs<strong>or</strong>bowany na mikrocząsteczce. Nośnikami reagentów<br />

mogą być różne cząsteczki, np. lateks, żelatyna, mikrogranulki, bakterie lub<br />

krwinki czerwone. Technika ta nosi również nazwę biernej aglutynacji. Jeśli<br />

nośnikiem są erytrocyty, technikę określa się mianem hemaglutynacji biernej,<br />

jeżeli są to komórki gronkowca, technika nosi nazwę koaglutynacji. Po dodaniu<br />

swoistej surowicy odp<strong>or</strong>nościowej komórki lub inne cząstki tw<strong>or</strong>zą sieć połączeń<br />

i w rezultacie aglutynat z wyraźnym supernatantem. Używając surowicy<br />

o znanej swoistości można przeprowadzać identyfikację nieznanych mikro<strong>or</strong>ganizmów<br />

lub ich antygenów. Test można wykonać na szkiełku i odczytać<br />

wynik makroskopowo lub pod mikroskopem w małym powiększeniu. Odczyn<br />

aglutynacji wyk<strong>or</strong>zystuje się także do oceny miana aglutynin przeciwbakteryjnych<br />

w surowicy pacjentów z nieznaną ch<strong>or</strong>obą. Wzrost miana podczas<br />

trwania ch<strong>or</strong>oby przemawia jednoznacznie za związkiem przyczynowo-<br />

-skutkowym.<br />

Aglutynacja szybciej zachodzi w wyższych temperaturach (35 – 56°C) i przy<br />

ruchu (np. wstrząsanie, mieszanie lub wirowanie), które ułatwiają kontakt między<br />

antygenem i przeciwciałem. Proces aglutynacji wymaga obecności soli. Potencjalnie<br />

poważny problem stanowi prozona: zahamowanie reakcji serologicznej<br />

wskutek nadmiaru antygenu lub przeciwciał. Prozona daje fałszywie ujemny<br />

wynik testu; tego błędu można jednak uniknąć badając seryjne rozcieńczenia<br />

surowicy.<br />

141

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!