Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
Podstawowe procedury laboratoryjne w ... - digicollection.or..
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
CZE˛ŚĆ I<br />
Każdy opis <strong>procedury</strong> odnosi się do badań wykonywanych z użyciem komercyjnych<br />
zestawów do przeprowadzania testów. Gotowe zestawy są wytwarzane przez<br />
wielu producentów, zawierają w opakowaniu szczegółowe instrukcje, które przed<br />
użyciem należy uważnie przeczytać.<br />
Reakcje serologiczne<br />
Odczyn kłaczkuja˛cy i precypitacji<br />
W odczynie kłaczkującym, w wyniku reakcji rozpuszczonego antygenu z przeciwciałami,<br />
powstaje precypitat, który można oglądać zarówno pod mikroskopem,<br />
jak i gołym okiem. Po zmieszaniu odczynników prawie natychmiast<br />
pojawia się wstępne wiązanie antygenu przez przeciwciała. Dalsze f<strong>or</strong>mowanie<br />
większych, widocznych kłaczków wymaga godziny lub dłuższego czasu i jest<br />
zależne od temperatury. Reakcja zachodzi szybciej w strefie ,,równoważnej’’,<br />
optymalnego stosunku antygen-przeciwciało. Probówka z najszybciej tw<strong>or</strong>zącym<br />
się precypitatem jest dobrym wskaźnikiem równoważności. Najszerzej stosowanymi<br />
odczynami kłaczkującymi są testy VDRL i RPR. Obydwa wyk<strong>or</strong>zystywane<br />
w diagnostyce kiły (wywołanej przez Treponema pallidum) i innych zakażeń<br />
krętkowych.<br />
Odczyn kłaczkujący dostarcza jakościowego dowodu reakcji antygen-przeciwciało,<br />
ale nie wskazuje, czy obecna jest jedna, czy kilka reakcji antygen-<br />
-przeciwciało. Jeśli jednak test przeprowadzany jest na półpłynnym żelu, ze<br />
względu na różną zdolność do dyfuzji i współczynniki migracji antygenów,<br />
można reakcje te rozróżnić.<br />
Odczyn aglutynacji<br />
W odczynie aglutynacji reagent, którym może być antygen lub przeciwciało,<br />
jest osadzony lub zaabs<strong>or</strong>bowany na mikrocząsteczce. Nośnikami reagentów<br />
mogą być różne cząsteczki, np. lateks, żelatyna, mikrogranulki, bakterie lub<br />
krwinki czerwone. Technika ta nosi również nazwę biernej aglutynacji. Jeśli<br />
nośnikiem są erytrocyty, technikę określa się mianem hemaglutynacji biernej,<br />
jeżeli są to komórki gronkowca, technika nosi nazwę koaglutynacji. Po dodaniu<br />
swoistej surowicy odp<strong>or</strong>nościowej komórki lub inne cząstki tw<strong>or</strong>zą sieć połączeń<br />
i w rezultacie aglutynat z wyraźnym supernatantem. Używając surowicy<br />
o znanej swoistości można przeprowadzać identyfikację nieznanych mikro<strong>or</strong>ganizmów<br />
lub ich antygenów. Test można wykonać na szkiełku i odczytać<br />
wynik makroskopowo lub pod mikroskopem w małym powiększeniu. Odczyn<br />
aglutynacji wyk<strong>or</strong>zystuje się także do oceny miana aglutynin przeciwbakteryjnych<br />
w surowicy pacjentów z nieznaną ch<strong>or</strong>obą. Wzrost miana podczas<br />
trwania ch<strong>or</strong>oby przemawia jednoznacznie za związkiem przyczynowo-<br />
-skutkowym.<br />
Aglutynacja szybciej zachodzi w wyższych temperaturach (35 – 56°C) i przy<br />
ruchu (np. wstrząsanie, mieszanie lub wirowanie), które ułatwiają kontakt między<br />
antygenem i przeciwciałem. Proces aglutynacji wymaga obecności soli. Potencjalnie<br />
poważny problem stanowi prozona: zahamowanie reakcji serologicznej<br />
wskutek nadmiaru antygenu lub przeciwciał. Prozona daje fałszywie ujemny<br />
wynik testu; tego błędu można jednak uniknąć badając seryjne rozcieńczenia<br />
surowicy.<br />
141