plik PDF - Najwyższa Izba Kontroli

Synteza
12. Znacznie wzrosły wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej. W porównaniu do 2007 r.
wydatki na wynagrodzenia ogółem w państwowej sferze budżetowej wzrosły o 19%. Przeciętne
miesięczne wynagrodzenie w państwowej sferze budżetowej wyniosło 3.788,0 zł i wzrosło
o 15,6%. Po zmniejszeniu w 2007 r., w 2008 r. wzrosło zatrudnienie. Przeciętne zatrudnienie
w państwowej sferze budżetowej wyniosło 489.395 osób i w porównaniu do 2007 r. zwiększyło
się o 13.900 osób, tj. o 2,9%. Nadal występowały rozbieżności pomiędzy planowanym i rzeczywistym
zatrudnieniem. Różnica ta wynosiła 44.190 osób i w porównaniu do 2007 r. zmniejszyła
się zaledwie o 46 osób. Największe niewykorzystanie limitu zatrudnienia (bez ABW i AW) wystąpiło
w grupie żołnierzy i funkcjonariuszy – 17.199 etatów, co może prowadzić do pogorszenia
stanu bezpieczeństwa.
13. W sprawozdaniu Rady Ministrów z wykonania budżetu państwa po raz drugi zamieszczono
informację o wykonaniu zadaniowego planu wydatków. Pierwsza informacja, sporządzona
za rok 2007, dotyczyła tylko dwóch części budżetowych, tj. Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Nie została ustalona forma, terminy oraz sposób sporządzania sprawozdań z wykonania budżetu
zadaniowego, a rozliczenia wydatków dokonano na podstawie danych przekazanych
przez dysponentów części budżetowych. Ustalone w budżecie 2008 r. zadania nie zawsze odzwierciedlały
priorytety działalności kontrolowanej jednostki. Realizacja budżetu zadaniowego
nie dostarczyła odpowiedzi na podstawowe pytanie, tj. w jakim stopniu udało się dysponentom
części budżetowych zrealizować zamierzone cele. Główny wpływ na to miała zbyt nadmierna
ogólnikowość planowanych zadań i celów, które zamierzono osiągnąć oraz nieadekwatność
mierników określających stopień realizacji tych celów. Poza tym zmiany planów wydatków
nie były skorelowane ze zmianą wartości mierników i kosztów realizacji zadań. W większości
przypadków do rozliczenia wydatków w układzie zadaniowym nie była prowadzona odrębna
ewidencja. Występowały problemy z monitorowaniem przez dysponentów części budżetowych
rezultatów realizowanych zadań.
14. Po trzech latach spadku zwiększył się deficyt budżetu państwa. W porównaniu do 2007 r. wzrósł
on o 52,6% i wyniósł 24,3 mld zł. Był jednak o 2,8 mld zł niższy od limitu określonego ustawą
budżetową. Zwiększyła się relacja deficytu budżetu państwa do PKB. Deficyt budżetu państwa
w relacji do PKB stanowił w 2008 r. 1,9%, wobec 1,4% w 2007 r., 2,4% w 2006 r., 2,9% w 2005 r.
Prezentowana w sprawozdaniu Rady Ministrów z wykonania budżetu państwa za 2008 r. kwota
deficytu, podobnie jak w latach poprzednich, nie oddaje w pełni stanu nierównowagi budżetowej.
Nie zostały w niej ujęte koszty reformy systemu ubezpieczeń społecznych, tzn. środki
przekazane z budżetu państwa do FUS na refundację składek przekazywanych do otwartych
funduszy emerytalnych. W 2008 r. wyniosły one 19,9 mld zł. Po ich (wymaganym przez unijne
standardy statystyki finansów publicznych) uwzględnieniu deficyt budżetu państwa wyniósłby
44,2 mld zł, czyli 3,5% PKB. Taki sposób prezentacji rozliczeń budżetu państwa z FUS prowadzi
do przedstawiania w oficjalnych dokumentach rządowych dwóch różnych ujęć i wielkości deficytu:
niższego, prezentowanego na potrzeby krajowe oraz drugiego, wyższego, wyliczanego
według metodologii unijnej i prezentowanego w corocznych raportach dotyczących Programu
Konwergencji.
11