plik PDF - Najwyższa Izba Kontroli

Wykonanie planów finansowych jednostek podsektora rządowego
Przychody zakładów budżetowych w 2008 r. wyniosły 358,9 mln zł i były niższe o 3% od planu po
zmianach oraz o 1,1% od wykonania w 2007 r. Dotacje z budżetu państwa w kwocie 60,7 mln zł wykorzystały
zakłady budżetowe działające w 6 częściach budżetu państwa 175 . Udział dotacji z budżetu państwa stanowił
16,9% przychodów ogółem zakładów budżetowych i był ponad dwukrotnie wyższy niż w roku 2007. Dotacje
przekazano w kwocie 38,8 mln zł głównie do wojskowych ośrodków wypoczynkowych (część 29 – Obrona
narodowa) oraz 20,7 mln zł głównie do Centralnego Ośrodka Sportu (część 25 – Kultura fizyczna i sport).
Po raz kolejny zmniejszyły się koszty zakładów budżetowych, które (bez wpłaty do budżetu państwa)
wyniosły 358,9 mln zł i były niższe niż w 2007 roku o 2,2%. Największy udział 29,8% (106,8 mln zł)
w kosztach ogółem miały zakłady budżetowe funkcjonujące w części 29 – Obrona narodowa. Nie planowano
w 2008 r., podobnie jak w latach poprzednich wpłat do budżetu państwa, jednak zakłady budżetowe
w 12 częściach budżetu państwa dokonały wpłaty w kwocie 1,9 mln zł (bez podatku od osób
prawnych). Były one prawie pięciokrotnie wyższe od dokonanych wpłat w 2007 r. (0,4 mln zł).
W roku 2008 nastąpiło pogorszenie się płynności finansowej zakładów budżetowych. Stan
środków obrotowych na koniec roku zmniejszył się 3,5-krotnie (o 2,4 mln zł) w porównaniu do stanu
na początku 2008 r. i wyniósł 0,9 mln zł. Zwiększyła się też liczba części budżetowych w których funkcjonujące
zakłady budżetowe wykazały ujemne stany środków obrotowych z czterech części na koniec
roku 2007 do pięciu 176 na koniec 2008 r.
Kontrola wykonania budżetu w części 42 – Sprawy wewnętrzne wykazała, że w 2008 r. Komendant
Główny Policji w dalszym ciągu sprawował nadzór nad zakładami budżetowymi. NIK po kontroli w latach
2005–2007 skierowała wniosek do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (przyjęty do realizacji)
o doprowadzenie do stanu wymaganego przepisami, tj. by nadzór nad zakładami budżetowymi, sprawowany
był przez właściwy organ 177 . W ocenie NIK informowanie przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
o przyjęciu do realizacji (w kolejnych latach) wniosku pokontrolnego NIK było działaniem nierzetelnym.
8.4. Gospodarstwa pomocnicze
Gospodarstwo pomocnicze to wyodrębniona z jednostki budżetowej pod względem organizacyjnym
i finansowym część jej podstawowej działalności lub działalność uboczna. Koszty działalności
pokrywane są z uzyskanych przychodów własnych, a połowa osiągniętego zysku netto
odprowadzana jest do budżetu państwa. Według stanu na koniec 2008 r. działalność prowadziło
397 gospodarstw pomocniczych (o 10 mniej niż w 2007 r.) w 42 częściach budżetu państwa (w tym
w 16 województwach). Najwięcej gospodarstw pomocniczych funkcjonowało w części 29 – Obrona
narodowa (90), części 85/02–32 – Budżety wojewodów (60), części 32 – Rolnictwo (43) oraz części
37 – Sprawiedliwość (42). Dane dotyczące planów finansowych gospodarstw pomocniczych przedstawiono
w tabeli 37.
175
25 – Kultura fizyczna i sport, 29 – Obrona narodowa, 46 – Zdrowie, 58 – Główny Urząd Statystyczny, 67 – Polska Akademia
Nauk oraz 85/18 – Województwo podkarpackie.
176
85/02 Województwo dolnośląskie (-5.707 tys. zł), 67 – Polska Akademia Nauk (-1.053 tys. zł), 42 – Sprawy wewnętrzne
(-761 tys. zł), 31 – Praca (-302 tys. zł), 38 – Szkolnictwo wyższe (-21 tys. zł).
177
Ustawa z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz.U. z 2003 r. Nr 24, poz. 199 ze zm.), stanowi w art. 34 ust. 2,
że właściwym organem w omawianym zakresie jest Minister, który nadzoruje i kontroluje działalność organów i jednostek,
w stosunku do których uzyskał uprawnienia nadzorcze na podstawie przepisów ustawowych.
142