13.05.2013 Views

Análisis de la calidad de vida relacionada con la salud en la vejez ...

Análisis de la calidad de vida relacionada con la salud en la vejez ...

Análisis de la calidad de vida relacionada con la salud en la vejez ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

que se ha empleado <strong>en</strong> este estudio (Lobo et al., 1986; B<strong>en</strong>jamín et al., 1982), y también es más positiva<br />

que <strong>la</strong> <strong>en</strong><strong>con</strong>trada <strong>en</strong> otros <strong>con</strong>textos geográficos (Banks, 1983; Bridges y Goldberg, 1986; Goldberg<br />

y Bridges, 1987) don<strong>de</strong> <strong>la</strong>s medias obt<strong>en</strong>idas por los sujetos se sitúan <strong>en</strong>tre 5 y 6 puntos, mi<strong>en</strong>tras<br />

que <strong>en</strong> nuestro estudio es <strong>de</strong> 4,9. Sobre <strong>la</strong> base <strong>de</strong> <strong>la</strong>s puntuaciones obt<strong>en</strong>idas, <strong>la</strong> subesca<strong>la</strong> <strong>de</strong><br />

<strong>salud</strong> más resaltable (<strong>con</strong> puntuaciones más elevadas indicativas <strong>de</strong> pres<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> problema) es <strong>la</strong> <strong>de</strong><br />

disfunción social (media aritmética <strong>de</strong> 1,8), seguida <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong> síntomas somáticos (media <strong>de</strong> 1,3) y <strong>la</strong> <strong>de</strong><br />

angustia-ansiedad (media <strong>de</strong> 1), si<strong>en</strong>do <strong>la</strong> subesca<strong>la</strong> m<strong>en</strong>os afectada <strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>presión (0,76 <strong>de</strong> media).<br />

Las puntuaciones obt<strong>en</strong>idas <strong>en</strong> <strong>la</strong> subesca<strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>presión <strong>con</strong>trastan vivam<strong>en</strong>te <strong>con</strong> <strong>la</strong>s puntuaciones<br />

<strong>en</strong><strong>con</strong>tradas a <strong>la</strong> hora <strong>de</strong> analizar el nivel <strong>de</strong> <strong>de</strong>presión <strong>de</strong> los sujetos <strong>de</strong> <strong>la</strong> muestra. Analizando <strong>la</strong>s<br />

esca<strong>la</strong>s utilizadas se pue<strong>de</strong> observar cómo <strong>la</strong> subesca<strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>presión incluida <strong>en</strong> <strong>la</strong> prueba utilizada<br />

para medir <strong>la</strong> <strong>salud</strong> subjetiva <strong>con</strong>sta <strong>de</strong> siete items, cuatro <strong>de</strong> ellos re<strong>la</strong>cionados <strong>con</strong> i<strong>de</strong>as suicidas, más<br />

tres sobre falta <strong>de</strong> esperanza, s<strong>en</strong>timi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> valía y nerviosismo. Si comparamos <strong>la</strong> subesca<strong>la</strong> <strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>presión <strong>de</strong> <strong>la</strong> prueba <strong>de</strong> <strong>salud</strong> percibida, <strong>con</strong> <strong>la</strong> esca<strong>la</strong> utilizada para <strong>la</strong> valoración <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>presión se<br />

observa una sobrerrepres<strong>en</strong>tación <strong>en</strong> <strong>la</strong> primera <strong>de</strong> los ítems re<strong>la</strong>cionados <strong>con</strong> i<strong>de</strong>as suicidas que casi<br />

están aus<strong>en</strong>tes <strong>en</strong> <strong>la</strong> prueba <strong>de</strong> <strong>de</strong>presión utilizada, y que a<strong>de</strong>más son los que obti<strong>en</strong><strong>en</strong> puntuaciones<br />

más positivas. Mi<strong>en</strong>tras que los ítems peor puntuados <strong>en</strong> <strong>la</strong> esca<strong>la</strong> utilizada para medir <strong>la</strong> <strong>de</strong>presión<br />

son el ítem 10 (s<strong>en</strong>timi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>de</strong>samparo e in<strong>de</strong>f<strong>en</strong>sión) <strong>con</strong> un 76,6% <strong>de</strong> respuestas negativas; el<br />

