13.05.2013 Views

Análisis de la calidad de vida relacionada con la salud en la vejez ...

Análisis de la calidad de vida relacionada con la salud en la vejez ...

Análisis de la calidad de vida relacionada con la salud en la vejez ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ANÁLISIS DE LA CALIDAD DE VIDA RELACIONADA CON LA SALUD EN LA VEJEZ...<br />

78<br />

psicológico y el bi<strong>en</strong>estar y, <strong>en</strong> ocasiones, disminuir <strong>la</strong> vulnerabilidad a <strong>la</strong> <strong>en</strong>fermedad y/o <strong>en</strong>l<strong>en</strong>tecer<br />

<strong>la</strong> progresión <strong>de</strong> algunas <strong>en</strong>fermeda<strong>de</strong>s. Por otra parte, <strong>la</strong>s <strong>con</strong>ductas <strong>de</strong> riesgo pue<strong>de</strong>n minar <strong>la</strong> <strong>salud</strong><br />

g<strong>en</strong>eral y causar <strong>en</strong>fermedad incluso cuando están aum<strong>en</strong>tando <strong>la</strong> s<strong>en</strong>sación <strong>de</strong> bi<strong>en</strong>estar actual <strong>de</strong>l<br />

individuo (por ejemplo, fumar).<br />

La lista <strong>de</strong> <strong>con</strong>ductas <strong>salud</strong>ables y <strong>de</strong> riesgo y el or<strong>de</strong>n <strong>de</strong> éstas <strong>en</strong> dicha lista, será difer<strong>en</strong>te según <strong>la</strong><br />

edad <strong>de</strong> <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción que se <strong>con</strong>si<strong>de</strong>re. Por tanto, algunas <strong>con</strong>ductas pue<strong>de</strong>n <strong>con</strong>llevar más b<strong>en</strong>eficio<br />

o riesgo a eda<strong>de</strong>s jóv<strong>en</strong>es que <strong>en</strong> personas mayores y otras pue<strong>de</strong>n ser más dañinas o m<strong>en</strong>os b<strong>en</strong>eficionsas<br />

<strong>en</strong> personas mayores.<br />

Pero, ¿cuáles <strong>de</strong> esas <strong>con</strong>ductas b<strong>en</strong>efician a <strong>la</strong>s personas mayores? Exist<strong>en</strong> b<strong>en</strong>eficios c<strong>la</strong>ros para el<br />

funcionami<strong>en</strong>to físico y para <strong>la</strong> <strong>salud</strong>, incluso cuando <strong>la</strong>s <strong>con</strong>ductas <strong>salud</strong>ables se han iniciado tar<strong>de</strong><br />

o cuando <strong>la</strong>s <strong>con</strong>ductas <strong>de</strong> riesgo se eliminan a eda<strong>de</strong>s tardías.<br />

Se han investigado re<strong>la</strong>tivam<strong>en</strong>te pocas <strong>con</strong>ductas como prev<strong>en</strong>tivas y promotoras <strong>de</strong> <strong>salud</strong> <strong>en</strong> estudios<br />

clínicos <strong>con</strong> metodología exhaustiva. Las más estudiadas son, sin duda, <strong>la</strong> dieta y el ejercicio físico.<br />

Los b<strong>en</strong>eficios <strong>de</strong>l ejercicio físico están c<strong>la</strong>ram<strong>en</strong>te establecidos <strong>en</strong> <strong>la</strong>s personas mayores. Por ejemplo,<br />

el ejercicio físico mo<strong>de</strong>rado <strong>en</strong> personas mayores se ha <strong>de</strong>mostrado que manti<strong>en</strong>e <strong>la</strong> fuerza y el<br />

funcionami<strong>en</strong>to físico (Fiatarone, O´Neill, Ryan, Clem<strong>en</strong>ts, So<strong>la</strong>res, Nelson et al., 1994), que previ<strong>en</strong>e<br />

secue<strong>la</strong>s adversas <strong>de</strong> infartos <strong>de</strong> miocardio (Blum<strong>en</strong>thal, Emery, Mad<strong>de</strong>n, George, Coleman, Riddle,<br />

McKee et al., 1989), que aum<strong>en</strong>ta <strong>la</strong> esperanza <strong>de</strong> <strong>vida</strong> (Hakim, Petrovitch, Burchfiel, Ros, Rodríguez<br />

et al., 1998) y que mejora el funcionami<strong>en</strong>to y disminuye <strong>la</strong> morbilidad <strong>en</strong> los últimos años <strong>de</strong> <strong>vida</strong><br />

(Fries, 1983). El ejercicio físico también se muestra <strong>en</strong> los difer<strong>en</strong>tes estudios que es tan efectivo como<br />

los tratami<strong>en</strong>tos farmacológicos y <strong>la</strong> psicoterapia para el tratami<strong>en</strong>to <strong>de</strong> personas mayores <strong>con</strong> <strong>de</strong>presión<br />

clínica (Moore y Blum<strong>en</strong>thal, 1998).<br />

3.2.1. Efectos <strong>de</strong>l estado <strong>de</strong> <strong>salud</strong> sobre <strong>la</strong> <strong>con</strong>ducta<br />

Existe un re<strong>con</strong>ocimi<strong>en</strong>to social importante <strong>de</strong> <strong>la</strong>s <strong>con</strong>secu<strong>en</strong>cias <strong>con</strong>ductuales <strong>de</strong> los problemas <strong>de</strong><br />

<strong>salud</strong> <strong>de</strong>s<strong>de</strong> hace tiempo, como <strong>de</strong>muestra el hecho <strong>de</strong> que exista una regu<strong>la</strong>ción <strong>la</strong>boral y jurídica a<br />

este respecto (por ejemplo, prohibición <strong>de</strong> <strong>con</strong>ducir para <strong>la</strong>s personas <strong>con</strong> problemas graves <strong>de</strong> visión<br />

o el re<strong>con</strong>ocimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong> incapacidad <strong>la</strong>boral por problemas <strong>de</strong> <strong>salud</strong>).<br />

En el mundo <strong>de</strong> <strong>la</strong> at<strong>en</strong>ción e interv<strong>en</strong>ción <strong>con</strong> personas mayores los efectos <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong>fermedad <strong>en</strong> el<br />

estado emocional y <strong>en</strong> <strong>la</strong> capacidad funcional han sido los más estudiados.<br />

3.2.1.1. Efectos <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>en</strong>fermedad sobre el estado emocional<br />

A través <strong>de</strong> diseños <strong>de</strong> investigación transversales se han comparado los efectos <strong>de</strong> los problemas <strong>de</strong><br />

<strong>salud</strong> crónicos <strong>en</strong> personas <strong>de</strong> eda<strong>de</strong>s difer<strong>en</strong>tes, hallándose que los individuos <strong>de</strong> más edad pres<strong>en</strong>tan<br />

m<strong>en</strong>os s<strong>en</strong>timi<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> temor, ira o vergü<strong>en</strong>za asociados a <strong>la</strong> <strong>en</strong>fermedad que adultos más jóv<strong>en</strong>es<br />

(Lev<strong>en</strong>thal, 1984) y, <strong>en</strong> g<strong>en</strong>eral, m<strong>en</strong>os estrés y malestar (Cassileth et al., 1984). En términos g<strong>en</strong>erales,<br />

parece que <strong>la</strong>s personas mayores manejan mejor que <strong>la</strong>s más jóv<strong>en</strong>es <strong>la</strong>s <strong>en</strong>fermeda<strong>de</strong>s crónicas, pro-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!