plik PDF - Najwyższa Izba Kontroli

Ogólne warunki wykonania budżetu państwa
c) Polska nie spełniała kryterium kursu walutowego, gdyż pozostawała poza Europejskim Mechanizmem
Kursowym ERM2; w 2008 r. wahania kursu złotego były większe niż 15% stanowiące kryterium
stabilności kursu walutowego,
d) od 2007 r. Polska spełniała kryterium poziomu deficytu sektora; z uwagi na dobry wynik sektora za 2007 r.
oraz korzystne perspektywy odnośnie kształtowania się ścieżki fiskalnej i długu sektora w najbliższych
latach, w lipcu 2008 r. Rada Ecofin zamknęła wobec Polski, nałożoną w 2004 r., procedurę nadmiernego
deficytu; z danych GUS z dnia 31 marca 2009 r. wynika jednak, że według wstępnego szacunku deficyt
sektora instytucji rządowych i samorządowych ukształtował się na poziomie 49.537 mln zł, co stanowi
3,9% PKB; oznacza to niewypełnienie kryterium konwergencji fiskalnej dotyczącej deficytu.
W przyjętej aktualizacji Programu konwergencji nieprecyzyjnie przewidziano zarówno wykonanie
deficytu, jak i PKB. Wynikało to stąd, że skutki światowego kryzysu finansowego i ich wpływ
na sferę realną gospodarki polskiej miały charakter gwałtowny. Dane GUS dotyczące I półrocza 2008 r.
(opublikowane 30 sierpnia 2008 r.) były bardzo dobre. Wskazywały one na wysokie tempo wzrostu popytu
konsumpcyjnego (5,6% wzrost spożycia indywidualnego, 3,9% wzrost spożycia ogółem) i inwestycyjnego
(15,4% wzrost akumulacji). Relatywnie wysokie były również tempa wzrostu miesięcznych
indykatorów sytuacji gospodarczej (produkcja sprzedana przemysłu, produkcja budowlano-montażowa,
czy sprzedaż detaliczna). Dopiero dane GUS za III kw. 2008 r. wskazywały na gwałtowne wyhamowanie
inwestycji w gospodarce. Dynamika realna tej kategorii ekonomicznej zwolniła do 3,5% wobec
15,4% w pierwszym półroczu. Głębsze zmiany pokazały jednak dopiero dane za listopad, opublikowane
przez GUS w drugiej połowie grudnia 2008 r. Zgodnie z tymi danymi w listopadzie realny wzrost
sprzedaży detalicznej wyniósł tylko 1,1% (publikacja GUS 23 grudnia 2008 r.) wobec 5,0% wzrostu
w październiku. Spadek produkcji sprzedanej przemysłu w listopadzie wyniósł aż o 9,2% r/r. (publikacja
GUS 18 grudnia 2008 r.) wobec 0,2% wzrostu w październiku.
4.2. Przebieg i sposób realizacji budżetu państwa
W 2008 r. warunki makroekonomiczne do realizacji budżetu państwa były mniej sprzyjające
niż w roku poprzednim. Nieznacznie wolniej niż założono przy konstrukcji budżetu na 2008 r. i wolniej
niż w 2007 r., rozwijała się gospodarka, natomiast wyższy niż zakładano był wzrost inflacji w skali roku.
Założenia dotyczące przebiegu procesów gospodarczych okazały się realistyczne, chociaż nie zostały
osiągnięte w oczekiwanym wymiarze 26 .
Dochody, wydatki, deficyt budżetu państwa
Podstawowe wskaźniki wykonania ustawy budżetowej w 2008 r. wskazują na znacznie niższą
ich realizację w stosunku do wielkości planowanych:
– dochody były niższe od planu o 28.345 mln zł (o 10,1%), w 2007 r. i 2006 r. były wyższe odpowiednio
o 7.415 mln zł (o 3,2%) i o 2.357,8 mln zł (o 1,2%),
– wydatki były niższe od planowanego limitu o 31.089 mln zł (o 10,1%), natomiast w 2007 r. i 2006 r.
były niższe odpowiednio o 6.628,6 mln zł (o 2,6%) i o 3.125,8 mln zł (o 1,4%),
26
Szczegóły w rozdziale Realizacja założeń makroekonomicznych.
35