ítem 20 (posibilidad <strong>de</strong> realizar proyectos nuevos), <strong>con</strong> un 68,2%; el ítem 2 (abandono <strong>de</strong> intereses y<br />

acti<strong>vida</strong><strong>de</strong>s), <strong>con</strong> un 54%; los ítems 30 (autovaloración m<strong>en</strong>tal) y 5 (optimismo), ambos <strong>con</strong> un 44,2%;<br />

el ítem 3 (s<strong>en</strong>timi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> vacío), <strong>con</strong> un 42,2% y el ítem 21 (<strong>en</strong>ergía), <strong>con</strong> un 41,2% <strong>de</strong> respuestas<br />

negativas; que no <strong>en</strong>cu<strong>en</strong>tran repres<strong>en</strong>tación <strong>en</strong> <strong>la</strong> subesca<strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>de</strong>presión utilizada para medir <strong>la</strong><br />

<strong>salud</strong> percibida.<br />

Todo lo anteriorm<strong>en</strong>te com<strong>en</strong>tado está re<strong>la</strong>cionado <strong>con</strong> el orig<strong>en</strong> <strong>de</strong> ambas pruebas <strong>de</strong> valoración, los<br />

<strong>con</strong>structos subyac<strong>en</strong>tes a <strong>la</strong>s mismas y <strong>la</strong>s limitaciones <strong>de</strong> los instrum<strong>en</strong>tos. Así, <strong>la</strong> Esca<strong>la</strong> <strong>de</strong> Depresión<br />

Geriátrica <strong>de</strong> Yesavage (Brink et al., 1982; Sheikh y Yesavage, 1986) fue especialm<strong>en</strong>te <strong>con</strong>cebida para<br />

evaluar el estado afectivo <strong>de</strong> <strong>la</strong>s personas mayores, ya que otras esca<strong>la</strong>s ti<strong>en</strong><strong>de</strong>n a sobrevalorar los síntomas<br />

somáticos o neurovegetativos, <strong>de</strong> m<strong>en</strong>or valor <strong>en</strong> <strong>la</strong> persona mayor, c<strong>en</strong>trándose su <strong>con</strong>t<strong>en</strong>ido<br />

<strong>en</strong> aspectos cognitivo-<strong>con</strong>ductuales re<strong>la</strong>cionados <strong>con</strong> <strong>la</strong>s características específicas <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>presión <strong>en</strong><br />

ancianos. En cambio el Cuestionario G<strong>en</strong>eral <strong>de</strong> Salud <strong>de</strong> Goldberg (Goldberg y Hillier, 1979) fue <strong>con</strong>cebido<br />

como un método <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntificación <strong>de</strong> paci<strong>en</strong>tes <strong>con</strong> trastornos psíquicos <strong>en</strong> el ámbito clínico <strong>de</strong><br />

los no especialistas <strong>en</strong> Psiquiatría, no sirvi<strong>en</strong>do para el establecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> un diagnóstico clínico. Así<br />

pues <strong>la</strong>s difer<strong>en</strong>cias observadas <strong>en</strong>tre <strong>la</strong>s puntuaciones obt<strong>en</strong>idas se <strong>en</strong>ti<strong>en</strong><strong>de</strong>n como compatibles.<br />

D<strong>en</strong>tro <strong>de</strong> nuestro país <strong>con</strong>vi<strong>en</strong>e <strong>de</strong>stacar algunos estudios realizados a nivel comunitario (AA.VV.,<br />

1995; AA.VV., 1997; AA.VV., 1999), <strong>en</strong> los que aún si<strong>en</strong>do difer<strong>en</strong>te el <strong>con</strong>structo <strong>de</strong> <strong>salud</strong> percibida, se<br />

llega a unos resultados, <strong>en</strong> g<strong>en</strong>eral, bastante simi<strong>la</strong>res. Resumidam<strong>en</strong>te, y <strong>de</strong> acuerdo <strong>con</strong> los estudios<br />

antes m<strong>en</strong>cionados, <strong>la</strong>s personas mayores <strong>en</strong> g<strong>en</strong>eral gozan <strong>de</strong> una bu<strong>en</strong>a percepción <strong>de</strong> <strong>salud</strong>,<br />

habi<strong>en</strong>do difer<strong>en</strong>cias <strong>en</strong> función <strong>de</strong>l género (los hombres ti<strong>en</strong><strong>en</strong> una mejor <strong>salud</strong> percibida que <strong>la</strong>s<br />

mujeres), pero, sin embargo, no <strong>de</strong> <strong>la</strong> edad como suce<strong>de</strong> <strong>en</strong> otros estudios (IMSERSO, 2000).<br />

Probablem<strong>en</strong>te suceda, al igual que hemos <strong>de</strong>stacado cuando analizábamos <strong>en</strong> esta discusión los<br />

resultados obt<strong>en</strong>idos para el funcionami<strong>en</strong>to afectivo, que <strong>en</strong> <strong>la</strong>s personas mayores, y <strong>de</strong>bido a los<br />

DISCUSIÓN Y CONCLUSIONES<br />

317

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!