institucionalne promene kao determinanta privrednog razvoja srbije

NEOPHODNOST PRIMJENE INSTITUCIONALNOG PLURALIZMA
ZA ODRŽIV EKONOMSKI RAZVOJ
Dr Veselin Drašković, ∗ Dr Mimo Drašković*
Rezime: Dvodecenijsko trajanje, dubina amplitude i zaoštravanje krize, sa svim bolnim i
pratećim manifestacijama i teškim posljedicama, nije dovoljna opomena “reformatorima” i
nosiocima (neoliberalne) ekonomske politike u državama okruženja da nešto nije u redu i
da konačno treba mijenjati taj navodni “razvojni” model. Nosioci ekonomske politike
nijesu više dirižisti, nego alibi neoliberali. Oni sa simpatizerima i lobistima često u
teorijskim raspravama optužuju dirižiste za privredne i reformske promašaje i postojeću
krizu. To je paradoksalno, nefunkcionalno i netačno. Jedni institucionalni monisti (na vlasti
i simpatizeri) optužuju druge (bivše) institucionalne moniste, koji im se stalno priviđaju
kao dežurni krivci. Pri tome se, kao, zaboravlja da postoji veliki broj ekonomista, koji se
dosledno godinama (uzalud) zalaže za institucionalni pluralizam, koji dominira u svim
razvijenim privredama. U radu se razmatra funkcija, značaj i neophodnost primjene
institucionalnog pluralizma kao uzornog modela za održiv privredni razvoj. Kritikuju se
svi oblici institucionalnog monizma i ukazuje na njegove pogubne i dokazane posljedice. U
skladu s tim, polazi se od hipoteze da formulu efikasnog i održivog ekonomskog razvoja
treba tražiti u ekonomiji zasnovanoj na realnom institucionalnom pluralizmu.
Ključne riječi: institucije, institucionalni pluralizam, institucionalni monizam,
neoliberalizam, ekonomski razvoj.
THE NECESSITY OF APPLYING OF INSTITUTIONAL PLURALISM
IN ECONOMIC SUSTAINABLE DEVELOPMENT
Abstract: Two decades of duration, depth and intensity of the crisis, with all the
accompanying painful events, were not a sufficient warning to holders of (neoliberal)
economic policy in the neighboring states that something is wrong and that the
‘development’ model ultimately needs to be changed. Policy makers are not dirigists any
more but alibi neoliberals. In theoretical debates with their supporters and lobbyists they
often accuse the dirigists for the failures of economy and reform and for the existing crisis,
which is paradoxical. Some institutional monists (the authorities) blame the other (former)
institutional monists, who are constantly seeing them as scapegoats. Simultaneously, it is
quasi forgotten that most economists (in vain) stand for the institutional pluralism that
∗ Univerzitet Crne Gore, Fakultet za pomorstvo Kotor